Ông Rodrigo Duterte sau khi bỏ phiếu bầu cử tại thành phố Davao, đảo miền nam Mindanao ngày 9/5. Ảnh: AFP/ TTXVN |
Cuộc bầu cử Tổng thống Phillipines kết thúc, phần thắng thuộc về thị trưởng thành phố Davao Rodrigo Duterte – người được mệnh danh là “Donald Trump phương Đông” với nhiều phát ngôn gây sốc, không kiêng dè ai. Mặc dù có nhiều câu nói gây nổi sóng dư luận, như bông đùa về vụ cưỡng hiếp nữ tu trong cuộc bạo động nhà tù 1989, hay đề cập đến cuộc sống tình dục của ông trong phát biểu vận động tranh cử, thậm chí xúc phạm Giáo hoàng Francis, song với những thành tựu đạt được trong 22 năm làm thị trưởng Davao, ông Duterte đã giành được sự tín nhiệm của đông đảo người dân Philippines. Nhiều người cho rằng ông không chỉ đơn giản như những gì bề ngoài thể hiện.
Ủng hộ kết hôn đồng giớiThi thoảng xuất hiện trước công chúng, ông Duterte có sử dụng các cụm từ mang tính chất xúc phạm đến cộng đồng LGBT (bao gồm các đối tượng đồng tính luyến ái, chuyển giới...) như “queer” (dị biệt), nhưng ông cũng lên án kịch liệt nạn phân biệt người đồng tính tại Philippines. Ông Duterte cho biết nếu như được bầu làm tổng thống, ông sẽ xem xét hợp pháp hóa hôn nhân đồng giới, và ủng hộ cộng đồng LGBT tham gia nghĩa vụ quân sự. Trong một lần xuất hiện trong buổi talkshow vào mùa hè năm ngoái, ông Duterte khẳng định mình không hề có thành kiến nếu con trai ông là người đồng tính, vì “mọi người đều có quyền hạnh phúc”.
Bảo vệ nữ quyềnThừa nhận mình là một “kẻ sát gái”, bị dư luận ném đá vì phát ngôn "thiếu não" về vụ tù nhân cưỡng hiếp nữ tu, song ông Duterte cũng lấy được sự ủng hộ của rất nhiều nhà hoạt động nữ quyền. Họ cho rằng ông thuộc tuýp người "hành động hơn nói”. Theo Tờ New York Times, trong thời gian làm Thị trưởng Davao, ông Duterte cũng đã thay đổi điều luật nhằm mở ra cơ hội cho phụ nữ gia nhập hệ thống quản lí nhà nước. Chương trình của ông đã nhận được lời khen từ phía chính phủ Philippines, và dự tính sẽ được nâng cấp thành luật có hiệu lực trên toàn quốc. Nữ nghị sĩ Pia Cayetano nhận xét: “Quen biết ông Duterte nhiều năm nay, tôi rất ấn tượng về những đóng góp của ông trong các chương trình bênh vực phụ nữ. Ông giúp tìm luật sư hỗ trợ những người phụ nữ là nạn nhân của bạo lực gia đình, trực tiếp lấy tiền cá nhân chi trả phí kiện tụng".
Chính sách quản lí lập dị
Nổi tiếng với 22 năm làm thị trưởng Davao – biến thành phố lớn thứ 3 Philippines ở trong tình trạng nhũng nhiễu do các lực lượng nổi dậy thành điểm đến an toàn nhất quốc gia, Tổng thống đắc cử Duterte đã áp dụng một loạt chính sách có phần nhẫn tâm song cực kì hiệu quả trong việc quét sạch nạn tội phạm và tham nhũng thành phố. Thậm chí, ông không chần chừ sử dụng hình phạt vũ lực như đánh cảnh sát say xỉn trong lúc làm nhiệm vụ hay dùng roi da quất nhừ tử những tay trộm đồ.
Giúp giảm căng thẳng trên Biển Đông
Trong những năm gần đây, một trong những vấn đề địa chính trị lớn mà các nước ASEAN phải giải quyết là tranh chấp lãnh thổ trên Biển Đông – nơi mà Trung Quốc ngang nhiên tuyên bố chủ quyền tại nhiều vùng lãnh hải vốn dĩ thuộc về các nước láng giềng, bao gồm Philippines. Trước đó, Tổng thống sắp mãn nhiệm của Philippines Benigno Aquino III đã thẳng thừng từ chối thương lượng với chính quyền Bắc Kinh. Còn chính sách của ông Duterte đang xem xét là hòa giải. Tuy nhấn mạnh chiến tranh với Trung Quốc không phải là lựa chọn, song ông Duterte cũng tỏ ý kiên quyết bảo vệ lãnh thổ khi tuyên bố “sẽ lái motor nước ra bãi cạn Scarborough để cắm quốc kì".