Hiện nhiều bang ở Australia đang phấn đấu thực hiện mục tiêu cứ 250 m lại có một nhà vệ sinh công cộng và dần dần đó sẽ toàn là nhà vệ sinh hiện đại. Có thể nói Australia đang hướng tới mô hình nhà vệ sinh công cộng hơn cả sự tiện lợi. Đó là cách nói khác của sự trân trọng giá trị con người.
Hệ thống tự động rửa tay bằng xà phòng. |
Để có được một hệ thống nhà vệ sinh công cộng tạm coi là chuẩn trên phạm vi toàn quốc, Australia phải chi khá nhiều cho việc đặt mới, sửa sang hay phá bỏ các nhà vệ sinh cũ. Tiền là do người dân đóng thuế nên họ được quyền đòi hỏi việc nâng cấp nhà vệ sinh công cộng và giám sát việc chi tiêu. Ngay cả nhà vệ sinh trong các trường học ở Australia cũng gây nhiều tranh cãi xung quanh mục tiêu tiết kiệm. Mới đây, một trường học xây nhà vệ sinh tốn tới gần 900.000 AUD, không kể một dàn vòi nước uống, bình chứa nước, hệ thống năng lượng mặt trời thì người ta phát hiện nhiều vấn đề, ví như chỗ chỉ cần 2 chiếc đèn thì lắp tận 30 chiếc, đường vào toilet dài tới 20 m... Nhà thầu bảo toilet này bền tới 1.000 năm sau, nhưng nói đơn giản là ai sống được đến nghìn năm tuổi để chiêm nghiệm điều đó. Vì vậy công trình bị dư luận Australia lên án.
Có những công trình hội tụ đủ những yếu tố mà một toilet công cộng cần có, nhưng lại được đặt tại một vị trí mang tính lịch sử cần được bảo tồn, hay chềnh ềnh ở mặt trước một khu chung cư mà đứng bên này đường nhìn sang bên kia đường chỉ thấy toilet che kín phần lớn các nhà ở tầng một. Tiêu chí dễ tìm đôi khi lại làm mất cảnh quan, thậm chí khiến chiếc toilet trở nên vô lý. Đây là một trong những điều giới chức Australia đặc biệt chú ý khi tính đến sự tiện lợi mà không làm mất đi cảnh quan thẩm mỹ.
An ninh tại các nhà vệ sinh công cộng là điều mà giới chức Australia đang lo ngại. Do các nhà vệ sinh công cộng chỉ cần người lau dọn vào những thời điểm nhất định trong ngày nên nhà vệ sinh đặt ở những nơi vắng vẻ đôi khi nằm ngoài tầm kiểm soát của nhà chức trách. Đây là kẽ hở để những vụ phạm tội, như hãm hiếp, giết người, cướp của... xảy ra. Trên cơ sở tình hình thực tế, nhà chức trách Australia đang điều chỉnh những hạng mục không cần thiết mà có thể “tiếp tay” cho các hành vi phạm tội, ví dụ bỏ những dãy ghế chờ trong nhà vệ sinh để hạn chế tối đa các trường hợp ngồi rình rồi gây tội ác, đèn ánh sáng tím vốn được dùng để ngăn chặn các đối tượng nghiện hút lấy ven tay chích thuốc thì nay không dùng nữa do chúng không cung cấp đủ ánh sáng.
Tại những nơi vắng vẻ, nhà vệ sinh công cộng rất dễ trở thành tụ điểm hút, chích ma túy và mại dâm. Việc lắp máy quay đã được tính đến nhưng người dân Australia phản đối. Một quy định về vấn đề này đã được đưa ra, trong đó có mức phạt cụ thể cho hành vi quay trộm. Còn nhớ tại Seattle năm 2008, người ta đã phải phá bỏ 5 nhà vệ sinh công cộng tự động do chúng quá bẩn thỉu và bị các đối tượng nghiện hút, mại dâm chiếm lĩnh. Nhiều người không dám bước chân vào các toilet này dù nó được gắn chữ công cộng. Australia đất rộng người thưa, vì vậy đảm bảo an ninh tại các nhà vệ sinh công cộng đặt ở vị trí khuất rất được lưu ý.
Đỗ Vân