Vậy điều gì đã khiến những đứa trẻ nhỏ tuổi liều lĩnh tính mạng để đến một nơi rất xa xôi như vậy? Luis Arias Dubon 15 tuổi, một thành viên trong nhóm trên chia sẻ rằng cậu đã phải đi bộ qua nhiều tỉnh thành của Mexico ròng rã một tháng trời. Dubon rời San Pedro, Honduras do bị các thành viên băng đảng đường phố khét tiếng dọa “xử tử” nếu cậu không trở thành đồng bọn của chúng.
Cậu bé Brian Duran (14 tuổi) người Honduras tại một khu tạm trú ở Reynosa, Mexico sau khi một mình vượt biên tới Mỹ. Ảnh: AP |
Còn cậu bé nhỏ nhất có tên Jon Smith Figueroa Acosta mới 6 tuổi bồi hồi kể lại đã vượt qua quãng đường dài 3.220 km từ Honduras tới vùng biên giới giữa Mexico và Mỹ. Acosta không hề biết chính xác thành phố hay tiểu bang nào ở đất nước cờ hoa mà cậu sẽ đặt chân đến nhưng cậu luôn nâng niu và gìn giữ cẩn thận số điện thoại của cha hiện đang sống tại Mỹ, cậu muốn được đoàn tụ cùng cha mình. Acosta nói: "Estoy solo" (nghĩa là “cháu chỉ có một mình”).
Trên thực tế, có rất nhiều người nhập cư bất hợp pháp tại Mỹ không muốn trở về nước vì vậy họ sẵn sàng trả 5.000 USD để bọn buôn người đưa con họ vượt biên tới Mỹ.
Chính tình trạng gia tăng làn sóng những đứa trẻ, thiếu niên người Trung Mỹ tự vượt biên một mình đã khiến đại diện Cục Hải quan và Biên phòng Mỹ, ông Gil Kerlikowske phải thân chinh đến thung lũng Rio Grande, Texas vào cuối năm 2015. Ông Kerlikowske thừa nhận rằng: "Con số những đứa trẻ tự vượt biên sẽ không thể ở mức mà chúng ta đang thấy hiện nay. Vấn đề gây lo ngại là liệu có phải chúng ta đang chứng kiến một hiện tượng sẽ trở nên phổ biến?". Ông Kerlikowske đã băn khoăn như vậy khi đến một nhà kho nơi có 20 đứa trẻ nhập cư đang ngủ thiếp trên tấm chiếu xanh rộng, co ro trong chiếc chăn nhỏ.
Theo số liệu của chính phủ Mỹ, có tổng cộng 10.588 đứa trẻ đã tự vượt biên ở khu vực ranh giới giữa Mỹ và Mexico vào tháng 10 và tháng 11 năm 2015, gấp đôi con số 5.129 trường hợp trong cùng thời điểm năm 2014. Đây là điều đáng lo ngại bởi thông thường những người vượt biên luôn chọn thời điểm bắt đầu từ tháng 7 do thời tiết mùa đông thường khắc nghiệt hơn.
Gần đây, hai khu trại ở bắc Texas đã mở một trung tâm cư trú cho 900 đứa trẻ vượt biên một mình từ những nước không có chung đường biên giới với Mỹ. Những đứa trẻ này luôn cần sự chăm sóc cho đến khi chúng đoàn tụ với người thân hoặc người bảo trợ. Sau đó những đứa trẻ sẽ tạm trú ở đó cho đến khi tòa án nhập cư đưa ra phán quyết cuối cùng về trường hợp của chúng.
Số lượng khổng lồ những đứa trẻ từ Trung Mỹ vượt biên bất hợp pháp vào lãnh thổ Mỹ đã khiến chính quyền nơi đây có phần lúng túng. Có quá ít nhân viên an ninh biên giới để kiểm soát kỹ càng khu vực đường biên rộng lớn, trong khi nước Mỹ cũng đang khan hiếm cơ sở thích hợp làm nơi tạm trú cho những đứa trẻ này.
Trong thời gian qua, các nghị sĩ đảng Cộng hòa đã lớn tiếng cáo buộc Tổng thống Barack Obama chính là người khiến Mỹ ngày càng trở nên hấp dẫn đối với những người vượt biên bất hợp pháp. Một đạo luật được thông qua bởi chính quyền của ông Obama quy định rằng chính phủ Mỹ phải mềm mỏng trong việc giải quyết những trường hợp trẻ em tự vượt biên và nếu có thể, chúng nên được đoàn tụ với gia đình. Chính điều này đã được bọn buôn người lấy làm cớ để tung tin đồn rằng mọi trẻ em người các nước Trung Mỹ đều được chào đón khi vượt biên trái phép đến đất nước cờ hoa.