Thời “dao găm – áo choàng”, các cơ quan tình báo Anh đã từng tuyển mộ tân binh từ các trường đại học danh tiếng ở Oxford và Cambridge. Còn trong thời đại Internet, các nhà tuyển dụng điệp viên đã tìm đến những biện pháp số hóa, và “bình dân” hơn. Sáng kiến mới nhất của họ là đưa ra một câu đố dạng mật mã trên mạng, hứa hẹn sẽ tìm ra những tân điệp viên xuất sắc.
Trụ sở của GCHQ ở Cheltenham. |
Ít nhất 50 người đã giải được câu đố nói trên kể từ khi nó được tung lên mạng hồi tháng 11. Ngoại trừ với những người viết mật mã, thì đó là một trở ngại khá khó khăn: Một hình chữ nhật hiển thị 160 chữ cái và con số, cứ hai ký tự được gộp vào một ô màu xanh, trên nền đen. Bên dưới là câu hỏi thách thức: “Bạn có giải được không?”, và một đồng hồ số chạy đếm ngược cho đến khi cuộc thi kết thúc.
Cơ quan tình báo tuyển điệp viên qua game này có tên Sở Chỉ huy truyền thông Chính phủ (GCHQ), một trong những cơ quan tình báo lâu đời nhất trên thế giới. GCHQ có trụ sở là một tòa nhà hình hạt dẻ khổng lồ, bao quanh là các chảo vệ tinh, nằm gần Cheltenham, cách thủ đô Luân Đôn 190 km về phía tây. Được sự giúp đỡ của đối tác Mỹ là Cơ quan An ninh Quốc gia, nơi cung cấp quyền truy cập hệ thống dữ liệu được tải xuống từ một mạng lưới vệ tinh do thám của Mỹ, GCHQ có thể đột nhập để nghe trộm các cuộc gọi điện thoại, xem email và máy tính cá nhân ở bất cứ đâu trên thế giới. Nhờ đội ngũ các chuyên gia ngôn ngữ có thể nói được hầu hết các thứ tiếng, từ tiếng Amharic tới tiếng Kazakh và 70 thứ tiếng khác, cơ quan này đã đóng vai trò quan trọng trong việc lật tẩy một số âm mưu khủng bố lớn nhất nhằm vào phương Tây những năm gần đây.
Sau khi được giải mã, câu đố online của GCHQ sẽ cung cấp tiếp một thông điệp ẩn giấu dưới dạng một từ khóa. Những người khám phá ra từ khóa sẽ được dẫn đến một trang web, nơi họ được chào đón như thế này: “Vậy là bạn đã thành công. Bây giờ, đây là nơi thú vị hơn. Bạn có thể sử dụng các kỹ năng và sự khéo léo của mình để đối phó với khủng bố và các mối đe dọa ảo không? Với tư cách là một trong các chuyên gia của chúng tôi, bạn sẽ giúp bảo vệ an ninh của đất nước và cuộc sống của hàng ngàn người”.
Thông báo ký tên một tổ chức có tên Các chuyên gia an ninh ảo, một đơn vị mới được thành lập trong GCHQ, chịu trách nhiệm đối phó với mối đe dọa gián điệp ảo (gián điệp qua mạng), mà giới chức Anh xếp vào danh sách những mối đe dọa an ninh quốc gia lớn nhất, cùng với khủng bố, tội phạm có tổ chức, buôn lậu vũ khí và ma túy. Những người quan tâm sau đó sẽ được mời nộp một đơn xin việc chính thức, tiếp đó là các cuộc phỏng vấn cho khoảng 35 vị trí vào đầu năm 2012. Trong thông báo về các yêu cầu tuyển dụng, GCHQ cũng cho biết, họ chỉ chấp nhận công dân Anh và loại bỏ bất cứ người nào từng dính dáng đến hoạt động tin tặc.
Kiểu tuyển người của GCHQ đã vấp phải không ít lời chê bai. Một số người chê câu đố của họ quá dễ và không chuyên nghiệp, thậm chí nhiều người còn nghi ngờ liệu đây có phải là một trò chơi khăm hay không. Về phần mình, người phát ngôn GCHQ giải thích, chương trình tuyển tân binh qua game thực ra chỉ là “ăn theo” những phương pháp khác thường khác, từng được sử dụng trong quá khứ. Chẳng hạn, trước đây, tình báo Anh từng tuyển tân binh qua những quảng cáo kín đáo trên những tờ báo hoặc tạp chí thời thượng. “Kỹ năng phá mã là then chốt nhằm đảm bảo tuyển được những tài năng xuất sắc nhất nhằm hỗ trợ GCHQ trong sứ mạng đấu tranh chống các mối đe dọa ảo”, quan chức này nói.
Thu Hằng (Theo New York Times)