Việc mua rau củ quả mà trả tiền qua tài khoản ngân hàng trên điện thoại trở nên phổ biến tại Somalia. |
Ahmed Farah Hassan – thành viên thuộc tổ chức tái định cư và phát triển Kheyre (tổ chức phi chính phủ làm việc với UNICEF để giúp đỡ trẻ em đường phố) cho hay mấy năm nay anh đều không mang theo shilling – tiền giấy Somali, bên người. Tại một trạm xăng ven đường Mogadishu, người đàn ông 32 tuổi này tự đổ đầy bình xăng xe và thanh toán chỉ với một vài cú bấm điện thoại đơn giản. “Hình thức thanh toán này rất dễ dàng. Tôi không cần phải mang theo tiền mặt. Chỉ cần điện thoại là có thể trả tiền hàng hóa và dịch vụ. Mỗi người ở đây đều có ngân hàng riêng của bản thân. Và nó tuyệt đối an toàn”, Hassan giải thích.
Trên đường phố Mogadishu, tiền mặt và thẻ tín dụng đều không cần thiết. Mọi dịch vụ mua sắm đều nhanh chóng diễn ra với vài thao tác qua điện thoại. Người dân ở đây sử dụng dịch vụ chuyển tiền online có tên gọi EVC Plus do công ty viễn thông Hormuud cung cấp. Hormuud - thành lập từ năm 2002 - là một trong 3 công ty đi tiên phong giới thiệu hệ thống thanh toán qua tài khoản ngân hàng bằng điện thoại tại Somalia 6 năm về trước. Hiện giờ có đến một nửa số dân sở hữu điện thoại di động và khoảng 40% người trưởng thành có tài khoản ngân hàng điện thoại ở quốc gia Đông Phi này. Theo số liệu công ty Hormuud thống kê, chỉ trong vòng 6 năm, đã có hơn 2 triệu rưỡi người sử dụng dịch vụ thanh toán EVC Plus.
EVC Plus cho phép người sử dụng có thể chi trả các mặt hàng cần thiết, thanh toán tiền điện tiền nước, sử dụng dịch vụ chuyển tiền, thanh toán tự động, nhận SMS nhắc nhở và báo cáo tài chính mà không cần kết nối Internet. Hệ thống chuyển tiền của Hormuud thường dùng đô la Mỹ thanh toán nhưng tiền quốc gia shilling vẫn được chấp nhận. Người sử dụng có thể chuyển mức tối là 3.000 USD một ngày tới các khu vực miền nam và trung tâm Somalia. Trong khi đó hệ thống Zaad của công ty viễn thông Telesom phụ trách cung cấp dịch vụ tại khu vực phía bắc quốc gia này.
Tổng giám đốc điều hành Hormuud anh Ahmed Mohamed Yusuf cho biết ước tính hàng năm có đến 1,6 tỉ USD được chuyển vào Somali và là nguồn tiền chính giúp dịch vụ thanh toán online phát triển mạnh mẽ. Trong bối cảnh chiến tranh liên miên, thiếu thốn các ngân hàng nhỏ lẻ, Hormuud đóng vai trò là một ngân hàng trung gian, giữ tiền mặt.
Với tốc độ phát triển của điện thoại và phương thức thanh toán tiện lợi, thậm chí những người bán hàng rong cũng đồng ý nhận tiền qua dịch vụ EVC Plus. Anh Dhublawe Ibrahim Aden - 25 tuổi là chủ một tiệm bán quần áo giầy dép ven đường chia sẻ “Việc mang tiền theo người ở quốc gia này rất nguy hiểm. Tôi không nhận tiền trực tiếp từ khách hàng. Nếu ai muốn mua giày, quần áo của tôi thì buộc phải trả bằng điện thoại”. Halima Aden – một thành viên trong tổ chức Diễn đàn kinh tế Somalia nhận xét “Mọi người có thể yên tâm kinh doanh mà không sợ tiền của mình rơi vào tay phiến quân Hồi giáo al-Shabaab. Trong khi đó công nghệ viễn thông vẫn phát triển nhanh một cách chóng mặt do thực trạng cạnh tranh khốc liệt giữa các công ty điện tử đang chi phối quốc gia”.