Xe quá khổ, quá tải “hành hạ” Quốc lộ 70
Nhiều năm qua, người dân sinh sống hai bên tuyến đường Quốc lộ 70 phải chịu đựng nỗi khổ từ những đoàn xe chở cát nối đuôi nhau ngày đêm chạy qua, không ngơi nghỉ. Những chiếc xe này phần lớn được cơi nới thành thùng, thậm chí có cả những thùng container hoán cải dùng để chở cát. Nước từ trên xe chảy xuống nền đường thành vệt lớn, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông rất cao.
Các xe quá tải thường chở đá, cát từ các mỏ trên địa bàn các huyện Lục Yên, Yên Bình về Phú Thọ, Tuyên Quang. Ảnh: TTXVN phát
Anh Vương Thanh Dương, nhà ở ngay sát mặt đường, lúc nào cũng lo lắng cho con trẻ và cả bản thân, bởi những đoàn xe này có thể gây ra tai nạn bất cứ lúc nào. Anh Dương bức xúc: “Đường lồi lõm như thế này, dân làng đi lại rất khổ. Con tôi ngã gãy cả tay cũng vì đường hỏng. Chúng tôi cũng đã giúp đỡ rất nhiều trường hợp ngã xe”.
Những tốp xe quá khổ, quá tải hằng ngày nối đuôi nhau ngược xuôi, đã khiến mặt đường bê tông nhựa asphalt trở nên biến dạng, lồi lõm. Đã thế, nhiều lái xe còn phóng nhanh, vượt ẩu, gây ra những vụ tại nạn giao thông. Trong đó, có những vụ lật xe ngay trên mặt đường, làm ách tắc giao thông trong nhiều giờ. Người dân nơi đây chỉ mong muốn chấm dứt tình trạng này để trả lại bình yên cho con đường.
Anh Lương Văn Đông, thôn Loan Thượng, xã Tân Hương, huyện Yên Bình, cho biết cách đây 2 năm, tại km 10, anh cũng là nạn nhân của xe quá tải. Chiếc xe tải trọng nặng không phanh kịp, khiến anh bị ngã nhưng may mắn thoát chết.
Quốc lộ 70, đoạn qua địa phận 2 huyện Yên Bình và Lục Yên có tổng chiều dài gần 90 km, là một điển hình về thực trạng các xe quá tải chở cát hoạt động. Mỗi ngày có tới hàng trăm lượt xe tải hạng nặng, xe “hổ vồ” có dấu hiệu cơi nới thành thùng, chở quá tải cát từ các điểm tập kết lặc lè xuôi theo Quốc lộ 70 đi tiêu thụ. Người dân sinh sống dọc tuyến đường ngao ngán chứng kiến cảnh tượng đường sửa xong lại hỏng, rồi tắc đường, tai nạn giao thông, tiếng ồn, lầy lội và khói bụi...
Theo tìm hiểu, hành trình của các các xe quá tải thường chở đá, cát từ các mỏ trên địa bàn huyện Lục Yên, Yên Bình (Yên Bái) xuôi về Phú Thọ, Tuyên Quang. Chỉ cần quan sát bằng mắt thường, cũng nhận thấy những xe tải này chở khá nặng, thùng xe đã được cơi nới cả độ cao và độ dài. Có những xe đầu kéo còn hoán cải cả thùng Container để chở cát. Tùy từng loại xe, có thế chở từ 30 tấn đến gần trăm tấn cát, vượt tải trọng theo thiết kế và đăng kiểm từ một đến ba lần…
“Cuộc chiến” trên Quốc lộ 70
Sau ý kiến của người dân, báo chí cũng vào cuộc phản ánh tình trạng xe quá tải “hành hạ” Quốc lộ 70. Lực lượng chức năng tỉnh Yên Bái đã nhiều lần ra quân xử lý tình trạng xe quá khổ, quá tải, cơ nới kích thước thành thùng trên nhiều tuyến đường… nhưng tình trạng này lại tiếp diễn.
Cuối tháng 3/2022, Ban An toàn giao thông tỉnh Yên Bái đã thành lập đoàn công tác liên ngành, gồm Văn phòng Thường trực Ban An toàn giao thông, Thanh tra giao thông, Cảnh sát giao thông, Cảnh sát cơ động, tiến hành lập trạm kiểm tra tải trọng xe ngay trên tuyến Quốc lộ 70, trực 24/7. Đoàn thực hiện nhiệm vụ cân tải trọng, kiểm tra tất cả các phương tiện xe ô tô có biểu hiện chở quá tải, cơi nới kích thước thành thùng xe.
Các xe vi phạm buộc phải tháo dỡ thành thùng, khôi phục lại hình dáng, kích thước, tình trạng an toàn kỹ thuật ban đầu và đăng kiểm lại trước khi tham gia giao thông trở lại. Ảnh: TTXVN phát
Những ngày đầu, do biết chủ trương này được thực hiện quyết liệt, lượng xe ô tô thường xuyên chở đá, cát quá tải trọng đã giảm hẳn, nhiều xe khi qua đây được kiểm tra cũng đều chấp hành việc cân tải trọng.
Để tránh cân tải, các lái xe thường lựa chọn thời điểm hoạt động vào chiều muộn, đêm đến sáng hoặc vào những ngày trời mưa, thậm chí cử người theo dõi và sử dụng mạng xã hội, liên kết với nhau qua những nhóm riêng, nhóm kín, thường xuyên chia sẻ về hoạt động của lực lượng chức năng. Các tài xế thường dừng xe tại các điểm dừng đỗ ven đường, cách các chốt giao thông từ 5 - 10 km, khi được thông báo lực lượng chức năng không làm việc nữa thì vượt chốt.
Phóng viên đã nhiều ngày cùng đi với lực lượng chức năng, nắm tình hình trên tuyến Quốc lộ 70. Vào thời gian từ đầu giờ chiều mỗi ngày, lần lượt những chiếc xe Howo, xe đầu kéo chở cát lần lượt xuất hiện tại nhiều điểm từ địa phận huyện Lục Yên, Yên Bình, chạy xuôi về hướng Phú Thọ. Khi cách trạm kiểm tra tải trọng xe đặt tại km 44+200, Quốc lộ 70 thuộc địa phận thôn Khe Gầy, xã Tân Hương, huyện Yên Bình chừng vài km, những tài xế này dừng lại chờ thời cơ để vượt trạm.
Điển hình như đêm 12/5/2022, một đoàn gần 20 xe đỗ rải rác ngay phía trước trạm kiểm soát chỉ vài trăm mét và kéo dài khoảng 2km, có ý định chờ đợi thông chốt…
Sau thời gian chờ đợi biết không thể vượt trạm, đến rạng sáng 13/5, lần lượt những chiếc xe này đã phải quay đầu, lẩn trốn vào tuyến đường liên xã Mông Sơn - Cẩm Ân, huyện Yên Bình. Tuy nhiên, qua sự phản ánh của người dân, ngay trong sáng 13/5, lực lượng Cảnh sát giao thông, Công an huyện Yên Bình đã có mặt kịp thời để xử lý.
Ông Hoàng Ngọc Tuấn, Đội trưởng Đội Văn phòng tổng hợp - Thanh tra Sở Giao thông Vận tải tỉnh Yên Bái cho biết: “Các lái xe có rất nhiều mánh khóe để đối phó với lực lượng chức năng. Nhưng bằng những biện pháp nghiệp vụ, chúng tôi kiên quyết xử lý tình trạng vi phạm. Nhiều xe không dám đi nữa mà quay ngược trở lại, trốn tránh vào các vị trí khác trên đường để chờ đợi. Chúng tôi trực 24/24h nên các xe cũng không có cơ hội để chạy trốn”.
Đầu tháng 6/2022, trạm kiểm soát tải trọng chuyển về địa điểm mới ở km39 + 700 thuộc xã Đại Đồng, huyện Yên Bình. Để tăng cường khả năng giám sát, cũng như hỗ trợ lực lượng liên ngành theo dõi hoạt động và có cơ sở xử lý đối với những lái xe cố tình vi phạm, Văn phòng Ban An toàn giao thông đã cho lắp đặt 2 camera tại trạm kiểm soát.
Do nắm bắt được lịch hoạt động của lực lượng liên ngành, nhiều lái xe không từ thủ đoạn nào để đợi cơ hội vượt trạm. Thậm chí nếu bị phát hiện và xử lý, những lái xe này lập tức gọi “cứu trợ”, hoặc lấy nhiều lý do để trì hoãn việc lập biên bản…
Gần đây nhất, khoảng 3 giờ 30 phút ngày 8/6 lực lượng liên ngành của Ban An toàn giao thông tỉnh Yên Bái đã phát hiện 8 xe có dấu hiệu chở quá tải trọng liều lĩnh vượt trạm. Đại úy Trần Minh Tiệp, Phòng Cảnh sát giao thông, Công an tỉnh Yên Bái, thành viên đội liên ngành cho biết: “Mặc dù đã ra hiệu lệnh dừng xe kiểm tra, nhưng những lái xe này không những không chấp hành mà còn cho xe lao thẳng vào lực lượng làm nhiệm vụ để bỏ chạy”.
Sau gần 3 km truy đuổi, lực lượng chức năng đã dừng được 6 phương tiện, còn 2 phương tiện bỏ trốn. Khi yêu cầu kiểm tra các giấy tờ liên quan, các lái xe vẫn cố tình không chấp hành như không chịu xuống xe, hoặc khóa cửa xe bỏ đi gọi điện thoại. Sau 2 giờ đồng hồ đấu tranh, vận động, các lái xe mới chấp hành kiểm tra giấy tờ và cân trọng tải xe. Qua kiểm tra, hầu hết các xe tải đều vượt quá 100% tải trọng cho phép.
Thượng tá Nguyễn Quang Hưng, Phó Trưởng phòng Cảnh sát giao thông, Công an tỉnh Yên Bái, cho biết thêm: “Mọi hành vi vi phạm trật tự an toàn giao thông như chở quá trọng tải, tăng kích thước thành thùng xe, chúng tôi đều chỉ đạo xử lý nghiêm. Trường hợp cố tình vượt trạm, chúng tôi sẽ kiên quyết xử lý”.
Với sự cương quyết của lực lượng chức năng tỉnh Yên Bái trong “cuộc chiến” với những hung thần trên Quốc lộ 70, sau 3 tháng ra quân, đội liên ngành đã tiến hành kiểm tra gần 220 phương tiện, xử lý 41 phương tiện, xử phạt gần 300 triệu đồng.
Chế tài xử lý đã có, chuyên đề xử lý các hành vi vi phạm và xử lý các trường hợp vi phạm đang được triển khai quyết liệt tại tỉnh Yên Bái. Nhưng hiệu quả có đạt được hay không, còn phụ thuộc rất nhiều vào ý thức của tài xế, chủ xe và chủ doanh nghiệp. Những gì đã và đang xảy ra trên tuyến Quốc lộ 70 cũng như một số tuyến đường khác cho thấy, những “binh đoàn” xe quá tải trọng cố tình thách thức cơ quan chức năng cũng như các quy định của pháp luật về an toàn giao thông, cần được xử lý nghiêm minh, triệt để.