Trống đồng cổ được phát hiện trong quá trình san gạt đất làm nhà của bà Hoàng Thị Vắng, thôn Tả Thàng, xã Gia Phú (huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai).
Ngày 4/4, ông Nguyễn Mạnh Cường, Phó Giám đốc Bảo tàng tỉnh Lào Cai cho biết: Để làm tốt công tác bảo quản, gìn giữ và phát huy tác dụng trong việc trưng bày sau này đối với trống đồng cổ nghìn năm tuổi và một số hiện vật khác vừa được phát hiện tại Lào Cai, Bảo tàng tỉnh Lào Cai đã lập tờ trình, trình cấp có thẩm quyền mời các chuyên gia chuyên ngành của Viện Khảo cổ học Việt Nam, Trung tâm Tiền sử Đông Nam Á tiến hành nghiên cứu, giám định một cách khoa học, chính xác. Đồng thời, thành lập Hội đồng thẩm định giá, định giá đối với di vật, cổ vật, làm cơ sở chi hỗ trợ và khen thưởng đối với tập thể, cá nhân có thành tích trong bảo tồn giá trị di sản.
Trước đó, ngày 28/3, trong quá trình san gạt đất làm nhà cho gia đình bà Hoàng Thị Vắng ở thôn Tả Thàng, xã Gia Phú, huyện Bảo Thắng (tỉnh Lào Cai), những người thợ bất ngờ phát hiện một trống đồng và một số di vật (xương, rìu đồng) nằm trong lòng đất. Tổng thể trống đồng còn tương đối nguyên vẹn, có chiều cao cm, rộng đáy 67,5cm, mặt trống có đường kính rộng 63cm, phần tang trống cao 23cm, phần bầu và mặt trống cao 15cm.
Trống đồng có 4 quai được bố trí đối xứng hai bên cách nhau 27cm, xen kẽ giữa các hoa văn hình khắc vạch, hình người cách điệu và hình chim lạc. Chính giữa mặt trống được khắc họa hoa văn hình mặt trời gồm 12 cánh, xung quanh là những vòng hoa văn hình chim lạc và hình răng cưa đối xứng đều nhau.
Ngay sau khi nhận được tin báo từ cơ sở, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch và Bảo tàng tỉnh Lào Cai đã cử cán bộ nghiệp vụ trực tiếp xuống hiện trường, phối hợp với huyện Bảo Thắng, xã Gia Phú vận động người dân giao nộp trống đồng cùng di vật kèm theo cho Nhà nước và vận chuyển về Bảo tàng tỉnh Lào Cai quản lý, gìn giữ, phát huy giá trị theo quy định của Luật Di sản văn hóa.
Tạm thời chiếc trống đồng được đặt tên là trống đồng Gia Phú (gắn với tên địa danh hiện vật được tìm thấy). Theo đánh giá bước đầu của cơ quan chuyên môn, chiếc trống này thuộc thời kỳ Văn hóa Đông Sơn (cách ngày nay 2.000 - 2.500 năm). "Đây là một hiện vật rất có giá trị về nghiên cứu khoa học, lịch sử và văn hóa, góp phần vào việc khẳng định sự phát triển lâu đời của cư dân Lạc Việt ở vùng biên cương phía Bắc của Tổ quốc Việt Nam" - ông Nguyễn Mạnh Cường khẳng định.
Bảo tàng tỉnh Lào Cai hiện đang bảo quản, trưng bày trống đồng Pha Long (niên đại: Văn hóa Đông Sơn, khoảng 2.500 - 2000 năm cách ngày nay; được người dân tỉnh Lào Cai phát hiện từ năm 1956) đã được công nhận là bảo vật quốc gia.