Ngày 16/10/2006, đường ống dẫn khí đốt thiên nhiên Langeled từ Na Uy tới Anh được khánh thành và chính thức đi vào hoạt động. Đây là hệ thống đường ống khí đốt ngầm dài nhất thế giới tính tới thời điểm đó.Vào đầu những năm 2000, người dân ở đảo quốc sương mù có nguy cơ sẽ phải đối mặt với cuộc khủng hoảng năng lượng tồi tệ khi nguồn dự trữ khí đốt đã cạn kiệt ở mức báo động.
Để đối phó với tình trạng đó, Anh không còn lựa chọn nào khác ngoài việc tìm nguồn cung từ nước ngoài. Một giải pháp được đưa ra là phải có một hệ thống ống dẫn khí lớn để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng. Và nhà cung cấp đầu tiên mà Anh lựa chọn là Na Uy, một trong hai nhà xuất khẩu năng lượng chính của châu Âu.
Phương án được đặt ra là xây dựng một hệ thống đường ống dẫn khí lớn nhất hành tinh, ở sâu dưới biển Na Uy, thuộc mỏ khí đốt Ormen Lange. Hệ thống này có tên là Langeled.
Công tác xây dựng hệ thống đường ống Langeled được bắt đầu ngay sau khi có phê duyệt của nhà chức trách Na Uy vào tháng 4/2004. Hệ thống đường ống dẫn khí này dài khoảng 1.192 km bắt nguồn từ các mỏ dầu ở biển Bắc của Na Uy tới Easington trên bờ biển Đông Yorkshire của Anh. Đây là công trình lớn, lại thi công dưới biển sâu, nên việc thi công vô cùng khó khăn và đòi hỏi những thiết bị chuyên dụng hiện đại.
Để lắp đặt được đường ống dưới biển, các kỹ sư phải cần đến phương tiện rất đặc biệt: đó là tàu chở ống dẫn LB200 và cần tới 370 công nhân làm việc cả ngày lẫn đêm. Cứ sau 6 phút, các đường ống lại được hàn nối với nhau. Khi công trình hoàn tất, có tất cả 124.000 đường ống.
Khi các đường ống đang trong quá trình được hàn nối thì cách đó 900km, bộ phận quan trọng nhất của toàn dự án - Template bắt đầu chuyến hải trình lênh đênh trên biển đến mỏ khí.
Template là thiết bị kỹ thuật với kích cỡ khổng lồ được sơn màu vàng sáng, là chìa khóa trong việc giải phóng khí. Nó kiểm soát dòng chảy của khí đến nhà máy xử lý ở Na Uy. Ngoài ra, nó cũng đóng vai trò như người hướng dẫn cho các thao tác vận hành khoan. Đưa template đến công trường và đặt đúng vào vị trí là việc hết sức khó khăn.
Người ta phải dùng đến Thialf - một loại tàu cần cẩu bán chìm của Hà Lan với sức nâng 71.000 tấn. Đây là tàu cần cẩu lớn nhất thế giới với chiều dài 201,6m, chiều ngang 88,4m, từ boong tàu đến đáy cao 49,5m, chiều cao cần cẩu trên boong là 144m (ở bán kính tối thiểu), trọng lượng nước rẽ tối đa của tàu là 198.750 tấn.
Phải mất nhiều tiếng đồng hồ, các kỹ sư và những người thợ mới đưa được Template tiếp đáy biển. Thialf từ từ hạ Template đến vị trí chính xác bên trên mỏ khí, nơi nó sẽ được giữ cố định ở đó. Mọi thao tác được tiến hành một cách cẩn trọng, nhằm đảo bảo an toàn tuyệt đối cho cả người và trang thiết bị.
Lúc bấy giờ, lắp đặt đường ống dẫn dầu ở đây thực sự là một công trình đầy sự mạo hiểm. Ở vùng biển dọc theo mỏ khí, đáy biển nơi đây do hậu quả từ các đợt trượt lở đất ngầm dữ dội xảy ra cách đây cả nghìn năm không thật lý tưởng để lắp đặt đường ống dẫn. Và giải pháp được đưa ra là phải sử dụng “spider” - một loại máy đào dưới nước, có khả năng hoạt động ở mọi địa hình, được thiết kế chuyên biệt cho việc đào các rãnh xuyên qua những vùng khó khăn nhất của đáy đại dương.
Spider có thể vận hành ở độ sâu hơn 800m. Ở độ sâu này không ai có thể sống sót được và cũng không ai có thể nhìn thấy spider hoạt động như thế nào bằng mắt thường. Do vậy, các kỹ sư đã dựa vào các hình ảnh do máy tính cung cấp để vận hành từ xa thiết bị này.
Còn tại Nhà máy Nyhama - nơi tiếp nhận khí từ mỏ Ormen Lange thực sự là một công trường khổng lồ, với diện tích tương đương 120 sân vận động. Nó có khả năng xử lý 70 triệu m3 khí mỗi ngày.
Khí sẽ phải chảy liên tục, tuy nhiên với độ sâu hàng trăm mét, nhiệt độ sẽ bị xuống mức 0 độ, và khí sẽ bị đông cứng, gây ảnh hưởng tới Template. Giải pháp khắc phục là xây dựng những thùng chứa khổng lồ, bên trong thùng chứa là 30 triệu lít chất chống đông. Chúng có nhiệm vụ cản trở sự đông cứng của khí khi trên đường được chuyển từ nhà máy khai thác đến nhà máy xử lý.
Đây là nơi mà khí sẽ đến và đi. 2 ống dẫn khí đến từ mỏ khí Ormen Lange, và 1 ống sẽ đi đến Anh. Khí sẽ dừng chân lại chỉ khoảng 10 phút ở nhà máy xử lý ở Nyhama trước khi bắt đầu chuyến hành trình kéo dài trong 2 ngày đến Anh.
Sau gần 21 tháng thi công, hệ thống đường ống khí đốt Langeled chính thức được khai trương vào ngày 16/10/2006 trước sự chứng kiến của Thủ tướng hai nước Anh và Na Uy. Hai thủ tướng đã uống trà được đun bằng khí đốt lấy từ đường ống dẫn này. Theo tính toán, khí đốt được cung cấp từ mỏ này đáp ứng được 20% nhu cầu về khí đốt của Anh trong vòng 30 năm.
Công nghệ càng phát triển thì những kỷ lục thế giới cũng luôn luôn được thay thế. Kỷ lục đường ống dẫn khí đốt ngầm dài nhất thế giới của Langeled lập năm 2006 đã bị phá bởi hệ thống đường ống dẫn khí đốt Dòng chảy phương Bắc từ Nga ngầm qua biển Baltic sang Đức, được khánh thành ngày 8/11/2011.
Trung tâm Thông tin Tư liệu/TTXVN