Bác sĩ người Mỹ, Michael Ellis DeBakey được mệnh danh là chuyên gia phẫu thuật tim mạch giỏi nhất thế giới. Ông là người tiên phong trong phẫu thuật thông tim và phát minh nhiều dụng cụ giúp các bệnh nhân về tim mạch. Phát minh của ông được đánh giá là một trong những thành tựu lớn của ngành y thế kỷ XX. Bác sỹ Michael Ellis DeBakey sinh ngày 7/9/1908 tại Lake Charles, Louisiana, nước Mỹ.
Có thể nói, bác sỹ Michael Ellis DeBakey là một “tượng đài” y học có nhiều đóng góp cho ngành phẫu thuật tim mạch thế giới. Một trong những phát minh đầu tiên của DeBakey từ thời còn là sinh viên - thiết bị bơm nhu động - đã trở thành một chi tiết quan trọng nhất của máy tuần hoàn máu nhân tạo, giúp mở ra kỷ nguyên mới cho các ca phẫu thuật tim hở.
Bác sĩ Michael Ellis DeBakey. |
Phát minh nổi tiếng nhất của DeBakey là kỹ thuật mổ tắc động mạch vành với tim nhân tạo được ông ứng dụng lần đầu tiên vào năm 1964. Đến nay, kỹ thuật này đã được sử dụng rộng rãi và cứu được mạng sống của hàng triệu người trên khắp thế giới. Ông đã dùng tĩnh mạch chân để làm đường chảy thay thế cho máu chảy qua đoạn động mạch bị tắc hoặc bị tổn thương nối giữa động mạch chủ và động mạch vành của tim.
Trong chiến tranh thế giới lần thứ hai, DeBakey tình nguyện phục vụ quân đội và trở thành giám đốc đơn vị bác sĩ tham vấn thuộc văn phòng quân y Mỹ. Ông đã phát triển mô hình bệnh viện phẫu thuật quân y di động có thể đến các vùng chiến sự để chữa trị nhanh chóng cho thương binh.
Năm 1950, DeBakey phát minh ra ống ghép nhân tạo để thay thế mạch máu bị bệnh, giúp điều trị bệnh lý mạch máu và động mạch chủ, loại ống ghép này đã dùng rộng rãi trên thế giới.
Năm 1960, DeBakey nổi tiếng trong lĩnh vực y học khi các bác sĩ phẫu thuật trên thế giới phát triển nhiều phương pháp chữa bệnh mới thu hút sự chú ý của dư luận và báo chí. Trong số những phát minh đó có kỹ thuật ghép tim của DeBakey. Theo ông, tim nhân tạo sẽ giải quyết được vấn đề cho các bệnh nhân phải chờ đợi quả tim thật của người nào thích hợp với mình hiến tặng.
Trong ảnh chụp năm 1966 là bác sĩ DeBakey (đeo kính) trong một cuộc phẫu thuật tim. |
Trong hai năm 19 và 1969, bác sĩ DeBakey đã mở màn cho kỷ nguyên thay tim bằng cách mổ banh lồng ngực. Ông cũng là người tiên phong trong công việc khai thông các mạch tim bị tắc nghẽn để tránh tai biến mạch máu não, giải phẫu nơi các động mạch tắc nghẽn để tránh nhồi máu cơ tim, cũng như chữa cho động mạch chủ không bị vỡ.
Ngày 10/2/2006, bác sĩ DeBakey đã phải trải qua những giờ phút thập tử nhất sinh vì chứng phồng động mạch chủ ngực mà chính ông là người từng nghĩ ra phương pháp điều trị. Tờ New York Times đã gọi trường hợp của ông là “ca phẫu thuật và hồi sức ấn tượng nhất năm 2006”... Bác sĩ Clifford Kitten, người giải phẫu cho bác sĩ DeBakey đã nói: “Tôi rất hãnh diện, hãnh diện vô cùng, vì tôi đã học được từ bác sĩ DeBarkey mà tôi xem như bậc thầy của tôi.”
Với tinh thần miệt mài lao động và cống hiến, ngoài 80 tuổi bác sĩ DeBakey mới chính thức nghỉ hoạt động chuyên môn.
Trong sự nghiệp hoạt động y khoa của mình, bác sĩ DeBakey đã phẫu thuật cho hơn 60.000 bệnh nhân, từ người nghèo cho tới người nổi tiếng như: Tổng thống Nga Boris Yeltsin; các tổng thống Mỹ John Kennedy, Lyndon Johnson, Richard Nixon; Vua Hussein của nước Jordan; Vua Shah của nước Iran; tỉ phú Hy Lạp Aristotle Onassis;... Tổng thống Boris Yeltsin đã ca ngợi ông là “phù thủy của trái tim”.
DeBakey cũng giành được rất nhiều giải thưởng và phần thưởng cao quí trong lĩnh vực y học. Năm 1964, ông được nhận giải thưởng Lasker - giải thưởng cao quý nhất của Mỹ về những thành tựu trong lĩnh vực y tế và sinh học. Năm 1969, DeBakey tiếp tục được tặng thưởng Huy chương Tự do. Năm 1987, ông được Tổng thống Ronald Reagan tặng thưởng Huy chương Khoa học quốc gia.
Tháng 4/2008, DeBakey được đích thân Tổng thống Bush và Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi trao tặng Huy chương vàng của Quốc hội Mỹ. Trong lễ trao tặng, Tổng thống Bush nói: "Cuộc sống của người dân Mỹ chúng ta kéo dài được thêm 50%, nhờ những cuộc nghiên cứu kéo dài từ cả thế kỷ vừa qua, và người mà chúng ta vinh danh hôm nay đã góp phần tạo ra lý do đó”.
Ngày 11/7/2008, ông đã qua đời đã qua đời tại Bệnh viện Houston, vì tuổi cao sức yếu thọ 100 tuổi. |
Có thể nói, những kỹ thuật phẫu thuật mới về thông mạch vành tim, cũng như các tĩnh mạch tại cổ và chân của DeBakey đã giúp cứu mạng sống của hàng triệu người trên khắp thế giới. Với tinh thần miệt mài lao động và cống hiến, bác sĩ phẫu thuật nổi tiếng này đã đào tạo hàng nghìn bác sỹ nối tiếp sự nghiệp của mình và ông đã làm việc không biết mệt mỏi cho đến tận ngày mất.
Trung tâm Thông tin Tư liệu/TTXVN