Kỳ 3: Chân dung kẻ thủ ác và kế hoạch ám sát hoàn hảo
Sau khi Tổng thống Lincoln bị ám sát, tổ trọng án lập tức được thành lập. Theo lời kể của các nhân chứng, các nhân viên điều tra cơ bản đã xác định được hung thủ gây án. Đó là John Wilkes Booth, diễn viên có tiếng, sinh ngày 10/5/18, từng đóng nhiều vai chính trong một số tác phẩm của nhà soạn kịch William Shakespeare, một kẻ theo chủ nghĩa phân biệt chủng tộc, ủng hộ liên hiệp các bang miền nam. Trong suốt thời kỳ xảy ra chiến tranh bắc-nam (1861-1865), Booth rất căm thù Lincoln vì cho rằng ông là kẻ gây ra tình trạng tồi tệ ở miền nam.
John Wilkes Booth kẻ ra tay ám sát Lincoln |
Mùa hè năm 1864, Booth bắt đầu lên kế hoạch bắt cóc Lincoln đưa tới Richmond (thủ phủ của liên hiệp các bang miền nam) nhằm đổi lấy những tù binh miền nam bị miền bắc bắt. Tới tháng 1/1865, Booth đã tập hợp được một nhóm, gồm những kẻ “đồng chí hướng” như: Samuel Arnold, Michael O’Laughlen, John Surratt, Lewis Powell (còn gọi là Lewis Paine hay Payne), George Atzerodt và David Herold nhằm thực hiện bằng được mưu đồ đã vạch ra. Bọn chúng lấy nhà trọ của Mary Surratt làm nơi gặp gỡ, bàn thảo đường đi nước bước. Ngày 17/3/1865, nhóm Booth quyết định sẽ tiến hành bắt cóc Lincoln khi ông tới thăm một bệnh viện ở ngoại ô Oasinhtơn. Nhưng đến giờ chót, kế hoạch thất bại vì Lincoln không đến đó nữa. Ngày 11/4/1865, Lincoln có bài phát biểu quan trọng, cho biết chắc chắn sẽ được trao cho người da đen quyền bỏ phiếu. Hòa trong đám người nghe Lincoln phát biểu bên ngoài Nhà Trắng, Booth tức điên lên, quyết định chuyển mục tiêu kế hoạch từ bắt cóc sang ám sát trực tiếp.
Hành trình chạy trốn của J.W.Booth |
Sáng 14/4/1865, Booth ghé qua Nhà hát Ford biết được tối hôm đó Tổng thống cùng Phu nhân sẽ đến xem buổi công diễn vở “Cậu em họ người Mỹ của chúng tôi”. Booth về bàn bạc với những kẻ đồng đảng lần cuối. Booth nhận giết Lincoln tại nhà hát, giao cho Atzerodt giết Phó Tổng thống Andrew Johnson, Powell và Herold giết Bộ trưởng Quốc phòng William Seward. Cả ba cuộc tấn công đều tiến hành đồng thời, vào khoảng 10 giờ 15 phút tối 14/4/1865. Booth hy vọng thông qua một loạt vụ ám sát nhằm vào các nhân vật chủ chốt của Nhà Trắng và Lầu Năm góc sẽ tạo ra một cuộc khủng hoảng chính trị làm suy yếu chính quyền liên bang, tạo cơ hội cho sự phục hồi của liên hiệp các bang miền nam.Dắt trong người khẩu Derringer và một con dao săn, 9 giờ 30 phút tối 14/4/1865, Booth tới Nhà hát Ford, nhưng chưa vào mà vào quán rượu cạnh đó gọi một ly. 10 giờ 7 phút, Booth vào nhà hát Ford qua cổng chính, tiến gần tới phòng VIP quan sát. Booth đã tận dụng tốt cơ hội viên sĩ quan cận vệ của Tổng thống rời vị trí để lọt vào phòng VIP, lạnh lùng ra tay hạ sát Lincoln.
Sau khi thoát khỏi sự truy đuổi của thiếu tá Henry, Booth phi ngựa về phía sông Anacostia, bắt đầu hành trình chạy trốn về miền nam. Tuy nhiên, 12 ngày sau, các nhân viên điều tra đã lần ra dấu vết của y. Lúc này, Booth và đồng đảng Herold đang trốn trong một nhà kho ở nông trang Richard Garrett, gần Port Royal, bang Virginia. Những lời kêu gọi hạ vũ khí được đưa ra, nhưng chỉ có Herold chấp nhận đầu hàng. Sự ngoan cố của Booth cuối cùng đã phải trả giá bằng chính mạng sống của y. Chỉ với một cú lẩy cò, trung sĩ Boston Corbett đã đưa viên đạn vào đúng đầu Booth, nơi chỉ cách khoảng 2,5 cm là trùng khớp với vị trí vết thương chí tử mà hắn đã gây ra cho Lincoln. Khám người Booth, các nhân viên điều tra thu được 2 khẩu súng lục, 1 chiếc la bàn, 1 con dao mác và 1 cuốn nhật ký - cái sau này giúp nhà chức trách phác họa được một phần lý do Booth quyết định ám sát Lincoln cũng như biết được những nét chính của kế hoạch hạ thủ Lincoln. Số phận những tên đồng đảng của Booth cũng không hơn gì, hoặc là bị treo cổ hoặc bóc lịch cả đời trong tù. Nhưng liệu kế hoạch ám sát Lincoln đơn thuần chỉ là do Booth làm chủ tròm hay đứng đằng sau còn có một thế lực nào đó?
Minh Thành (Tổng hợp)
Đón đọc kỳ sau: Những giả thiết về âm mưu ám sát Abraham Lincoln