Từ việc đồng xu rỗng ruột của cậu bé bán báo ở Mỹ bị vỡ làm đôi lộ ra tấm vi ảnh với những dãy số chứa đựng bí mật cùng với lời khai của một kẻ phản bội, mạng lưới các điệp viên mà Ủy ban An ninh quốc gia Liên Xô cũ (KGB) dày công gây dựng tại Mỹ dần bị lộ…
Câu chuyện cậu bé bán báo nhặt được đồng xu rỗng ruột, bên trong chứa đựng những dãy số bí mật, đến tai một nhân viên Cục điều tra liên bang Mỹ (FBI). Một kế hoạch điều tra nguồn gốc nhằm làm sáng tỏ những bí mật trong đồng xu này bắt đầu…
Những dãy số bí mật
Tối thứ hai ngày 22/6/1953, cậu bé giao báo của tờ Brooklyn Eagle gõ cửa căn hộ số 3403 đại lộ Foster, thuộc quận Brooklyn của một khách hàng. Một người phụ nữ ra mở cửa. Cô ta quay vào trong giây lát và xuất hiện trở lại với chiếc ví trên tay.
“Xin lỗi, Jimmy”, cô nói. “Tôi không có tiền lẻ. Cháu có thể đổi tờ một đô la này cho cô được không?”
Cậu bé bán báo vội đếm số tiền xu trong túi quần của nó. Không có đủ. “Cháu sẽ đổi của những người bên kia tòa nhà vậy”, cậu bé nói.
Có hai người phụ nữ ở tòa nhà phía đối diện với căn hộ 3403. Sau khi lôi hết số tiền lẻ trong ví, họ có đủ tiền lẻ để đổi một đô la cho cậu bé bán báo.
|
Đồng tiền mạ niken in hình Tổng thống Jefferson. |
Sau khi nhận xong tiền bán báo, Jimmy rời khỏi căn hộ với những đồng xu leng keng trên tay. Một trong các đồng xu dường như có điều gì khác thường. Cậu bé đặt đồng xu này, một đồng tiền mạ niken, lên ngón tay giữa. Nó có vẻ nhẹ hơn những đồng tiền mạ kền bình thường. Cậu liền thả đồng xu rơi xuống nền nhà. Nó tách ra làm hai nửa! Phía trong là một tấm ảnh nhỏ tí xíu với chi chít những con số.
Hai ngày sau (thứ tư ngày 24/6/1953), trong khi trao đổi về một cuộc điều tra, một thám tử của Sở cảnh sát thành phố New York kể cho một nhân viên FBI về đồng tiền mạ kền kỳ lạ, rỗng bên trong mà một cậu bé ở quận Brooklyn đã tình cờ phát hiện. Thám tử đó biết được thông tin này là qua một viên cảnh sát có con gái là bạn của cậu bé giao báo.
Khi thám tử của Sở cảnh sát thành phố New York liên hệ với cậu, Jimmy liền giao nộp đồng xu cùng với tấm ảnh trong đó. Viên thám tử này liền chuyển nó cho FBI.
Xem xét kỹ lưỡng đồng tiền này, các nhân viên FBI phát hiện tấm vi ảnh dường như không in gì khác ngoài hơn mười cột số đánh máy. Có 5 ký tự trong mỗi số và 21 số trong tất cả các cột. Ngay lập tức họ nghi ngờ đã tìm thấy một bức điện đã được mã hóa của một gián điệp. Họ cẩn thận bọc đồng tiền và tấm vi ảnh này rồi chuyển cho Phòng kỹ thuật của FBI.
|
Tấm vi ảnh trong đồng xu rỗng ruột. |
Sau khi nhận được đồng tiền vào hôm 26/6/1953, một nhóm chuyên gia khoa học của FBI tiến hành tìm hiểu kỹ lưỡng. Các đồng xu rỗng, mặc dù người bình thường hiếm khi bắt gặp, lại thường được sử dụng vào các hoạt động bí mật và luôn nằm trong tầm ngắm của các cơ quan thực thi pháp luật liên bang. Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên FBI gặp một đồng xu mạ kền như thế này.
Trên mặt đồng tiền là chân dung của Tổng thống Jefferson năm 1948. Trên chữ “R” của từ “TRUST”, có một lỗ nhỏ - vì thế một cây kim hay một vật nhọn khác có thể được xuyên vào để tách đồng tiền ra làm hai.
Mặt bên kia được làm từ một đồng mạ kền khác - nó được đúc trong giai đoạn từ năm 1942 đến 1945. Vật liệu làm ra đồng tiền này là hợp kim nhôm bạc. Trong thời kỳ Chiến tranh Thế giới lần thứ hai, kền là một kim loại hiếm.
Kẻ đào tẩu
“Chìa khóa” giải mã bí ẩn này là một Trung tá 36 tuổi của KGB. Đầu tháng 5/1957, anh ta gọi điện thoại đến sứ quán Mỹ ở Pari và sau này trực tiếp đến nơi để được thẩm vấn. Đứng trước mặt một quan chức của sứ quán, anh ta nói: “Tôi là sĩ quan thuộc cơ quan tình báo Liên Xô. Trong 5 năm qua, tôi đã hoạt động ở Mỹ. Bây giờ tôi cần sự giúp đỡ của các ngài”.
Điệp viên này khai tên là Reino Hayhanen. Anh ta nói rằng mình được lệnh phải quay về nước. Sau 5 năm sống ở Mỹ, anh ta phát ngán khi phải nghĩ đến giây phút quay về nước. Anh ta muốn đào tẩu khỏi tổ chức.
Hayhanen sinh ngày 14/5/1920 ở gần Leningrad (nay là Saint Petersburg). Bố mẹ anh ta là nông dân. Bất chấp thành phần xuất thân thấp kém, Hayhanen là một học sinh xuất sắc và đến năm 1939, anh ta được nhận một bằng cấp tương đương với trình độ để dạy phổ thông trung học.
Tháng 9/1939, Hayhanen được phân công về một trường tiểu học ở làng Lipitzi. Tuy nhiên, hai tháng sau, anh ta được điều về làm việc cho lực lượng cảnh sát bí mật (NKVD). Vì đã từng học tiếng Phần Lan và sử dụng rất thành thạo thứ tiếng này, Hayhanen được bố trí công việc phiên dịch cho một nhóm NKVD và được cử đến vùng chiến sự để dịch các tài liệu thu được và thẩm vấn tù binh trong cuộc chiến tranh Phần Lan - Liên Xô.
Sau khi cuộc chiến này kết thúc vào năm 1940, Hayhanen được giao nhiệm vụ kiểm tra lòng trung thành và độ tin cậy của các công nhân Liên Xô ở Phần Lan và xây dựng cơ sở trong chính họ. Mục tiêu chính của Hayhanen là phát hiện các phần tử chống Liên Xô trong giới trí thức.
Hayhanen trở thành chuyên gia có uy tín trong các vấn đề tình báo liên quan đến địa bàn Phần Lan. Tháng 5/1943, Hayhanen được kết nạp vào Đảng Cộng sản Liên Xô. Sau Chiến tranh Thế giới lần thứ hai, Hayhanen trở thành đặc vụ cấp cao phụ trách khu vực Segozerski của Cơ quan an ninh nhà nước.
Mùa hè năm 1948, Hayhanen được KGB triệu tập về Mátxcơva. Tổ chức này quyết định giao cho Hayhanen một nhiệm vụ mới - sứ mệnh này sẽ đòi hỏi Hayhanen phải cắt đứt quan hệ với gia đình mình, học tiếng Anh và tham gia một khóa huấn luyện đặc biệt về kỹ thuật chụp ảnh tài liệu cũng như mã hóa và giải mã các bức điện.
Trong thời gian huấn luyện này, Hayhanen làm thợ cơ khí ở thành phố Valga, Extônia. Sau đó, vào mùa hè năm 1949, Hayhanen thâm nhập Phần Lan dưới cái tên Eugene Nicolai Maki, một người làm công được sinh ra ở Mỹ.
Đình Vũ (tổng hợp)
Kỳ 2: Lời khai của kẻ phản bội