CUỘC VÂY HÃM THỨ HAI
Tháng 1/1942, mọi chuyện đã có diễn biến mới. Một phi đội Messerschmitt Bf 109 E-7 của Đức xuất hiện và hủy diệt lực lượng của RAF. Chúng gần như chẳng bị xây xước gì trong cuộc tấn công mở màn, trong khi người Anh để mất tới 42 máy bay (20 trong số đó bị phi công nổi tiếng Joachim Muncheberg bắn hạ).
Được củng cố bằng sự hiện diện của máy bay Đức, chiến dịch của phe Trục nhằm chiếm Malta lại được đẩy mạnh. Mọi nỗ lực cứu viện Malta đều bị quân Đức nhấn chìm trước khi tới được hòn đảo. Trên bầu trời Malta, phe Trục đã tiến hành hơn 200 cuộc tấn công trong 2 tháng.
Máy bay Spirfire ở Bắc Phi. |
Hai tháng sau, Hitler tận dụng tình hình bi đát của quân Đồng minh ở Địa Trung Hải, ra lệnh quân đoàn số 10 bảo vệ các đường tiếp tế của phe Trục. Họ được giao trọng trách tiêu diệt bất kỳ nỗ lực nào nhằm đưa tiếp viện vào Malta, buộc tuyến phòng thủ của Malta phải đổ vỡ.
Sự thống trị của quân Đức trên bầu trời Malta gần như là tuyệt đối. Trong thời gian diễn ra chiến dịch kéo dài hàng tháng trời, Luftwaffe đã thả 2.500 tấn bom xuống hòn đảo này, đánh sập hơn 2.000 công trình dân sự (so với chỉ 300 tòa nhà bị phá hủy do cuộc tấn công của quân Italy). Tinh thần của người dân Malta xuống rất thấp. Theo các số liệu hồi đó, đã có tới 60.000 người rời bỏ các thành phố lớn của Malta để tìm kiếm nơi trú ẩn an toàn ở thôn quê. Ở lại những nơi như Valleta đơn giản là quá nguy hiểm.
Sự trỗi dậy của quân Anh
Thành công liên tiếp đã khiến quân Đức phần nào tự mãn. Điều này cho phép người Anh lén tuồn vào Malta một chút quân nhu và phụ tùng cho những chiếc máy bay không còn lành lặn của họ. Tới tháng 4, Hitler đã gọi về phần lớn quân đoàn số 10 cho các chiến dịch ở Hy Lạp và Nam Tư.
Cảnh đổ nát ở thủ đô Valleta sau những cuộc đánh bom. |
Trong khi chiến dịch của quân Anh được tiến hành để thực hiện các cuộc phản công nhằm lấy lại vùng biển Malta, hàng phòng thủ của RAF bất ngờ trở nên có sức sống nhờ một loạt máy bay tăng viện mới, trong đó có cả những chiếc Hurrican Mc IIC trang bị súng thần công. Đầu tháng 8, Malta đã có 75 máy bay chiến đấu và 230 khẩu pháo. Là một căn cứ khởi động cho các cuộc tấn công chống phe Trục ở Bắc Phi, tổng cộng có 514 chiến đấu cơ bay qua Malta.
Với việc Malta giờ đây đã ổn định hơn, mục tiêu là phải phá vỡ các tuyến tiếp vận của Đức ở Bắc Phi. Cùng với các đơn vị tàu ngầm của Hải quân Hoàng gia Anh, RAF tập trung tấn công mọi lực lượng của Đức hay Italy dám đi gần Malta. Vào cuối tháng 9/1941, quân Anh đã đánh chìm được 108 tàu của phe Trục.
Chiến dịch của nguyên soái Đức Rommel ở Bắc Phi gặp khó khi quân Anh đã làm rối loạn đường tiếp vận cho các cuộc tấn công của họ. Đáp lại, Đức cho không quân quay trở lại một phần Địa Trung Hải. Với dự đoán mặt trận Liên Xô sẽ sụp đổ bất kỳ lúc nào, quân đoàn số 2 của Đức đã được điều đến Sicily vào tháng 1/1942. Tổng cộng 88 chiến đấu cơ đã tham chiến, tiêu diệt lực lượng tấn công gồm những chiếc Hurricane của RAF. Tới tháng 3/1942, 20 máy bay của RAF đã bị bắn hạ.
Một lần nữa, hòn đảo Malta lại là nạn nhân của các cuộc ném bom của cả Đức lẫn Italy. Mục tiêu của họ vừa là các địa điểm quân sự lẫn dân sự. Đặc biệt, Ta’Qali đã hứng chịu tới 841 tấn bom vì quân Trục tin rằng người Anh có một nhà chứa máy bay ngầm tại đó.
Vào giai đoạn này, những chiếc Hurricane tỏ ra vô dụng. Vì thế, ngày 7/3/1942, 15 chiếc Supermarine Spitfire Mark V đã được Anh điều đến Malta. Bất ngờ, quân Anh ở Malta lại có những chiếc chiến đấu cơ không chỉ nhanh hơn của Đức, mà còn hữu dụng hơn. Tuy thế, nó cũng không thay đổi được chiều hướng cuộc chiến. Máy bay của Đức và Italy thậm chí còn tấn công dữ dội hơn. Tới ngày 21/4/1942, chỉ còn 27 chiếc Spitfire còn sử dụng được (tới đêm hôm đó chỉ còn 17 chiếc). Quân Đồng minh không thể cử đủ Spitfire hay các phi công lão luyện đến kịp. Tới tháng 5, Malta đã có đủ 5 phi đội Spitfire, nhưng phe Trục thậm chí còn có lực lượng mạnh nhất từ trước tới giờ và liên tục đánh bại quân Đồng minh.
Tuy nhiên, những diễn biến ở các nơi khác đã khiến tình hình đổi thay, làm ưu thế trên không của Đức giảm dần. Ở sa mạc Ai Cập, quân đoàn châu Phi của Rommel kêu gọi viện binh để hoàn thành chiến dịch Bắc Phi. Điều này có nghĩa sự hiện diện không quân ở khu vực Sicily của Đức dần được hạ thấp.
Khi tháng 8 đến, lực lượng không quân phe Trục giảm đi khi không quân Đức chuyển hướng sang Bắc Phi và Đông Âu. Mặt khác, Malta tận dụng cơ hội này để tăng cường sức mạnh. Tổng cộng 163 chiếc Spitfire được điều đến hòn đảo và 120 chiếc sẵn sàng chiến đấu. Không quân Đức nỗ lực tất cả, nhưng 46 máy bay của họ cũng bị bắn hạ, trong khi chỉ có 23 chiếc Spitfire bị tiêu diệt. Cả hai bên đều thiệt hại, nhưng rõ ràng phe Trục đang gặp vấn đề lớn hơn.
Khi những chiếc Spitfire được điều đến ngày càng nhiều, cùng với uy thế của tàu ngầm Anh trên biển, rốt cuộc hàng phòng thủ Malta đã chịu bớt áp lực. Cuộc tấn công của Rommel ở Ai Cập đang gặp rắc rối, và việc chiếm lấy Malta giờ trở nên quá tốn kém cho toàn bộ quân Trục. Ngày 16/10, cuộc không kích được ra lệnh ngừng lại. Khi quân Liên Xô mở cuộc phản công trong trận Stalingrad và khi quân Đồng minh tiến sâu vào Bắc Phi, cuộc vây hãm Malta chấm dứt hoàn toàn. Malta, bị hành hạ trong nhiều năm, cuối cùng đã chiến thắng.