Cosa Nostra, bị bắt hồi tháng 11/2007. |
Theo nhà sử học Paolo Pezzino, maphia "là một tổ chức tội phạm không những chỉ hoạt động trong một số lĩnh vực bất hợp pháp mà còn là một tổ chức đa chức năng, như là một thế lực của một khu vực hay một vùng nhất định".
Nhà nghiên cứu Fabrizio Maccaglia cho biết, miền nam Italia là nơi sản sinh bốn tổ chức maphia lớn của nước này, gồm Cosa Nostra (đảo Sicilia), Ndrangheta (Calabria), Camorra (Napoli) và Sacra Corona Unita (Puglia).
Tổ chức Cosa Nostra gồm 181 gia tộc với khoảng 5.000 - 6.000 thành viên. Sau khi "bố già" Salvatore Riina bị bắt năm 1993, người thay thế là Bernardo Provenzano đã thay đổi hoạt động của tổ chức theo hướng hạn chế các hành động gây tai tiếng, khuyến khích các băng đảng không tham gia các đường dây buôn lậu quốc tế và tăng cường hoạt động ở Sicilia. Thu nhập của Cosa Nostra bắt nguồn chủ yếu từ các hoạt động bảo kê, cho vay nặng lãi và kiểm soát các hợp đồng xây dựng công cộng.
Ndrangheta bắt đầu bị coi là một tổ chức maphia thực sự từ cuối những năm 1960. Tổ chức này chuyên bắt cóc con tin để đổi lấy tiền chuộc. Vào giữa những năm 1990, Ndrangheta có khoảng 150 băng đảng với hơn 3.500 thành viên. Ndrangheta chỉ tuyển mộ những người trong họ tộc. Ndrangheta ngày càng hướng về các hoạt động buôn lậu quốc tế, đặc biệt là buôn ma túy. Khác với Cosa Nostra, Ndrangheta áp dụng chiến lược mở rộng ra nước ngoài, đồng thời vẫn củng cố cơ sở ở trong nước.
Trong khi đó, Camorra là tổ chức tội phạm hình thành tại khu vực thành thị Napoli từ giữa thế kỷ 19. Khác với maphia ở Sicilia, Camorra được tổ chức theo chiều ngang. Mỗi khu phố ở Napoli có một băng đảng hoạt động độc lập với các băng đảng khác. Không có một "bố già" nào thực sự kiểm soát các băng nhóm tội phạm ở đây và cũng vì thế, thường xuyên xảy ra các cuộc thanh toán đẫm máu giữa các bên. Hoạt động của Camorra khá rộng: Từ buôn bán ma túy và tác phẩm nghệ thuật, cưỡng đoạt, cho vay nặng lãi đến cá cược... Camorra cũng thống trị lĩnh vực làm giả các loại hàng xa xỉ, hàng may mặc và các mặt hàng tiêu dùng. Thời gian gần đây, Camorra bắt đầu nhảy vào lĩnh vực ăn cắp bản quyền tin học, điện ảnh và âm nhạc. Ngoài ra, Camorra cũng tham gia các đường dây buôn lậu rác thải, không chỉ ở Campania mà còn ở các khu vực khác.
Lực lượng đặc nhiệm Italia trong cuộc vây ráp maphia ở miền nam |
Tổ chức Sacra Unita ra đời đầu những năm 1980, hiện có khoảng 2.000 thành viên. Sacra Corona Unita hoạt động trong lĩnh vực buôn bán ma túy, vũ khí và thuốc lá. Vùng Puglia trở thành cửa nhập ma túy ở Italia do nước này gần Anbani và có nhiều tuyến đường hàng hải nối với Hy Lạp. Hai nước này là điểm đến của ma túy xuất phát từ Đông Nam Á và Trung Á.
Ngày nay, chiếc vòi bạch tuộc của maphia Italia đã vươn dài. Cosa Nostra, Comorra và Ndrangheta đã tạo được chân rết ở khắp châu Âu. Chúng núp bóng những doanh nghiệp thuộc ngành dịch vụ ăn uống, nhưng thực ra nghề chính của chúng là buôn người, bán ma túy và cho vay nặng lãi. Ước tính tổng thu nhập hàng năm trong phạm vi châu Âu của ba băng đảng maphia Italia nói trên lên tới 140 tỷ euro.
Một trong kẻ tình nghi là thành viên của Camorra đã bị cảnh sát tóm cổ. |
Maphia Italia giờ đã bước qua giai đoạn đâm chém, ám sát, thanh trừng và ngày càng phát triển thành tổ chức tội phạm quốc tế hóa khoác chiếc áo doanh nghiệp. Trong cuốn "Xuất khẩu maphia", cựu nghị sĩ Forgone cho rằng, dưới sự thao túng của các băng đảng maphia, Milan đã trở thành "kinh đô ma túy" của Italia. Tại Milan, người ta khó có thể tìm thấy một doanh nghiệp xây dựng nào mà không liên quan đến maphia. Hình bóng của maphia còn hiện hữu trong cả công ty xây dựng đường sắt cao tốc Italia cùng nhiều doanh nghiệp có tiếng tham gia đấu thầu quốc tế.
Rõ ràng, trong thời đại toàn cầu hóa, phương thức hoạt động của maphia Italia đã có sự thay đổi về căn bản. Chúng giống như những công ty đa quốc gia và cái cần tranh giành là thị trường, nguyên liệu, kênh tiêu thụ...
Theo luật chống maphia của Italia, chỉ cần nhận định kẻ tình nghi phạm tội thuộc một băng đảng maphia nào đó, cảnh sát có thể tiến hành bắt giữ ngay. Nhưng ở các nước châu Âu khác, cảnh sát buộc phải nhận định kẻ tình nghi có hành vi vi phạm pháp luật sở tại mới có thể thực hiện việc bắt giữ. Trước tình trạng toàn cầu hóa của maphia, ông Forgione cho rằng cần phải nhanh chóng xây dựng và thông qua một bộ luật chống maphia thống nhất trong phạm vi châu Âu. Chỉ có như vậy mới hạn chế được sự bành trướng của maphia.
Quang Minh (Tổng hợp)