Trong bài báo đăng trên diễn đàn khoa học trực tuyến Virological ngày 17/2, nhóm nhà khoa học – trong đó có các chuyên gia dịch tễ hàng đầu như ông W. Ian Lipkin tại Đại học Columbia, ông Edward Holmes tại Đại học Sydney và Kristian Andersen tại Trung tâm Nghiên cứu Scripps – cho biết có những bằng chứng về gen quan trọng cho thấy virus gây bệnh viêm đường hô hấp cấp COVID-19 không được tạo ra từ phòng thí nghiệm.
Theo tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SMCP), mặc dù giới chuyên gia liên tục nỗ lực bác bỏ thông tin sai lệch, nhưng thuyết âm mưu về nguồn gốc nCoV vẫn tràn lan. Đa số đều nói virus này là sản phẩm của Viện Virus học Vũ Hán - nơi các nhà nghiên cứu xây dựng một trong những cơ sở dữ liệu lớn nhất thế giới về các chủng virus liên quan đến loài dơi và cũng là đơn vị đầu tiên xác định virus nCoV liên quan trực tiếp đến loài dơi.
Tin đồn trên cũng khiến nhà nghiên cứu hàng đầu tại viện trên là bà Shi Zhengli phải khẳng định trên mạng xã hội WeChat rằng: “Tôi thề bằng mạng sống của mình, virus này không liên quan đến phòng thí nghiệm”.
Nghiên cứu được công bố hôm 17/2 chính là sản phẩm mới nhất trong loạt bình luận và phân tích của giới chuyên môn nhằm chỉ ra bằng chứng rằng virus 2019-nCoV là sản phẩm tiến hóa tự nhiên. Kết luận này dựa trên dữ liệu chuỗi gen của nCoV cùng các chủng virus Corona khác từng được biết đến để xác định các chỉ số quan trọng trong quá trình tiến hóa cấu trúc của virus.
Họ phát hiện một trong những chỉ số đó sẽ bị biến đổi khác biệt nếu nó là sản phẩm của máy vi tính và không tiến hóa tự nhiên. Nếu các chuỗi liên kết của nCoV được thiết kế trong phòng thí nghiệm, chúng sẽ len lỏi vào tế bào người theo cách khác.
Nhóm chuyên gia trên cũng chỉ ra các đặc tính độc nhất vô nhị trong chuỗi “protein đột biến” của nCoV – chưa từng được phát hiện trước đây ở dòng B của virus Corona hay còn gọi là Beto-CoV - cũng là một bằng chứng cho thấy virus này không phải sản phẩm phòng thí nghiệm.
Giáo sư Roy Hall tại Đại học Queensland, người nghiên cứu cấu trúc protein của virus song không tham gia vào nghiên cứu kể trên, đã nhất trí với bằng chứng của nhóm nhà khoa học quốc về các đặc tính cũng như kết luận tổng quát của họ.
"Nếu đó là virus thiết kế gen, các nhà nghiên cứu sẽ phải chọn một loại virus mà họ biết chắc sẽ lây nhiễm sang con người và phải gây bệnh cũng như có cùng cấu trúc gen. Tuy nhiên, chúng ta chưa từng quan sát được những đặc tính đó trước đây nên virus này tiến hóa hoàn toàn tự nhiên, đơn lập trong tự nhiên”, ông Hall nhận xét.
Trên thực tế, vấn đề cải thiện an ninh sinh học đã trở thành một ưu tiên quốc gia cấp cao hơn tại Trung Quốc sau khi Chủ tịch Tập Cận Bình nhấn mạnh nhu cầu cần thiết phải đẩy nhanh thủ tục pháp lý về an ninh sinh học hồi tuần trước.
Hãng thông tấn Tân Hoa trước đó đưa tin một dự thảo luật an ninh sinh học đã được trình lên Ủy ban Thường vụ Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc để xem xét trong tháng 10.