Hàng loạt máy bay của các hãng hàng không đậu tại sân bay quốc tế Nội Bài. Ảnh: Huy Hùng/TTXVN
Đề cập đến ảnh hưởng của dịch COVID-19 đối với ngành giao thông vận tải, Bộ Giao thông Vận tải cho hay, dù đối mặt với nhiều khó khăn do ảnh hưởng của dịch nhưng về tổng thể, ngành giao thông vận tải tiếp tục đáp ứng tốt nhu cầu vận tải với chất lượng ngày được cải thiện. Trong quý I/2020, tổng khối lượng vận chuyển và luân chuyển hàng hóa tăng khoảng 1,1% so với cùng kỳ. Đây là mức tăng trưởng chậm trong 10 năm gần đây và nguyên nhân là do các ngành đều bị ảnh hưởng tiêu cực của dịch COVID-19.
Theo Bộ Giao thông Vận tải, ảnh hưởng nặng nề nhất là ngành hàng không. Các hãng hàng không gần như dừng khai thác toàn bộ đường bay quốc tế và nội địa. Từ 1/4 đến nay, lượng hành khách vận chuyển chỉ bằng từ 1-2% so với thời điểm trước khi có dịch.
Đối với các doanh nghiệp có vốn nhà nước trong lĩnh vực hàng không, Tổng công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines) chịu ảnh hưởng nặng nề nhất. Quý I năm nay, doanh thu hợp nhất của Vietnam Airlines giảm khoảng 26%. Bên cạnh đó, doanh thu và lợi nhuận của Tổng công ty cảng Hàng không Việt Nam (ACV) giảm 24%. Sản lượng điều hành bay và doanh thu của Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam (VATM) giảm khoảng 60%.
"Ngành hàng không đang diễn ra theo tình huống xấu hơn các kịch bản đã dự báo với tổng thị trường năm 2020 đạt khoảng 43 triệu khách, giảm 46% so với năm 2019", Bộ Giao thông Vận tải thông tin.
Đối với lĩnh vực đường bộ, Bộ Giao thông Vận tải nhìn nhận, vận chuyển khách, hàng hóa đều bị ảnh hưởng trực tiếp, kéo theo doanh thu giảm mạnh so với cùng kỳ năm 2019 cũng như trước khi có dịch. Từ tháng 4/2020, hoạt động vận tải hành khách gần như dừng toàn bộ, vận tải hàng hóa giảm trên 40% so với cùng kỳ.
Về doanh thu các trạm thu phí BOT, Bộ Giao thông Vận tải cho biết, tuy chưa có con số thiệt hại cụ thể nhưng do phương tiện vận tải khách dừng hoạt động, vận tải hàng hóa hoạt động cầm chừng, phương tiện cá nhân hoạt động hạn chế. Từ đó, dẫn đến doanh thu thu phí BOT sụt giảm so với cùng kỳ quý I/2019.
Đối với đường sắt, sản lượng tấn/km, giảm gần 15% so với cùng kỳ năm 2019. Doanh thu vận tải giảm trên 14% so với cùng kỳ năm 2019.
Trong lĩnh vực đường thủy nội địa, tuy doanh nghiệp vận tải hàng hóa vẫn hoạt động, nhưng sản lượng vận tải có giảm so với cùng kỳ.
Đối với hàng hải, sản lượng hàng hóa thông qua cảng không bị tác động nhiều, vẫn có xu hướng tăng nhưng tốc độ chậm hơn so với trung bình của thời gian trước. Tuy nhiên, lượng tàu khách và hành khách thông qua cảng giảm, đặc biệt là tàu khách du lịch quốc tế đến cảng trong tháng 3 chỉ có 2 tàu, giảm gần như 100% so với cùng kỳ năm trước.
Trước tình hình dịch bệnh, ngay từ đầu năm, Bộ Giao thông Vận tải đã bám sát các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ với tinh thần "chống dịch như chống giặc", coi nhiệm vụ phòng, chống dịch bệnh là một trong các nhiệm vụ trọng tâm và cấp bách, chỉ đạo tập trung thực hiện "nhiệm vụ kép" là vừa phòng chống dịch, vừa phát triển kinh tế - xã hội.
Bộ Giao thông Vận tải đã chỉ đạo, hướng dẫn các doanh nghiệp kinh doanh cắt giảm thủ tục hành chính, giảm chi phí logistics; không thanh tra ngoài kế hoạch; rà soát, ban hành giảm phí, lệ phí đối với các đối tượng chịu ảnh hưởng bởi dịch bệnh, hoặc đề xuất phương án giảm phí, lệ phí và gửi về Bộ Tài chính; không điều chỉnh tăng giá đối với các mặt hàng là đầu vào cho sản xuất của doanh nghiệp.
Đồng thời, Bộ chỉ đạo các đơn vị trong ngành tái cấu trúc nghiệp vụ các thủ tục hành chính cấp độ 3, 4 tích hợp với Cổng dịch vụ công quốc gia theo hướng cắt giảm mạnh chi phí và tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp; đơn giản hoá, cắt giảm thủ tục hành chính, giải quyết ngay những khó khăn, vướng mắc, tạo mọi thuận lợi cho sản xuất kinh doanh với 336 điều kiện được đơn giản, cắt giảm.
Thời gian tới, Bộ Giao thông Vận tải tiếp tục cắt giảm thủ tục hành chính, giảm chi phí logistics; không thanh tra ngoài kế hoạch; phối hợp với Bộ Tài chính để rà soát, đề xuất giãn, giảm phí, lệ phí cho các đối tượng chịu ảnh hưởng bởi dịch bệnh; chưa thực hiện điều chỉnh tăng giá trong quý II/2020.
Bộ Giao thông Vận tải sẽ tập trung tái cấu trúc nghiệp vụ các thủ tục hành chính cấp độ 3, 4 tích hợp với Cổng dịch vụ công quốc gia theo hướng cắt giảm mạnh chi phí và tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp. Đẩy mạnh đơn giản hoá, cắt giảm thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh, giải quyết ngay những khó khăn, vướng mắc, tạo mọi thuận lợi cho sản xuất kinh doanh. Căn cứ chỉ đạo của các cấp có thẩm quyền và tình hình thực tế diễn biến dịch COVID-19, bộ có phương án từng bước bình thường hoạt động vận tải bảo đảm vừa phòng chống dịch hiệu quả tích cực, vừa phát triển kinh tế - xã hội.
Để thực hiện được nhiệm vụ trên, Bộ Giao thông Vận tải kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước xem xét đề xuất giải pháp cho vay hỗ trợ lãi suất; giãn, lùi thời gian trả lãi, nợ gốc cho doanh nghiệp ngành giao thông vận tải bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh.
Cùng đó, Bộ Giao thông Vận tải kiến Nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính, Bảo hiểm xã hội Việt Nam xem xét đề xuất giải pháp cho phép doanh nghiệp ngành giao thông vận tải bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh được giãn thời gian đóng các loại thuế, phí như: thuế giá trị gia tăng, thu nhập doanh nghiệp, thuế thuê đất; giãn tiền bảo hiểm như: bảo hiểm thất nghiệp, hiểm xã hội, y tế nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp.