Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể phát biểu giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu. Ảnh: Văn Điệp/TTXVN
Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể, về giao thông liên vùng, hiện nay cả nước có 24.500 km quốc lộ và gần 2.000 km đường cao tốc. Đây là những tuyến đường kết nối liên vùng giữa các tỉnh đáp ứng yêu cầu phát triển về vận tải đường bộ. “Về hàng không, chúng ta có 22 sân bay, các sân bay cũng là tuyến kết nối được giao thông liên vùng rất tốt”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể nói.
Với lợi thế 3.200 km đường biển, hiện nay Bộ GTVT đang phát triển mạnh vận tải ven bờ nhằm đáp ứng được yêu cầu liên kết giữa các vùng. “Chúng ta cũng có khoảng 3.200 km đường sắt đi qua nhiều tỉnh. Đây là những thành quả mà trong thời gian vừa qua ngành giao thông đã cố gắng thực hiện”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể nói.
Tuy nhiên, so với yêu cầu, giao thông liên vùng vẫn còn hạn chế. Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể, trong giai đoạn tới ngành giao thông tập trung một số lĩnh vực: Ở khu vực phía Bắc, ngành giao thông sẽ tiếp tục triển khai một số trục giao thông Hòa Bình - Sơn La, Chi Lăng - Hữu Nghị - Đồng Đăng, nối từ thành phố Hạ Long lên Móng Cái. Những tuyến đường đang triển khai sẽ tiếp tục hoàn thiện. Ngoài ra, để liên kết ngang, Bộ GTVT tập trung vào 4 dự án là Quốc lộ 4C, Quốc lộ 4D, Quốc lộ 279 và Quốc lộ 37.
“Đây là 4 trục ngang sẽ kết nối các trục dọc để làm sao giao thông ở vùng núi phía Bắc và đồng bằng sông Hồng được tốt hơn. Riêng vùng đồng bằng sông Hồng, chúng tôi tập trung vào các đường vành đai của Thủ đô Hà Nội và một số trục, trong đó có đường sắt kết nối về Hải Phòng để phát huy cảng biển Lạch Huyện và đưa hàng hóa ra Hải Phòng”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể nói.
Với định hướng này, hy vọng trong 5 năm, hoặc 10 năm tới, giao thông liên vùng của các tỉnh phía Bắc sẽ tốt hơn. Khu vực miền Trung, hiện các trục, tuyến đường sắt từ Hà Nội đến thành phố Hồ Chí Minh có quốc lộ 1A đã được mở rộng 4 làn xe và trong thời gian tới ngành GTVT sẽ kết nối đường cao tốc từ thành phố Hồ Chí Minh ra tới Hà Nội. Ngoài ra còn có tuyến đường Hồ Chí Minh cũng đường đầu tư nâng cấp, mở rộng… Trên tuyến đường biển, trong giai đoạn tới sẽ có liên kết vùng theo trục ngang kết nối với vùng ven biển duyên hải, Tây Nguyên.
“Hiện Bộ đang cho nghiên cứu các dự án đề xuất với Quốc hội đối với khu vực miền Đông Nam Bộ cần tập trung cho hai đường vành đai của Thành phố Hồ Chí Minh là đường vành đai 3, đường vành đai 4 kết hợp với đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Tây Ninh, Thành phố Hồ Chí Minh - Chơn Thành, cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu. Các dự án này đang tập trung phục vụ giải phóng mặt bằng sân bay quốc tế Long Thành cùng với một số trục đường của địa phương để giao thông liên vùng ở khu vực miền Đông Nam Bộ và thành phố Hồ Chí Minh tốt nhất”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể nói.
Ngành GTVT cũng tập trung khai thác hệ thống cảng, nhất là cảng đường thủy. Khu vực miền Tây Nam Bộ, tập trung vào ba trục dọc: Một là sẽ hình thành đường cao tốc từ thành phố Hồ Chí Minh về Cần Thơ và kết nối xuống Cà Mau; hai là Quốc lộ 60 trong đó có cầu Rạch Miễu, Đại Ngãi; ba là đường N2 đi từ huyện Củ Chi (TP. Hồ Chí Minh) qua Đồng Tháp Mười đến Kiên Giang. Ba trục dọc này sẽ được ưu tiên.
Ngoài ra Bộ GTVT còn nghiên cứu 4 trục ngang của vùng đồng bằng sông Cửu Long là Quốc lộ 62, Quốc lộ 30, cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng và đường ven biển phía Tây nối Rạch Giá với Xà Xía. Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể, với 3 trục dọc, 4 trục ngang, ngành GTVT hy vọng trong giai đoạn tới giao thông ở đây sẽ có nhiều thay đổi. Đặc biệt tập trung cho cảng biển lớn ở Trần Đề tạo bước đột phá, phục vụ tàu có trọng tải 100.000 tấn vào đồng bằng sông Cửu Long. Với kế hoạch như hiện nay, hy vọng 5 - 10 năm tới giao thông liên vùng sẽ tốt hơn.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết, năm nay Bộ GTVT được giao 26.000 tỷ đồng nhưng do giải ngân chậm nên một số dự án trọng điểm triển khai chậm. Năm nay ngành bố trí 10.000 tỷ đồng cho 11 dự án đường cao tốc Bắc Nam phía Đông và cho 14 dự án khác có kinh phí 15.000 tỷ đồng được Quốc hội thông qua giữa năm 2017. Đến thời điểm này ngành GTVT đã bàn giao cho 14 địa phương để tiến hành giải phóng mặt bằng và theo tiến độ các địa phương cam kết tới tháng 12 sẽ giải ngân được khoảng 4.000 tỷ đồng trên tổng số 7.000 tỷ đồng phần giải phóng mặt bằng cho toàn tuyến.
Trong số 14 dự án giao thông cấp bách với kinh phí 15.000 tỷ đồng này, từ nay đến cuối năm sẽ khởi công 10 dự án. Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết: Trong ba dự án đầu tư công, từ nay đến cuối năm, ngành GTVT sẽ khởi công thêm khoảng 12 gói thầu nữa. Do nhiều công trình tập trung chuẩn bị đầu tư vào cuối năm, ngành GTVT sẽ cho nhà thầu tạm ứng giải ngân phần xây lắp, còn về phần mặt bằng, các địa phương sẽ tập trung với tiến độ cao nhất. “Dự kiến đến cuối năm có thể là giải ngân được khoảng 10.000 tỷ đồng liên quan đến giải phóng mặt bằng và cho tạm ứng các dư án khởi công”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể nói.
Ngoài ra, vấn đề chậm giải ngân kinh phí còn được người đứng đầu Bộ GTVT cho rằng có liên quan đến vốn ODA. “Vốn ODA có môt số dự án được giao mới như đoạn nối từ Lai Châu về đường cao tốc Hà Nội - Lào Cai, từ Nghĩa Lộ (Yên Bái) nối xuống cao tốc Hà Nội - Lào Cai, quốc lộ 19 ở Bình Định nối lên Tây Nguyên. Những dự án này kinh phí rất lớn do phải được Quốc hội thông qua, ghi danh mục chậm nên hiện đã có vốn nhưng triển khai tương đối chậm. Ngoài ra một số dự án đang triển khai thì do các vướng mắc về thủ tục, do điều chỉnh nên chậm. Tuy nhiên Bộ GTVT quyết tâm từ nay cho đến cuối năm sẽ giải ngân mặt bằng phấn đấu đạt từ 90 - 95%.