Đây là hai huyện liền kề, nằm ở phía Bắc tỉnh Đắk Nông và là hai khu vực trồng lúa tập trung, trọng điểm của cả tỉnh.
Cánh đồng lúa tại xã Buôn Chóah, huyện Krông Nô. Ảnh minh họa: Hưng Thịnh/TTXVN
Theo đó, tổng diện tích đất trồng lúa của hai huyện là hơn 3.600ha, trong đó, huyện Krông Nô gần 2.500ha, huyện Đắk Mil hơn 1.100ha. Việc thanh tra tập trung vào các nội dung: Việc lập, điều chỉnh, thực hiện quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất trồng lúa; việc xác định ranh giới, diện tích đất chuyên trồng lúa; việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa và chuyển đổi mục đích đất trồng lúa; việc chấp hành pháp luật về đất đai của người sử dụng đất trồng lúa cũng như trách nhiệm quản lý, giám sát của chính quyền địa phương, cơ quan chức năng…
Kết luận thanh tra nêu rõ, UBND hai huyện Krông Nô, Đắk Mil đã thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất trồng lúa, cũng như thực hiện các vấn đề về lập ranh giới, công khai kết quả xác định ranh giới đất trồng lúa. Tuy nhiên, công tác quản lý vẫn còn nhiều hạn chế, tồn tại, tiêu biểu như tình trạng nhiều hộ dân tự ý chuyển đổi đất trồng lúa sang mục đích khác nhưng các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương không phát hiện, xử lý. Tại một số xã, công tác xác định ranh giới, cắm mốc, xây dựng và quản lý cơ sở dữ liệu về đất trồng lúa không được tiến hành hoặc tiến hành không đầy đủ. Nhiều diện tích đất chuyên dùng trồng lúa nước cần được bảo vệ nghiêm ngặt đã bị chuyển đổi sang mục đích khác nhưng chính quyền địa phương không phát hiện, ngăn chặn, hoặc xử lý…
Từ thực tế trên, Thanh tra Sở Tài nguyên – Môi trường Đắk Nông kiến nghị UBND tỉnh Đắk Nông chỉ đạo các sở, ngành liên quan sớm tham mưu, hoàn thiện các quy định mức nộp tiền để bảo vệ, phát triển đất trồng lúa theo quy định tại Nghị định số 35/2015/NĐ-CP, ngày 13/4/2015 của Chính phủ về quản lý, sử dụng đất trồng lúa. Sở Tài nguyên – Môi trường, Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh Đắk Nông phối hợp với các địa phương bàn giao, hoàn thiện hồ sơ ranh giới, diện tích trồng lúa nước cần được bảo vệ nghiêm ngặt theo quy định; đồng thời rà soát, kiểm tra, xử lý các trường hợp vi phạm trong sử dụng đất chuyên dùng trồng lúa cũng như xử lý các cá nhân, tổ chức liên quan.