Có thể nói Bắc Kinh đã bất ngờ khơi mào một cuộc chiến tranh tiền tệ ngày 11/8, khi quyết định hạ giá đồng nhân dân tệ (NDT), tác động tới các nước láng giềng đang lệ thuộc nhiều vào kinh tế Trung Quốc. Hệ quả đã được thấy ngay lập tức, đồng tiền nhiều nước trong khu vực đã rớt giá theo đồng nhân dân tệ buộc một số nước phải khổ nhọc tìm cách đối phó.
Nhân viên ngân hàng chuyển các tập tiền mệnh giá 100 nhân dân tệ. Ảnh: Yonhap/TTXVN. |
Trong bài phân tích đề ngày 12/8, nhật báo Wall Street Journal đã nêu bật tác động mà quyết định điều chỉnh hạ tỷ giá đồng NDT đã gây ra, đặc biệt là các nước Đông Nam Á. Theo lời quan chức của một ngân hàng trung ương nước châu Á được tờ báo này trích dẫn, thì đó là một cú sốc bất ngờ, không hề báo trước.
Đối với ba nền kinh tế lớn tại Đông Nam Á là Malaysia, Indonesia và Việt Nam, hệ quả rất tức thời. Ngay sau khi Bắc Kinh hạ giá đồng nhân dân tệ, đồng ringgit của Malaysia đã giảm khoảng 2% giá trị so với đồng USD. Với tỷ giá phải cần 4,0375 ringgit mới đổi được 1 USD, đồng tiền Malaysia đã ở mức thấp nhất kể từ khi bùng lên cuộc khủng hoảng tài chính châu Á năm 1998 đến nay.
Tương tự như vậy, đồng rupiah của Indonesia cũng rơi xuống mức của năm 1998, với 13.789 rupiah đổi được 1 USD, trong lúc tiền đồng Việt Nam thì giảm giá 1%, tuột xuống mức 1 USD đổi được 22.040 đồng.
Ngoài ba nước trên, Wall Street Journal cũng ghi nhân tình trạng mất giá của đồng won Hàn Quốc, đồng rupee của Ấn Độ, đồng đôla Australia, và đồng yen Nhật Bản cũng bị sụt giá.
Tình trạng đồng tiền quốc gia bị sụt giá đã gây nên một tình trạng bấp bênh mà các nước liên can cần nhanh chóng ổn định. Việt Nam là nước đã tung ra biện pháp phòng thủ rõ nét nhất, với quyết định ngày 12/8 là mở rộng từ 1% lên 2% biên độ tỷ giá tiền đồng Việt Nam so với đồng USD.
Theo Wall Street Journal, việc Bắc Kinh phải dùng đến vũ khí đồng NDT để tự cứu mình có thể có hệ quả không tốt cho chính sách khu vực của Chủ tịch Tập Cận Bình, hiện đang rất muốn dùng lợi ích kinh tế để thuyết phục các nước hậu thuẫn cho định chế tài chính đa phương Ngân hàng Đầu tư Cơ sở Hạ tầng châu Á mà Trung Quốc mới thành lập, cũng như ủng hộ Trung Quốc trong việc đòi Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) công nhận đồng NDT là ngoại tệ dự trữ toàn cầu.
Để lôi kéo các nước láng giềng, vào tháng 3/2015, ông Tập Cận Bình đã đưa ra ba con số: 10.000 tỷ USD hàng hóa nhập vào Trung Quốc trong 5 năm tới, 500 tỷ USD đầu tư ra ngoài nước và 500 triệu chuyến du lịch của người Trung Quốc ra nước ngoài.
Thế nhưng, với đồng NDT suy yếu, sức mua của Trung Quốc suy giảm, du khách Trung Quốc cũng ít đi. Chính vì thế mà các chuyên gia thuộc trung tâm nghiên cứu ngân hàng ANZ vào ngày 12/8 đã dựa trên sự kiện đồng NDT bị phá giá để cắt giảm từ 0,5% đến 0,75% tỷ lệ tăng trưởng dự kiến năm 2015 cho một số nước châu Á.
Đồng NDT giảm giá có thể gây bất lợi cho kinh tế SingaporeCác chuyên gia cho biết nền kinh tế của Singapore có thể sẽ bị tổn thương do những tác động của việc Trung Quốc hạ giá đồng NDT.
Liên tiếp trong ba ngày 11, 12 và 13/8, Trung Quốc đã điều chỉnh tỷ giá hối đoái giữa đồng NDT và đồng USD theo chiều hướng “có lợi” cho nền kinh tế lớn thứ hai thế giới này. Tuy nhiên, động thái này ngay lập tức đã ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường ngoại hối và chứng khoán trong khu vực châu Á, trong đó có Singapore.
Trong hai ngày giao dịch đầu tiên của tuần này, thị trường chứng khoán Singapore giảm mạnh tới hơn 4% do “cú sốc” giảm giá đồng NDT của Trung Quốc.
Các chuyên gia nhận định, hiện tượng bán tháo các cổ phiếu ngân hàng trong hai ngày trước phản ánh tâm lý hơi thái quá của thị trường trước việc đồng NDT giảm giá, bởi thực tế nền tảng kinh doanh và triển vọng hoạt động của các ngân hàng luôn trong diện top đầu. Song thị trường này đã phục hồi đi lên trong ngày giao dịch ngày 13/8.