Theo ông Huỳnh Ngọc Nhã, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Sóc Trăng, qua gần 4 năm thực hiện các quy định về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), ngành nông nghiệp tỉnh Sóc Trăng đã đạt được những kết quả tích cực trong việc phối hợp với các cấp, ngành, địa phương tổ chức thực hiện, tuyên truyền nâng cao nhận thức đối với ngư dân về các nội dung, các quy định khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản bền vững, các quy định về IUU nhằm đẩy nhanh việc tháo gỡ "thẻ vàng" của Ủy ban châu Âu đối với thủy sản Việt Nam.
Tàu neo đâu tại cảng cá Trần Đề (Sóc Trăng). Ảnh: Tư liệu TTXVN/phát
Việc thông tin truyền thông, tuyên truyền đã được tỉnh lồng ghép trong các cuộc hội thảo, hội nghị, tọa đàm, trong thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, kiểm soát của Tổ kiểm tra IUU tuyên truyền các văn bản pháp luật và các văn bản dưới luật, các quy định về chống khai thác hải sản IUU, đồng thời thực nghiêm thông điệp 5K của Bộ Y tế....
Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh cũng phối hợp với Ủy ban nhân dân các huyện, thị ven biển, các Đồn Biên phòng tổ chức 25 đợt tập huấn trực tiếp đến các doanh nghiệp và chủ tàu cá tại địa phương các quy định pháp luật về an toàn giao thông và phối hợp tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn trên biển, với 2.200 lượt người dự nghe; tổ chức tuyên truyền trực tiếp đến từng chủ tàu hoặc thuyền trưởng khi tàu cập cảng, rời cảng về các quy định chống khai thác hải sản bất hợp pháp, lộ trình lắp đặt máy giám sát hành trình, đặc biệt là cách ghi chép nội dung sổ nhật ký khai thác để ngư dân biết, hiểu rõ và thực hiện tốt các quy định, đã hướng dẫn trực tiếp 369 chủ tàu cá và thuyền trưởng tàu cá ghi, nộp nhật ký khai thác đạt 100% kế hoạch.
Sở cũng phối hợp với Đài Phát thanh truyền hình tỉnh Sóc Trăng, Báo Sóc Trăng, Thông Tấn xã Việt Nam và các cơ quan báo chí khác, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam thực hiện hàng chục phóng sự và ghi hình, các bài tuyên truyền về chống khai thác IUU, chuyên mục khuyến ngư truyền hình về chống khai thác IUU và đảm bảo an toàn cho người và tàu cá hoạt động trên biển.
Tổ kiểm tra IUU tại cảng cá Trần Đề đã lồng ghép tuyên truyền trực tiếp đến đến hơn 2.270 lượt chủ tàu, thuyền trưởng làm giấy ra, vào cảng và cấp phát trên 1.500 tài liệu tuyên truyền về chống khai thác hải sản IUU; cấp phát trên 2.000 tài liệu tuyên truyền các loại như tờ rơi tuyên truyền về đường dây nóng giữa Việt Nam với các nước; tài liệu quy định về khai thác IUU; sơ đồ hoạt động nghề cá trên biển; bản đồ theo dõi bão; bản đồ ranh giới biển và bản đồ phân định ranh giới trên biển của tỉnh Sóc Trăng; an toàn giao thông và phối hợp cứu nạn trên biển; bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản...
Ông Trần Văn Xếp, ngư dân tại ấp cảng, thị trấn Trần Đề, huyện Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng chia sẻ: “Ở đây các chú ở đồn Biên phòng Trung Bình (huyện Trần Đề) đã thường xuyên tuyên truyền cho bà con ngư dân, có khi đi đến từng hộ gia đình để tuyên truyền cho nên chúng tôi thêm an tâm vươn khơi bám biển, góp phần bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc. Chúng tôi đã hiểu sâu hơn về các luật định, không xâm phạm lãnh hải của nước ngoài, chấp hành nghiêm luật pháp quốc tế và mong muốn EC sớm gỡ bỏ “thẻ vàng” đối với ngành thủy sản Việt Nam”.
Nhằm đề cao trách nhiệm, trực tiếp chỉ đạo quyết liệt, hiệu quả hơn nữa, để việc phòng, chống khai thác IUU trên địa bàn tỉnh, sớm khắc phục những tồn tại, hạn chế, tạo chuyển biến tích cực trong phòng, chống khai thác IUU, sớm gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của EC, tỉnh Sóc Trăng đang tập trung thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm như: Ngăn chặn, chấm dứt tình trạng tàu cá, ngư dân vi phạm khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài; Tăng cường kiểm soát chặt chẽ tàu cá xuất bến, nhập bến; kiên quyết không cho tham gia hoạt động khai thác thủy sản trên biển nếu không đảm bảo theo quy định, đặc biệt là kiểm tra thiết bị giám sát hành trình tàu cá (VMS) phải đảm bảo trạng thái hoạt động trước khi cho tàu cá xuất bến; điều tra, xử lý, xử phạt nghiêm các vụ việc vi phạm.
Tỉnh đẩy mạnh việc tuyên truyền thực hiện hiệu quả Luật Thủy sản, các văn bản hướng dẫn thi hành Luật, quy định về chống khai thác IUU. Chỉ đạo Chi cục Thủy sản, Ban quản lý Cảng cá Trần Đề theo nhiệm vụ được giao khẩn trương hoàn thành việc lắp đặt thiết bị VMS, hoàn thành việc đánh dấu tàu cá theo quy định. Bảo đảm kiểm soát chặt chẽ tàu cá ra vào cảng; giám sát sản lượng thủy sản bốc dỡ qua cảng; thực hiện xác nhận, chứng nhận nguồn gốc thủy sản, đúng quy định của pháp luật.
Chi cục Thủy sản khai thác, sử dụng có hiệu quả hệ thống giám sát hành trình tàu cá để theo dõi, quản lý chặt chẽ tàu cá hoạt động trên biển; tăng cường phối hợp giữa các lực lượng chức năng trong điều tra, xử lý dữ liệu tàu cá qua VMS, xử phạt nghiêm các tàu cá có hành vi vi phạm khai thác IUU; thường xuyên phát các bản tin cảnh báo tàu cá mất kết nối thiết bị VMS, tàu cá vượt ranh giới trên biển, để ngư dân kịp thời nắm thông tin, khắc phục sự cố, điều chỉnh hành vi theo quy định của pháp luật, đảm bảo theo dõi, quản lý có hiệu quả tàu cá hoạt động trên biển qua hệ thống giám sát hành trình tàu cá.
Theo ông Lư Tấn Hòa, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản, thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Sóc Trăng, bên cạnh những mặt làm được trong kiểm tra, giám sát, việc khắc phục thẻ vàng IUU tại Sóc Trăng vẫn còn một số tồn tại như: trình độ ngư dân, lao động trên tàu cá còn thấp nên việc ghi chép nhật ký khai thác hải sản trên biển còn gặp nhiều khó khăn, hạn chế, tình trạng các chủ tàu cá chưa nộp, nộp trễ nhật ký khai thác thủy sản còn diễn ra, một số ngư dân chủ quan trong hoạt động khai thác hải sản, chưa tuân thủ đúng quy định của pháp luật.
Việc thực hiện đối chiếu thông tin VMS (thiết bị giám sát hành trình) khi tàu cá cập cảng để bốc dỡ thủy sản, khi tàu cá ra, vào cảng còn hạn chế, chủ yếu thực hiện đối chiếu với nội dung ghi trong Nhật ký khai thác, hồ sơ tàu cá do ngư dân cung cấp và số liệu cung cấp từ chủ thu mua, vựa. Vì vậy chưa đảm bảo độ tin cậy trong kiểm tra, kiểm soát tàu cá ra vào cảng và giám sát sản lượng thủy sản bốc dỡ qua cảng. Vẫn còn tình trạng lắp đặt thiết bị giám sát trên tàu cá chưa đảm bảo đúng lộ trình, quy định; việc thực hiện quản lý, giám sát, theo dõi thường xuyên hoạt động của máy giám sát hành trình trên tàu cá, qua đó ghi nhận vẫn còn tàu cá mất tín hiệu ngoài khơi, một số tàu cá khi hoạt động khai thác hải sản trên biển đã vi phạm vùng khai thác theo giấy phép được cấp, gây khó khăn cho việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm thủy sản khai thác xuất khẩu.
Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Sóc Trăng Huỳnh Ngọc Nhã cho biết, thời gian tới, tỉnh sẽ tiếp tục kiện toàn Tổ kiểm tra IUU, bổ sung nguồn nhân lực và các nguồn lực vật chất khác cho Ban Quản lý cảng cá trần Đề, Chi cục Thủy sản, Kiểm ngư, Thanh tra. Tỉnh tổ chức đào tạo tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ để đáp ứng tình hình nhiệm vụ quản lý tàu cá, hoạt động trên biển, cũng như kiểm soát tàu cá, giám sát sản lượng thủy sản bốc dỡ tại cảng cá. Đặc biệt, tỉnh quan tâm củng cố lực lượng có thẩm quyền kiểm tra, thanh tra, xử lý vi phạm khai thác bất hợp pháp, theo đúng quy định của pháp luật; tổ chức tuyên truyền Luật Thủy sản năm 2017, các văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực thủy sản; đặc biệt là các văn bản liên quan đến việc khai thác IUU cho ngư dân trong và ngoài tỉnh, với nhiều hình thức đa dạng và phong phú, giúp người dân dễ hiểu và nắm bắt được thông tin tiện lợi hơn.