Đoàn công tác thăm hỏi đời sống kinh tế, hoạt động khai thác thủy sản trên ngư trường cũng như yêu cầu bà con ngư dân, chủ tàu cá, thuyền trưởng phản ánh những khó khăn, bất cập trong sản xuất đánh bắt thời gian qua cần tháo gỡ và kiến nghị các biện pháp ngăn chặn tàu cá không còn vi phạm vùng biển nước ngoài khai thác đánh bắt thủy sản trái pháp luật.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang Lê Quốc Anh thông báo cho bà con ngư dân biết một số thông tin liên quan đến kết quả thanh tra về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) tại tỉnh của Đoàn Thanh tra của Ủy ban Châu Âu (EC). Trong đó, nhấn mạnh, qua kiểm tra, Đoàn Thanh tra của EC đã đánh giá cao và ghi nhận những nỗ lực, sự tiến bộ của Việt Nam trong việc tháo gỡ “Thẻ vàng”.
Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại nhiều vấn đề cần khắc phục; trong đó, đặc biệt quan tâm là vẫn còn tình trạng tàu cá bị nước ngoài bắt giữ, xử lý. Đây là tiêu chí rất quan trọng, chỉ cần còn 1 trường hợp tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài thì EC cũng không gỡ “Thẻ vàng”.
Việc tháo gỡ “Thẻ vàng” này là quyết tâm, là trách nhiệm của cả nước, của tỉnh và điều này phụ thuộc rất lớn vào sự hợp tác của bà con ngư dân.
Chính phủ và tỉnh đã đề ra nhiều giải pháp trước mắt cũng như lâu dài, kiên quyết triển khai thực hiện, vì lợi ích của người dân, của quốc gia. Qua đó, nâng cao vị thế, hình ảnh, trách nhiệm quốc tế của Việt Nam trong thực hiện các cam kết, điều ước quốc tế trong bảo vệ môi trường biển, hệ sinh thái biển bền vững, góp phần đảm bảo quốc phòng an ninh, chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.
Đoàn công tác về IUU tỉnh cũng nêu quyết tâm chính trị của tỉnh chống IUU thể hiện qua thư kêu gọi nhân dân, nhất là các chủ tàu cá, chủ doanh nghiệp đánh bắt, thu mua, chế biến thủy sản, các thuyền trưởng, ngư dân trên địa bàn của Tỉnh ủy, UBND tỉnh hưởng ứng việc chống IUU theo khuyến nghị của EC.
Đoàn công tác còn nêu những nguy cơ, thiệt hại kinh tế khi bị rút “Thẻ đỏ” và những lợi ích khi được tháo gỡ “Thẻ vàng”… vận động các chủ tàu cá, thuyền trưởng và ngư dân chấp hành tốt chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trong lĩnh vực chống IUU tại vùng biển Việt Nam, đặc biệt là vùng biển nước ngoài.
Nhiều ý kiến của bà con ngư dân cho biết, khó khăn hiện nay trong hoạt động khai thác đánh bắt thủy sản trên ngư trường dẫn đến vi phạm vùng biển nước ngoài là nguồn lợi thủy sản trên biển trong nước cạn kiệt nghiêm trọng, khai thác không có sản lượng, thua lỗ.
Trong khi đó, giá dầu và các nguyên vật liệu khác có liên quan tăng khá cao nhưng giá bán sản phẩm thủy sản thấp, vốn vay và lãi suất ngân hàng phải trả hàng tháng là một áp lực nặng nề; một cặp tàu ra khơi cho một chuyến biển hiện nay cần nguồn vốn lưu động ít nhất là 1 tỷ đồng, nếu đánh bắt không có sản lượng thì chủ tàu ôm nợ…
Ngoài ra, nhiều chủ tàu còn cho biết, khi tàu cá đậu trong bến họ là chủ, còn khi tàu xuất bến ra khơi thì thuyền trưởng là chủ tàu, điều hành mọi hoạt động khai thác đánh bắt trên ngư trường, họ không can thiệp được trong suốt hành trình trên biển nên Nhà nước cần có chế tài đối với thuyền trưởng.
Bà Trần Thị Lý, chủ tàu cá ở phường An Bình, thành phố Rạch Giá bức xúc, chỉ rõ nguyên nhân gây cạn kiệt nguồn lợi thủy sản trên biển là do tồn tại nhiều nhà máy chế biến bột cá trên địa bàn mà Nhà nước chưa có biện pháp xử lý.
Bà Lý nêu: “Nhiều phương tiện công suất nhỏ khai thác đánh bắt ven bờ mang tính hủy diệt. Vì vậy, cần có giải pháp hữu hiệu giải quyết vấn đề này mới mong nguồn lợi thủy sản trên biển phục hồi nhanh”.
Ghi nhận, tiếp thu những kiến nghị của bà con ngư dân, Đoàn công tác khẳng định, UBND tỉnh sẽ tham mưu Chính phủ tìm kiếm giải pháp phù hợp, sớm giúp bà con tháo gỡ khó khăn, an tâm vươn khơi bám biển khai thác đánh bắt thủy sản.
Đồng thời, nhấn mạnh sẽ xử lý nghiêm các trường hợp, hành vi cố tình vi phạm chống IUU. Tỉnh sẽ tiếp tục triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp chống IUU, quyết liệt cùng với cả nước tháo gỡ “Thẻ vàng” của EC trong năm 2023 và mong muốn bà con tích cực đồng hành, hợp tác, không vi phạm vùng biển nước ngoài.
Đoàn công tác về IUU tỉnh đã trao thư của Tỉnh ủy, UBND tỉnh Kiên Giang kêu gọi chống IUU theo khuyến nghị của EC và tặng quà cho các chủ tàu cá.
Làm việc với UBND thành phố Rạch Giá về chống khai thác IUU, Đoàn công tác về IUU tỉnh trao đổi, thảo luận những khó khăn, vướng mắc và đưa ra những giải pháp khắc phục, yêu cầu thành phố này quyết liệt trong thực hiện kế hoạch hành động 180 ngày của UBND tỉnh.
Theo đó, thành phố Rạch Giá rà soát các tàu cá không tham gia khai thác thủy sản và tàu cá chưa có lắp đặt thiết bị giám sát hành trình để theo dõi, quản lý; kiểm soát chặt chẽ các đối tượng để phát hiện, ngăn chặn kịp thời các tàu cá đi khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài, lập danh sách quản lý, tổ chức kiểm điểm, công khai đối với các chủ tàu, thuyền trưởng và ngư dân khai thác hải sản vi phạm vùng biển nước ngoài.
Cùng với đó, thành phố Rạch Giá tăng cường tuyên truyền nâng cao nhận thức, phát thư kêu gọi chống IUU của Tỉnh ủy, UBND tỉnh Kiên Giang đến các tổ chức, cá nhân có liên quan, đề nghị chủ tàu cá, thuyền trưởng và ngư dân viết cam kết “Nói không với khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài”. Mặt khác, rà soát lại tàu cá, hoàn thành việc đánh dấu, đăng ký tàu cá, cấp giấy phép khai thác thủy sản theo quy định, đồng thời rà soát tàu cá thuộc diện xóa đăng ký, hướng dẫn chủ tàu xóa đăng ký theo quy định.
Thành phố Rạch Giá phối hợp với Chi cục Kiểm ngư Kiên Giang, Đồn Biên phòng Tây Yên và Lình Huỳnh, các huyện lân cận tổ chức tuần tra, kiểm tra vùng biển ven bờ, kịp thời phát hiện ngăn chặn, xử lý các hành vi vi phạm trong hoạt động khai thác, bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản mang tính hủy diệt như: cào bờ, xiệp mé, sử dụng chất độc, xung điện vùng biển ven bờ…
Tương tự, từ 21 - 28/02/2023, Đoàn công tác Ban Chỉ đạo về IUU tỉnh Kiên Giang tiếp tục gặp gỡ, thăm hỏi bà con ngư dân trên địa bàn hai huyện Châu Thành, An Biên và thành phố Phú Quốc; làm việc với các địa phương này và các ngành có liên quan về chống IUU, thực hiện kế hoạch hành động 180 ngày của UBND tỉnh.