Thiệt hại vì phải gánh nhiều loại chi phí
Hình ảnh dễ nhận thấy nhất hiện nay tại 2 sân bay quốc tế Nội Bài và Tân Sơn Nhất là cảnh máy bay của các hãng hàng không nằm la liệt trên sân đỗ. Riêng tại sân bay Nội Bài, hiện có khoảng hơn 90 máy bay "đắp chiếu" vì không có chuyến, không có lịch bay. Thậm chí, Tổng công ty Cảng hàng không phải tận dụng mọi vị trí trên sân bay để xếp chỗ đỗ máy bay, cả trong khu vực xưởng sửa chữa, trên đường lăn...
Để phòng chống dịch COVID-19, Bộ Giao thông vận tải (GTVT) đã yêu cầu các hãng hàng không chỉ được khai thác 1 chuyến/ngày trên tuyến Hà Nội - TP Hồ Chí Minh, Hà Nội - Đà Nẵng/Phú Quốc và đường bay TP Hồ Chí Minh - Đà Nẵng/Phú Quốc từ ngày 30/3. Điều này cũng đồng nghĩa với việc ngoài 4 sân bay tiếp tục hoạt động hạn chế Nội Bài, Tân Sơn Nhất, Đà Nẵng, Phú Quốc, thì 18 sân bay còn lại coi như “đóng cửa”.
Hàng không là một trong những ngành kinh doanh chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bởi dịch COVID-19 vì ngưng trệ hoạt động.
Thống kê của Cục Hàng không Việt Nam, trước lệnh tạm dừng, hạn chế bay, mỗi ngày có khoảng 1.000 chuyến bay được khai thác trên trục Hà Nội - TP Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, hiện tại, mỗi ngày chỉ có 8 chuyến bay (4 chuyến đi và 4 chuyến đến) trên trục này.
Đáng chú ý là tổng số các máy bay quốc tịch Việt Nam dừng bay hiện nay, mỗi tháng các hãng hàng không vẫn phải chi trả các loại chi phí không dừng, duy trì bộ máy vận hành, lương, bảo dưỡng, sân đỗ... lên tới vài trăm tỷ đồng, thậm chí hàng nghìn tỷ đồng.
Trong đó, riêng đội máy bay Vietnam Airlines 108 chiếc, gồm 15 chiếc Boeing 787 và 14 chiếc A350 có số tiền thuê khoảng 1 triệu USD/chiếc, tương đương khoản phí gần 30 triệu USD/tháng. Cùng với 76 máy bay A321, tiền thuê mỗi chiếc trung bình trên thị trường khoảng 300.000 USD/tháng... Cộng lại có thể thấy khoản chi khổng lồ hàng tháng mà Vietnam Airlines phải chi trả.
Tương tự, với 75 tàu A320, A321 đang khai thác, Vietjet Air phải trả lên tới 20 triệu USD/tháng. Hay Bamboo Airways cũng phải chi trả cho đội máy bay 3 chiếc B787, 7 chiếc A321, 11 chiếc A320 và 1 chiếc A319 của hãng số tiền không nhỏ mỗi tháng.
Ngoài chi phí thuê máy bay, các hãng hàng không còn phải trả hàng chục tỷ đồng tiền sân đỗ, như Vietnam Airlines trên 6 tỷ đồng/tháng, Vietjet ít hơn khoảng 3,6 tỷ đồng/tháng và Bamboo Airways khoảng 1,24 tỷ đồng/tháng...
Xin miễn giảm thuế môi trường
Theo Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam Đinh Việt Thắng, thực tế trên đang khiến các hãng hàng không nội địa rơi vào tình thế cạn kiệt nguồn lực và đứng trước nhiều nguy cơ. Nếu dịch tiếp tục kéo dài, trong khi các kịch bản ứng phó của ngành Hàng không đều bị phá sản, các hãng hàng không chỉ còn biết trông chờ vào sự hỗ trợ của Nhà nước để giảm thiểu thiệt hại.
Trong bối cảnh hiện nay, việc phòng chống dịch COVID-19 được đặt ưu tiên hàng đầu và ngành Hàng không phải chấp nhận thiệt hại. Tuy nhiên, Cục Hàng không Việt Nam đã báo cáo Bộ GTVT đề xuất Chính phủ ban hành chính sách hỗ trợ giá dịch vụ hàng không cho các hãng hàng không Việt Nam.
Cụ thể, áp dụng chính sách giảm 50% phí cất, hạ cánh và giá dịch vụ điều hành bay đi, đến đối với các chuyến bay nội địa, dự kiến từ ngày 1/3 - 31/5 và có thể điều chỉnh tùy theo diễn biến của dịch bệnh; cho phép áp dụng mức giá tối thiểu 0 đồng đối với các dịch vụ chuyên ngành Hàng không thuộc danh mục Nhà nước quy định khung giá trong thời gian từ 1/3 - 31/5 và có thể điều chỉnh tùy theo diễn biến của dịch bệnh.
Đặc biệt, các hãng hàng không đều xin hỗ trợ miễn thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay trong thời hạn 3 tháng tới đây, vì tiền thuế môi trường tính theo giá nhiên liệu đang khiến các hãng hàng không phải chi trả khoản tiền khá lớn hàng tháng.
Qua tìm hiểu, ước tính, một chiếc máy bay như A321 bay chặng Hà Nội - TP Hồ Chí Minh tốn khoảng 3.500 lít xăng; máy bay thân rộng cỡ lớn như Boeing 787, A350 bay Hà Nội - TP Hồ Chí Minh tốn từ 7.000 - 9.000 lít xăng... Trong cơ cấu giá xăng hàng không, mỗi lít phải cõng khoảng 3.000 đồng thuế bảo vệ môi trường. Ngay cả giá xăng giảm, thì thuế nhập khẩu nhiên liệu và thuế bảo vệ môi trường cũng đang trở thành gánh nặng của các hãng hàng không.
Về vấn đề này, Bộ GTVT đã có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ đề xuất giao Bộ Tài chính xem xét, hỗ trợ miễn thuế nhập khẩu, thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay từ ngày 23/1/2020 - 31/12/2020 hoặc liền kề 90 ngày sau khi Thủ tướng Chính phủ công bố hết dịch, nếu thời điểm muộn hơn, với phương án được đưa ra là giảm 50% thuế nhập khẩu, thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay. Đồng thời, Bộ GTVT đề nghị cho phép các doanh nghiệp được giãn thời hạn nộp thuế và các khoản đóng góp ngân sách Nhà nước.
Trước đó, Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) đã thực hiện miễn, giảm giá nhiều dịch vụ hàng không cho tất cả các hãng hàng không (bao gồm cả hãng quốc tế và hãng nội địa) đang sử dụng các dịch vụ tại các cảng hàng không để chia sẻ khó khăn, đối phó COVID-19.
7 loại chi phí thuộc thẩm quyền được ACV miễn, giảm giá là: Dịch vụ dẫn máy tàu bay (giảm 50%); dịch vụ thang ống, thuê băng chuyền, xử lý hành lý tự động, thuê quầy, phục vụ mặt đất (giảm 10%); dịch vụ thuê văn phòng đại diện hãng (đối với các hãng dừng bay sẽ miễn 100%, còn các hãng vẫn duy trì bay sẽ giảm ở mức độ tối đa theo quy định Nhà nước là 30%). Thời gian thực hiện miễn giảm giá dịch vụ từ 1/3/2020 đến hết tháng 8/2020.