Ngành đường sắt cần đưa ra các chương trình ưu đãi, chính sách linh hoạt để cạnh tranh với các phương tiện vận chuyển khác. Ảnh tư liệu: Huy Hùng/TTXVN
Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Danh Huy nhấn mạnh, năm 2022 đánh dấu mốc phục hồi của nền kinh tế; trong đó có ngành đường sắt, sản lượng vận tải tăng, giảm lỗ sâu so với kế hoạch, có đóng góp vào tăng trưởng kinh tế của đất nước.
Thứ trưởng Nguyễn Danh Huy nhìn nhận, ngành đường sắt cần xác định 3 trụ cột là: kết cấu hạ tầng bao gồm bảo trì và quản lý, khai thác kết cấu hạ tầng; vận tải; cơ khí đường sắt. Trong đó, sản phẩm cuối cùng của đường sắt là vận tải, cung cấp cho người dân và doanh nghiệp vận tải hành khách, hàng hóa.
"Đường sắt phải cải thiện chất lượng dịch vụ. Tàu phải an toàn, đúng giờ, thuận tiện mới hút được khách đi tàu", Thứ trưởng Huy chỉ rõ.
Thứ trưởng Nguyễn Danh Huy nhấn mạnh, Bộ Giao thông vận tải rất quan tâm đến phát triển đường sắt. Ngoài gói 7.000 tỷ đồng nâng cấp kết cấu hạ tầng chạy tàu đã triển khai còn tiếp tục đầu tư cho kết cấu hạ tầng đường sắt; nâng cấp đường sắt chính nhằm phát triển vận tải. Với những vướng mắc từ cơ chế, Tổng công ty là chủ thể chịu tác động lớn, cần chủ động phối hợp, đề xuất để tháo gỡ.
"Bộ Giao thông vận tải luôn đồng hành của doanh nghiệp để tháo gỡ các vướng mắc trên tinh thần thượng tôn pháp luật. Tổng công ty Đường sắt Việt Nam cần đặt ra các nhiệm vụ này trong năm 2023 để chỉ đạo điều hành, có giải pháp thực hiện", Thứ trưởng Huy nhấn mạnh.
Về kế hoạch năm 2023, ông Hồ Sỹ Hùng, Phó Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp đề nghị, đường sắt cần phấn đấu vượt kế hoạch chạy tàu của năm 2022 với biểu đồ tối ưu hơn và bảo đảm an toàn; cải thiện tình hình tài chính, không chỉ phấn đấu giảm lỗ mà hướng đến hết lỗ và có lãi.
Đối với việc tái cơ cấu Tổng công ty xác định là việc làm thường xuyên, nhưng tổng công ty không nên về hình thức, tách ra nhập vào các đơn vị mà quan trọng là giải pháp hiệu quả. Ngành đường sắt bị giới hạn về nguồn vốn, công nghệ, hạ tầng nên cần bổ sung cơ chế từ công tác quản lý kết cầu hạ tầng đến cơ chế vận hành, phối hợp với các phương thức vận tải khác.
Đưa ra giải pháp thực hiện, ông Đặng Sỹ Mạnh, Tổng giám đốc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam cho biết sẽ xây dựng biểu đồ chạy tàu phù hợp với năng lực hạ tầng và phương tiện; hoàn thiện các phương án về giá dịch vụ. Đồng thời, khai thác, kinh doanh kết cấu hạ tầng và dịch vụ hỗ trợ; triển khai hoàn thành kế hoạch quản lý, bảo trì kết cấu hạ tầng đường sắt năm 2023 theo đúng các quy định tại hợp đồng và các tiêu chuẩn, chất lượng hiện hành, đảm bảo tiến độ giải ngân…
Ngành đường sắt cũng sẽ tập trung phát triển các tàu khách khu đoạn (đường ngắn), đầu tư chất lượng phương tiện, nâng cao các dịch vụ phục vụ, có sự gắn kết giữa trên tàu với dưới ga; đưa ra các chương trình ưu đãi, chính sách linh hoạt để cạnh tranh với các phương tiện vận chuyển khác; tăng cường liên kết với các công ty du lịch, định hướng vận chuyển hành khách gắn với du lịch; tăng cường vận tải container, vận tải liên vận quốc tế và tích cực tham gia vào chuỗi logistics; nghiên cứu phát triển thêm các sản phẩm dịch vụ tàu chuyên tuyến, tàu container Bắc Nam, container lạnh...
Báo cáo của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam cho hay, năm 2022, doanh thu hợp nhất của Tổng công ty đạt 7.718,2 tỷ đồng, bằng 113,8% so với cùng kỳ và đạt 115,8% kế hoạch năm; giảm lỗ khoảng 400 tỷ đồng.
Ngoài ra, đường sắt tập trung cao độ cho các chiến dịch vận tải cao điểm khi lượng khách tăng đột biến; hiệu quả của vận tải hành khách tăng mạnh do bố trí biểu đồ, lịch trình và lựa chọn tuyến vận tải hợp lý, khoa học phù hợp với nhu cầu của hành khách và năng lực phục vụ.
Vì thế, kết quả sản xuất kinh doanh tăng trưởng so với cùng kỳ của vận tải hàng hóa, vận tải hành khách đã phục hồi sau dịch COVID-19 và tăng cao, tuy nhiên sản lượng vẫn chưa đạt được mức như thời điểm trước khi có dịch năm 2019.
Đặt ra mục tiêu năm 2023, ngành đường sắt xác định, hoạt động sản xuất kinh doanh vận tải còn chưa phục hồi hoàn toàn sau dịch COVID-19, trong khi vẫn gặp nhiều áp lực cạnh tranh với vận tải hàng không và đường bộ về vận tải khách; vận tải hàng hóa sẽ bị ảnh hưởng do vận tải đường biển sau giai đoạn biến động cước tăng cao đã giảm trở lại mức cước cũ và cung tải tàu biển đã tăng trở lại như trước dịch.
Ngành sẽ triển khai thực hiện theo tiến độ phương án cơ cấu lại doanh nghiệp, đơn vị trực thuộc để tiết kiệm được chi phí sản xuất kinh doanh nhưng sẽ không tránh khỏi những ảnh hưởng ít nhiều đến tâm lý người lao động cũng như công tác tổ chức sản xuất.
Trên cơ sở này, đường sắt phấn đấu không lỗ từ hoạt động sản xuất kinh doanh chính, nộp ngân sách 115 tỷ đồng. Tuy nhiên, do phải bù đắp các khoản lỗ dự kiến từ các khoản chi không phát sinh doanh thu nên sẽ vẫn lỗ 55 tỷ đồng. Cùng đó, phấn đấu đảm bảo tỷ lệ tàu khách đi đúng giờ đạt 99%, đến đúng giờ 77% trở lên.