Mặc dù các ngành chức năng và người dân đang tích cực triển khai nhiều biện pháp phòng chống nhưng đến nay tình hình trên vẫn diễn biến hết sức phức tạp và có nguy cơ tăng mạnh trong thời gian tới…
Mưa rét kéo dài khiến nhiều diện tích tiêu ở Quảng Trị bị chết. Ảnh: Hoàng Nhị/TTXVN |
Có mặt tại xã Vĩnh Giang những ngày cuối năm, ông Trương Quang Thắng, thôn Cổ Mỹ chỉ vào vườn tiêu của mình rầu rĩ nói: "Gia đình tôi có 4 sào tiêu nhưng bây giờ hầu như vườn nào cũng bị bệnh, nặng nhất là vườn này. Cả vườn có 110 gốc tiêu bây giờ bị bệnh chết rụi gần hết. Dịch bệnh diễn ra rất nhanh chỉ trong vòng khoảng 10 ngày, lá cây có hiện tượng úa vàng, héo rũ rồi chết khô."
Mặc dù, ông đã sử dụng nhiều loại thuốc nhưng hiện tượng này vẫn không dừng lại. Tình hình này cứ kéo dài khiến tôi không biết làm sao vì thu nhập chính của gia đình đều dựa vào mấy sào tiêu. Ở khu vực này, không chỉ vườn tiêu của gia đình tôi mà rất nhiều hộ gia đình khác cũng bị nặng như vậy…
Cùng chung với hoàn cảnh của ông Thắng, rất nhiều hộ gia đình trồng tiêu khác trên địa bàn cũng rơi vào tình trạng tương tự. Do diễn biến dịch bệnh diễn ra khá nhanh nên khiến người dân “trở tay không kịp”. Bên cạnh đó, thời tiết mưa lạnh kéo dài liên tục khiến dịch bệnh lây lan nhanh chóng và bùng phát trên diện rộng. Theo UBND xã Vĩnh Giang, trên địa bàn có khoảng 50 ha tiêu bị dịch bệnh.
Ông Lê Vỹ, Phó Chủ tịch UBND xã Vĩnh Giang cho biết, sau các cơn bão số 4, 10, 12 và đặc biệt là đợt rét đậm do không khí lạnh vừa qua, tình trạng tiêu chết ở xã Vĩnh Giang rất lớn. Đặc biệt, tại một số hộ có 100% cây tiêu chết cả vườn nhất là những vườn trồng mới, những vườn đất có mạch nước ngầm cao không thoát được. Trong thời gian qua, UBND xã cũng đã chỉ đạo các thôn tuyên truyền cho bà con phải thoát úng nhanh trong những khi mưa lớn để bảo vệ cây tiêu. Sau đợt rét xã sẽ chỉ đạo các thôn động viên người dân chăm bón, khôi phục lại vườn tiêu.
Trong suốt 3 tháng cuối năm 2017, thời tiết mưa lạnh kéo dài với lượng mưa cao hơn trung bình những năm trước đã khiến nhiều vườn tiêu bị ngập úng và dịch bệnh nặng. Theo báo cáo Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Quảng Trị hiện đã có 300 ha hồ tiêu bị ngập úng gây thối rễ, rụng lá và chết cây; hơn 223 ha bị bệnh chết nhanh, trong đó có 23,5 ha bị nặng và 282 ha tiêu bị bệnh chết chậm… Chủ yếu tập trung tại các huyện Gio Linh, Vĩnh Linh, Cam Lộ với những xã bị nặng như: Vĩnh Giang, Vĩnh Thạch, Vĩnh Thành…
Hiện nay, ngành nông nghiệp tỉnh Quảng Trị đã ban hành các công văn hướng dẫn chỉ đạo đồng thời cắt cử lực lượng về các địa phương hướng dẫn người dân triển khai các phương án xử lý. Đối với những vườn bị ngập úng nặng cần hạ thấp mạch nước ngầm bằng cách khơi thống cống rãnh, thoát nước trong vườn tiêu.
Bên cạnh đó, không được bón thêm phân hoặc phun thuốc kích thích mà nên sử dụng các loại thuốc hóa học đặc hiệu để trị bệnh. Đối với những diện tích tiêu bị dịch bệnh cần tiến hành thu gom những gốc tiêu chết ra khỏi vườn để tiêu hủy cũng như rải vôi xử lý đất để diệt trừ mầm bệnh. Bên cạnh đó, tiến hành cắt cành sát mặt đất để gốc tiêu thông thoáng hạn chế lây lan nấm bệnh từ đất lên…
Theo bà Nguyễn Hồng Phương, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Quảng Trị, hạn chế lớn nhất của người nông dân Quảng Trị vẫn sử dụng cách thức trồng tiêu “âm” dưới mặt đất. Bên cạnh đó, việc khơi thông các cống rãnh, các hệ thống mương thoát nước ở các vườn tiêu hầu như các hộ gia đình chưa quan tâm chú trọng.
Do đó, hầu hết các diện tích hồ tiêu khi mà có mưa lớn và ngập úng xảy ra thì đều không thoát được nước đây chính là nguyên nhân xảy ra dịch bệnh. Để tránh sự lây lan dịch bệnh cũng như hạn chế tình trạng ngập úng khiến tiêu chết bà con cần phải thoát nước cho vườn tiêu và hạ thấp mực nước ngầm bằng cách khơi thông cống rãnh. Đối những cây bị chết cần thu dọn ra khỏi vườn phải đốt tiêu hủy tránh lây lan dịch bệnh…