Cửa khẩu Quốc tế Kim Thành - Lào Cai. Ảnh: Quốc Khánh/TTXVN.
“Điều khó khăn đầu tiên chúng tôi phải khắc phục là phải đảm bảo thông quan hàng hóa nhanh chóng, không để chuỗi cung ứng hàng hóa đứt gãy trong điều kiện phòng chống dịch nghiêm ngặt. Ngoài ra, thủ tục hải quan phụ thuộc vào nhiều quy định của các bộ, ngành liên quan. Trong bối cảnh dịch bệnh, Tổng cục Hải quan cũng linh động, cho phép doanh nghiệp được nợ bản chính và sử dụng bản scan”, ông Nguyễn Bắc Hải , Phó Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về hải quan (Tổng cục Hải quan) cho biết.
Theo ông Nguyễn Bắc Hải, những mặt hàng như thuốc, thiết bị y tế, vaccine… thường phải có giấy phép theo quy định. Tuy nhiên, thời gian qua cũng có những giải pháp thực hiện khẩn cấp, căn cứ cam kết của các đơn vị nhập khẩu để giải quyết cho phép đưa hàng về bảo quản trong thời gian chờ xin giấy phép.
Bà Lê Như Quỳnh, Cục trưởng Cục Thuế xuất nhập khẩu (Tổng cục Hải quan) cho biết: “Đối với doanh nghiệp, tiền bạc là quan trọng, còn thời gian không chỉ quan trọng mà còn là vàng, là kim cương, thậm chí quý giá hơn thế. Ngành Hải quan là một trong những cơ quan đi đầu về cải cách hiện đại hóa. Trong quá trình này, chúng tôi đã thiết lập các chỉ số đánh giá kết quả đạt được. Vừa qua, có 2 chỉ số quan trọng là thời gian giải phóng hàng và sự hài lòng của khách hàng với cơ quan hải quan luôn được ngành Hải quan quan tâm đánh giá. Thời gian giải phóng hàng được cơ quan hải quan thực hiện đánh giá nội bộ. Chỉ số đánh giá, khảo sát sự hài lòng được công bố định kỳ”.
Theo bà Lê Như Quỳnh, chính sách tốt thì phải được góp ý ngay từ quá trình dự thảo. Doanh nghiệp đồng hành cùng cơ quan hải quan trong quá trình này không những phục vụ nhu cầu của chính mình, mà còn hỗ trợ cơ quan quản lý xây dựng được những văn bản có chất lượng, hiệu quả và có tính ổn định”.
Là cơ quan thường trực của Ủy ban chỉ đạo Quốc gia về cơ chế một cửa ASEAN, Cơ chế một cửa Quốc gia và tạo thuận lợi thương mại, Tổng cục Hải quan đã tham mưu đẩy mạnh thực hiện Cơ chế một cửa Quốc gia và đang chủ trì xây dựng Nghị định “Quy định cơ chế quản lý, phương thức, trình tự, thủ tục kiểm tra nhà nước về chất lượng và kiểm tra Nhà nước về an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu”.
Theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Mai Xuân Thành, từ năm 2020, đặc biệt là năm 2021, tình hình dịch COVID-19 bùng phát trên diện rộng, diễn biến hết sức phức tạp tại nước ta, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan đã chủ động thực hiện các giải pháp để hỗ trợ doanh nghiệp bảo đảm ổn định sản xuất, lưu thông hàng hoá thông suốt, hiệu quả, an toàn, khắc phục gián đoạn chuỗi cung ứng hàng hóa. Trong đó có các kết quả tích cực trong tiếp tục cải cách thủ tục hành chính.
Điểm thứ hai là ngành Hải quan tiếp tục hoàn thiện khung khổ pháp lý trong lĩnh vực hải quan. Tổng cục Hải quan sẽ báo cái Bộ Tài chính trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi Nghị định số 08/2015/TT-BTC về thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan, trong đó tiếp tục đơn giản hóa, cắt giảm thủ tục hải quan để giảm chi phí, thời gian thông quan cho doanh nghiệp. Thứ ba là áp dụng đồng bộ các giải pháp để thông quan nhanh hàng hóa xuất nhập khẩu. Tổng cục Hải quan đã cùng với các Cục Hải quan địa phương thành lập các Tổ xử lý vướng mắc cho doanh nghiệp ngay trong ngày.
Bên cạnh việc trực và giải quyết nhanh tất cả các lô hàng vật tư y tế, thiết bị, vaccine, sinh phẩm… phục vụ phòng chống dịch, các mặt hàng xuất khẩu qua biên giới cũng được chú trọng đẩy nhanh tốc độ thông quan. Đặc biệt, việc ứng dụng công nghệ thông tin càng được đẩy mạnh, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp thực hiện thủ tục hải quan.
Theo Tổng cục Hải quan, trong thời gian tới, dịch COVID-19 sẽ còn diễn biến phức tạp, cạnh tranh thương mại giữa các nước lớn, xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu, cuộc cách mạng 4.0… sẽ tác động đến hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu của Việt Nam.
Thực hiện Nghị quyết đại hội đảng lần thứ XIII, chủ trương xây dựng Chính phủ kiến tạo, liêm chính, hành động, phục vụ người dân và doanh nghiệp, Hải quan Việt Nam sẽ tiếp tục thực hiện chủ trương tăng cường hội nhập quốc tế, thực hiện hài hòa nhiệm vụ vừa tạo thuận lợi thương mại, vừa làm tốt công tác quản lý Nhà nước về hải quan, tạo môi trường xuất nhập khẩu minh bạch, công bằng, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia trong đó một trong các giải pháp chính là thực hiện hải quan số. Đặc trưng của hải quan số là quản lý biên giới thông minh; quản lý theo chuỗi và hệ sinh thái số; cung cấp dịch vụ tối ưu; kết nối và xử lý thông minh; minh bạch, công bằng, nhất quán.
Hệ thống này sẽ thiết lập môi trường dịch vụ số thân thiện, dễ dàng tiếp cận, có khả năng đáp ứng nhu cầu sử dụng dịch vụ mọi lúc, mọi nơi và trên mọi phương tiện, linh hoạt có thể đáp ứng sự thay đổi về quy định và chính sách, đảm bảo sự liền mạch, không đứt gãy trong hoạt động thương mại.
Các công nghệ mới được ứng dụng sẽ đảm bảo cho cơ quan hải quan trong việc tự động phân tích, xử lý thông tin; làm chủ công nghệ, thích ứng kịp thời với những thay đổi về môi trường hoạt động; sẵn sàng tích hợp, kết nối, chia sẻ thông tin với các bộ, ngành, doanh nghiệp trong nước để phục vụ công tác quản lý. Cải cách thủ tục hành chính theo hướng minh bạch, đơn giản, thống nhất, phù hợp với các chuẩn mực và khuyến nghị của Tổ chức Hải quan thế giới, đảm bảo hàng hóa được thông quan, giải phóng nhanh chóng, giảm chi phí cho doanh nghiệp.
Tổng cục Hải quan vừa phát đi công văn chỉ đạo hải quan địa phương triển khai các giải pháp tạo thuận lợi trong việc giải quyết thủ tục hải quan cho doanh nghiệp, đẩy nhanh tốc độ thông quan, giải phóng hàng hóa không để xảy ra ùn tắc tại cửa khẩu trong dịp Tết Nguyên đán 2022. Tổng cục Hải quan yêu cầu các đơn vị bố trí đủ số lượng cần thiết cán bộ công chức tại các bộ phận nghiệp vụ có liên quan làm việc trong ngày hành chính, ngày nghỉ, ngày lễ và ngoài giờ hành chính để thực hiện thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát hải quan và các thủ tục quản lý thuế đối với hàng hóa xuất nhập khẩu cho doanh nghiệp đảm bảo hoạt động thông quan liên tục, kịp thời, đúng quy định.