Tới thời điểm này có thể khẳng định mục tiêu xuất khẩu 1,6 tỷ USD trong năm 2014 đối với mặt hàng thủ công mỹ nghệ là hoàn toàn khả thi.
Thời gian gần đây, hàng loạt đơn hàng từ thị trường Nhật Bản, Trung Quốc đang dịch chuyển sang thị trường Việt Nam. Ông Đỗ Kim Lang, Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) lý giải, đơn hàng từ 2 thị trường này chuyển dịch về Việt Nam một phần do ảnh hưởng từ chính sách tăng lương tối thiểu tại Trung Quốc đã khiến giá thành sản xuất ngày một cao. Cùng đó, một bộ phận lớn nhân công làm hàng thủ công mỹ nghệ chuyển sang sản xuất công nghiệp khiến thời gian giao hàng kéo dài đến 60 ngày (doanh nghiệp Việt Nam chỉ mất khoảng 30 ngày). Hơn nữa, yêu cầu về số lượng đơn hàng của nhà sản xuất Trung Quốc cao (tối thiểu 1 container) đã gây khó cho các nhà nhập khẩu, nhất là các nhà nhập khẩu đến từ Australia, Nhật Bản…
Sản xuất hàng thủ công xuất khẩu tại cụm công nghiệp Đắc Lộc, TP Nha Trang (Khánh Hòa).Ảnh: Vũ Sinh – TTXVN |
Nhận định về vấn đề này, ông Lê Bá Ngọc, Tổng Thư ký Hiệp hội Xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ Việt Nam (Vietcraft) chia sẻ: Đơn hàng chuyển dịch về Việt Nam không chỉ bởi tác động về giá, thời gian hay yêu cầu về lượng đơn hàng mà các nhà nhập khẩu còn tin tưởng vào chất lượng sản phẩm thủ công mỹ nghệ của Việt Nam. Những năm gần đây, các doanh nghiệp trong ngành đã lựa chọn phân khúc trung và cao cấp làm chiến lược đầu tư, cạnh tranh. Vì thế đã tạo được sự thay đổi lớn về chất lượng sản phẩm cũng như vị trí trên bản đồ xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ thế giới.
Hiện nay, các thị trường Mỹ, EU và Nhật Bản vẫn là những thị trường truyền thống, chiếm tỷ trọng lớn trong tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành. Các doanh nghiệp cũng đang tập trung khai thác các thị trường mới trong khối các nền kinh tế lớn mới nổi (BRICS) gồm: Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc, Nam Phi.
Đáng chú ý, khối BRICS đang trỗi dậy mạnh mẽ bởi những năm gần đây kinh tế của khối này phát triển rất nhanh và sẽ là những thị trường rất tiềm năng. Hơn nữa, khai thác thị trường khối BRICS, do đa phần các nước trong khối đều rất gần, thuận lợi cho nghiên cứu thị trường, vận chuyển hàng hóa. Trong khối BRICS, hiện mỗi năm Việt Nam đã xuất khẩu khoảng 100 triệu USD giá trị mặt hàng đồ gỗ sang thị trường Trung Quốc, xuất khẩu đế giày sang Nga...
Để tiếp tục gia tăng kim ngạch xuất khẩu, ông Lê Bá Ngọc khuyến cáo, các doanh nghiệp có quy mô nhỏ đầu tư vào phân khúc hàng giá rẻ rất dễ vỡ hợp đồng, gặp tổn thất trong kinh doanh. Do vậy, cần tập trung vào thị trường trung cấp, phù hợp với năng lực sản xuất, nguồn nguyên liệu, tay nghề của người lao động. Cùng với đó, mở rộng kênh giao tiếp, truyền tải về khả năng, giá trị và sức cạnh tranh của hàng thủ công mỹ nghệ Việt Nam. Các doanh nghiệp nên đăng ký bảo hộ quyền sáng tác với mẫu mã sản phẩm, tránh tình trạng sao chép để bảo vệ quyền lợi kinh tế của chính mình.
Uyên Hương