Trung tâm giải quyết tranh chấp đầu tư quốc tế (ICSID) đã chấp nhận giải quyết đơn kiện chính phủ Argentina do tập đoàn dầu khí Repsol của Tây Ban Nha đưa ra sau khi Buenos Aires quốc hữu hóa phần lớn cổ phần của tập đoàn tại một liên doanh ở quốc gia Nam Mỹ này.
Đầu tháng này Repsol đã chính thức kiện Argentina vi phạm hiệp định bảo hộ đầu tư ký với Tây Ban Nha, và có sự phân biệt đối xử nhằm vào Repsol vì quốc hữu hóa 51% cổ phần tại liên doanh Repsol-YPF, doanh nghiệp dầu khí lớn nhất tại Argentina.
Repsol sẽ đưa ra số tiền đòi chính phủ Argentina bồi thường khi vụ kiện đi vào giai đoạn sau. Tuy nhiên, theo tuyên bố mới đây của các quan chức, tập đoàn sẽ đòi khoảng 10,5 tỷ USD, là số tiền đòi đền bù lớn nhất nhằm vào chính phủ Argentina tại ICSID.
Trong khi đó, một khi Bộ kế hoạch, đầu tư công và dịch vụ Argentina chưa xác định xong giá trị đền bù thì chính phủ chưa đàm phán với Repsol về vấn đề này.
Buenos Aires đưa ra quyết định quốc hữu hóa sau khi cáo buộc Repsol không đầu tư cần thiết khiến Argentina phải nhập một khối lượng lớn dầu khí lớn trong những năm gần đây.
Đối với Buenos Aires, điều này không thể chấp nhận được vì phụ thuộc vào xuất siêu để có ngoại tệ bảo đảm cho sự vận hành của nền kinh tế trong bối cảnh không tiếp cận được vốn từ các tổ chức tài chính quốc tế lớn như Ngân hàng thế giới (WB) và Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) sau khi tuyên bố vỡ nợ năm 2001.
Repsol bác bỏ sự buộc tội trên và chỉ rõ động thái trên của Buenos Aires nhằm “chiếm” trữ lượng dầu đá phiến khổng lồ mà tập đoàn đã có công phát hiện.
Năm ngoái Repsol thông báo phát hiện dầu đá phiến tại mỏ Vaca Muerta, với trữ lượng ước tính 22,5 tỷ thùng dầu quy đổi, cho phép Argentina đứng thứ 3 thế giới về trữ lượng nguồn dầu khí phi truyền thống này.
Argentina là nước bị kiện nhiều nhất tại ICSID. Cơ quan này được WB thành lập năm 1966 như một diễn đàn phân xử hoặc trung gian hòa giải các mâu thuẫn giữa nhà đầu tư nước ngoài với nước nhận đầu tư.
Quang Sơn