Thời điểm để các tổ chức tín dụng phải tất toán trạng thái vàng theo như quy định của Ngân hàng Nhà nước đang cận kề. Sau ngày 30/6/2013, một lực cầu lớn từ các ngân hàng được cắt bỏ, việc thu hẹp khoảng cách đang rất xa giữa giá vàng trong nước và thế giới có thể thuận lợi hơn. Tuy nhiên, chênh lệch này liệu có dễ rút ngắn hay không đang là vấn đề được dư luận đặt câu hỏi.
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet |
Hiện tại, giá vàng trong nước đang ở gần mức thấp nhất trong hơn 2 năm, nhưng vẫn vênh so với thế giới quy đổi khoảng 5 - 6 triệu đồng/lượng. Nhiều chuyên gia và lãnh đạo ngành ngân hàng cùng cho rằng nhu cầu vàng sẽ giảm sau ngày 30/6 và chênh lệch giá sẽ theo đó co hẹp lại. Trao đổi với báo chí hồi cuối tháng 4, Phó Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng từng khẳng định: "Khi cầu về vàng của các tổ chức tín dụng được tất toán vào ngày 30/6/2013 sẽ làm giảm bớt áp lực lên thị trường vàng trong nước, rõ ràng khi đó chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới sẽ giảm so với mức chênh lệch hiện nay".
Các chuyên gia kinh tế cũng nhìn nhận, thị trường hiện nay đã có những dấu hiệu cho phép kỳ vọng độ vênh giữa giá vàng trong nước và thế giới sẽ giảm dần. Biểu hiện rõ nét nhất là cầu vàng để tất toán của các ngân hàng cơ bản đã gần đủ , điều đó cho phép kỳ vọng sau thời điểm các ngân hàng tất toán trạng thái, nguồn cung vàng trên thị trường sẽ dồi dào và không còn tình trạng “khan” vàng. Cùng với đó, việc "làm giá" trên thị trường vàng thời gian qua đã có biểu hiện giảm rõ rệt , lãnh đạo NHNN đã từng khẳng định, những quy định về quản lý hoạt động kinh doanh vàng miếng đã góp phần giảm thiểu những cơn sốt vàng đã diễn ra trong giai đoạn trước đây . Một yếu tố nữa minh chứng cho điều này là giá vàng trong nước cao hơn thế giới thời gian qua đã làm cho nhu cầu đối với kim loại quý này kém hấp dẫn. Ngoài ra, sức “hút” của vàng thế giới đối với các nhà đầu tư cũng được dự báo không cao tại thời điểm này.
Tuy nhiên, việc thu hẹp khoảng cách chênh lệch này theo các chuyên gia vẫn cần độ trễ. TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính ngân hàng, nhận định thị trường vàng trong nước sẽ ổn định bởi nhu cầu vàng trong ngân hàng không còn nữa, khoảng cách giữa giá vàng trong nước và thế giới theo đó sẽ được rút ngắn. Nhưng muốn giá vàng trong nước đột nhiên giảm mạnh sát với giá thế giới là không thể, thị trường vẫn cần có thời gian để cung gặp cầu.
Hầu hết các chuyên gia kinh tế đều cho rằng mức độ co hẹp khoảng cách giữa vàng nội và vàng ngoại sẽ không được như kỳ vọng, nhiều con số dự báo đã được các chuyên gia đưa ra. Ông Nguyễn Thanh Trúc, Phó chủ tịch thường trực Hiệp hội kinh doanh vàng Việt Nam nhận định, chênh lệch giá vàng trong nước với thế giới có thể giảm xuống 4 triệu đồng/lượng vào cuối tháng 7 khi các ngân hàng hoàn thiện tất toán vàng trong tháng này. Trong khí đó, ông Trần Thanh Hải, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư và Kinh doanh vàng Việt Nam (VGB) lại cho rằng, cơ hội đưa mức chênh lệch với giá thế giới về khoảng 3 triệu đồng/lượng có thể xảy ra . Còn TS. Nguyễn Trí Hiếu thì cho rằng, rất có khả năng khoảng cách giữa giá vàng trong nước và thế giới sẽ thu hẹp về khoảng 1 triệu đồng/lượng vào cuối năm nay. “Tuy nhiên, để đạt được điều này, NHNN cần tiếp tục thực hiện các biện pháp nhằm “bơm” cung ra thị trường. Bên cạnh đó, với mức chênh lệch lớn có thời điểm đến 6 triệu đồng/lượng như hiện nay, rất có thể hiện tượng đầu cơ sẽ gia tăng”, TS Nguyễn Trí Hiếu nhấn mạnh.
Tại Hội nghị ngành ngân hàng diễn ra mới đây, Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình đã khẳng định, các nội dung của Nghị định 24 về Quản lý hoạt động kinh doanh vàng đã đi vào cuộc sống, góp phần quan trọng cho ổn định vĩ mô. Thống đốc cho biết, hiện NHNN đang tạo môi trường thanh khoản, lãi suất tốt, đảm bảo nguồn cung vàng qua đấu thầu, do vậy các NHTM phải nhanh chóng tất toán, đóng trạng thái vàng, NHNN sẽ xử lý nghiêm theo quy định các ngân hàng còn có trạng thái vàng.
Cuối năm 2012, thống kê của NHNN cho thấy các tổ chức tín dụng còn thiếu khoảng 20 tấn vàng để tất toán hợp đồng. Trước sức ép về thiếu hụt thanh khoản vàng, NHNN lùi thời hạn tất toán trạng thái đến ngày 30/6/2013. Từ ngày 28/3, NHNN liên tiếp tổ chức các phiên đấu thầu vàng nhằm tăng cung cho thị trường, trong đó phần lớn để đáp ứng nhu cầu tất toán của các tổ chức tín dụng. Qua 35 phiên đấu thầu tính đến ngày 26/6, lượng vàng mà NHNN bán ra đã hơn 34 tấn, vượt so với 20 tấn dự kiến trước đó.
Thông điệp trên từ NHNN đã khẳng định sẽ không gia hạn lần nữa cho việc đóng trạng thái vàng như hồi cuối năm 2012. Một vài ngân hàng khó có khả năng hoàn thành đúng hạn, NHNN sẽ có phương án xử lý riêng. Thời điểm 30/6, hạn chót để các tổ chức tín dụng tất toán trạng thái vàng đang đến rất gần. Hầu hết các tổ chức tín dụng hiện nay đã tiến gần vạch đích trong cuộc đua nước rút. NHNN chưa công bố dư nợ còn lại cần tất toán nhưng theo ước tính của những người trong cuộc con số này hiện nay còn khoảng 5 tấn. Các tổ chức tín dụng đang rất tích cực tham gia đấu thầu, quyết mua dù giá chào thầu không rẻ hơn thị trường. Theo Thống đốc Nguyễn Văn Bình, các điều kiện hiện nay đang rất thuận lợi để ngân hàng nhanh chóng tất toán trạng thái huy động và cho vay bằng vàng. Nguồn tiền của các ngân hàng đang dồi dào hơn trước, lãi suất hợp lý và nguồn cung vàng được Ngân hàng Nhà nước đảm bảo qua các phiên đấu thầu.
Đỗ Huyền