Một trong những nhóm ngành có khả năng hưởng lợi trực tiếp từ làn sóng đầu tư công của Chính phủ, hoặc gián tiếp từ tác động lan tỏa của chính sách này là ngành xây dựng dân dụng.
Ảnh minh họa: Công Phong/TTXVN
Theo báo cáo của Công ty Phân tích thị trường Mordor Intelligence, thị trường xây dựng tại Việt Nam đạt giá trị 57,5 tỷ USD trong 2020 và dự kiến đạt 94,9 tỷ USD vào 2026, với tốc độ tăng trưởng bình quân dự kiến 8,7%/năm trong giai đoạn 2021- 2026. Ngành xây dựng đóng góp tỷ trọng đáng kể cho tăng trưởng của Việt Nam, bình quân 8%/năm trong vòng 10 năm qua.
Số liệu của Tổng cục Thống kê cũng cho thấy, dù ảnh hưởng của dịch bênh, song tính chung năm 2021, giá trị sản xuất xây dựng theo giá hiện hành ước đạt hơn 1.9,9 nghìn tỷ đồng, tăng 5,1% so với năm 2020.
Trong bối cảnh tiêu dùng chưa hồi phục hoàn toàn do tác động nặng nề của đại dịch, thời gian tới, đầu tư công sẽ là lĩnh vực mũi nhọn và được Chính phủ tập trung nguồn lực cho các dự án hạ tầng nhằm kích thích tăng trưởng và hỗ trợ phục hồi kinh tế.
Đáng chú ý, năm 2022, Bộ Giao thông Vận tải dự kiến được Chính phủ giao kế hoạch đầu tư công trung hạn lớn nhất từ trước đến nay hơn 50.000 tỷ đồng. Theo phân bổ kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025, Bộ GTVT sẽ triển khai khởi công mới 67 dự án gồm: 6 dự án quan trọng quốc gia, 10 dự án nhóm A, 51 dự án nhóm B, C.
Riêng với dự án trọng điểm quốc gia Cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2021- 2025, Phó thủ tướng Lê Văn Thành đã giao nhiệm vụ cho Bộ Giao thông Vận tải phải khởi công 12 dự án cao tốc trong năm 2022, để kịp hoàn thành vào năm 2025.
12 dự án cao tốc Bắc Nam giai đoạn 2 gồm các đoạn: Bãi Vọt - Hàm Nghi, Hàm Nghi - Vũng Áng, Vũng Áng - Bùng, Bùng - Vạn Ninh, Vạn Ninh - Cam Lộ, Quảng Ngãi - Hoài Nhơn, Hoài Nhơn - Quy Nhơn, Quy Nhơn - Chí Thạnh, Chí Thạnh - Vân Phong, Vân Phong - Nha Trang, Cần Thơ - Hậu Giang, Hậu Giang - Cà Mau. Tổng dài các dự án 729 km, dự kiến đầu tư bằng ngân sách và sẽ được trình Quốc hội xem xét thời gian tới.
Theo các chuyên giá, việc Chính phủ thay đổi phương án đầu tư cho 12 dự án này nhiều lần trước khi trình Quốc hội cho thấy, Chính phủ đang khẩn trương và quyết liệt khi sử dụng đầu tư công là một trong những công cụ kích cầu đầu tư, tạo hiệu ứng lan tỏa cho nhiều nhóm ngành nghề, qua đó hỗ trợ phục hồi kinh tế.
Thực tế, các doanh nghiệp xây dựng dân dụng đang đón nhận tín hiệu tích cực từ đầu tư công. Với một loạt dự án ký mới trong quý IV/2021, Công ty cổ phần Xây Dựng Coteccons đã nâng tổng giá trị trúng thầu (backlog) lên 25.000 tỷ đồng, gấp 3,6 lần so với giá trị ký mới ở năm 2020. Được biết, riêng quý IV/2021, giá trị các gói thầu ký mới mà Coteccons đạt được gần 10.000 tỷ đồng; trong đó, 3 dự án lớn Urban Green, Riviera Point và Metropole giai đoạn cuối có trị giá lên đến gần 6.000 tỷ đồng, với dự kiến triển khai, xây dựng sẽ bắt đầu từ năm 2022.
Tại cuộc đối thoại cùng cổ đông mới đây, đại diện Coteccons khẳng định, trải qua giai đoạn tái cơ cấu, kết quả hợp đồng ký mới trong năm 2021 là một điểm sáng tạo đà phục hồi cho doanh nghiệp cho năm 2022. Ước tính giá trị hợp đồng chuyển tiếp khoảng 25.000 tỷ đồng sẽ là động lực tăng trưởng cho doanh thu và lợi nhuận năm 2022.
Ngoài ra, theo quan sát của Công ty cổ phần chứng khoán Agribank (AGR), sức khoẻ tài chính lành mạnh của Coteccons cũng tạo ra lợi thế cạnh tranh với các doanh nghiệp cùng ngành. Theo đó, Coteccons là doanh nghiệp xây dựng dân dụng hiếm hoi đang niêm yết không có dư nợ vay tài chính cuối kỳ.
Bên cạnh đó, lượng tiền mặt dồi dào lên tới 3.000 tỷ đồng tính tới thời điểm 30/9/2021 sẽ giúp công ty gia tăng lợi nhuận qua các khoản đầu tư trái phiếu hoặc gửi ngân hàng. Điều này tạo ra lợi thế cạnh tranh về nguồn vốn so với các doanh nghiệp cùng ngành đang sử dụng đòn bẩy tài chính nếu rủi ro dịch bệnh xảy ra.
Thêm nữa, bên cạnh xây dựng dân dụng, một trong những lĩnh vực được dự báo hưởng lợi từ đầu tư công như hạ tầng là lĩnh vực mới mà Coteccons hướng tới. Coteccons đã lấy được chứng chỉ năng lực xây dựng hạ tầng và năm 2022 có thể liên doanh, hoặc với các mối quan hệ trước đó cùng thực hiện.
Hiện doanh nghiệp này đã ký hợp tác chiến lược với IDICO trong lĩnh vực hạ tầng. Còn Vinhomes vẫn là khách hàng quan trọng của doanh nghiệp với nhiều dự án xây dựng dân dụng lớn đang được thực hiện.
Cũng giống như Coteccons, Công ty cổ phần Tập đoàn Xây dựng Hoà Bình ghi nhận kết quả kinh doanh không mấy khả quan trong 9 tháng năm 2021. Tuy nhiên, tính đến hết tháng 10/2021, tổng lũy kế backlog đã đạt hơn 16.000 tỷ đồng sau khi doanh nghiệp vừa ký mới 2 dự án Heritage West Lake với giá trị 1.800 tỷ đồng và dự án nhà ở thấp tầng ở Long Biên với giá trị 202 tỷ đồng.
Công ty cổ Phần Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam nhận định, giá trị hợp đồng ký mới cao là cơ sở kỳ vọng tăng trưởng cao trong năm 2022, đặc biệt trong điều kiện Hoà Bình đang thực hiện tái cấu trúc, thoái vốn các dự án bất động sản để tập trung mảng chủ lực xây dựng.
Ngoài ra, doanh nghiệp này dự định tham gia vai trò tổng thầu EPC các dự án điện mặt trời với Shire Oak International (SOI), cũng như các dự án điện gió trong những năm tới.
Theo giới chuyên gia, đối với các doanh nghiệp xây dựng dân dụng, nhu cầu xây dựng cơ sở hạ tầng, các công trình kỹ thuật dân dụng có xu hướng tăng cùng với sự “ấm” lên của thị trường bất động sản cũng tạo điều kiện thuận lợi cho việc triển khai các dự án, công trình.
Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, phân khúc xây dựng dân dụng sẽ gặp khó khăn do rào cản gia nhập ngành thấp, trong khi đó sự tham gia của nhiều nhà thầu ở nhiều quy mô dẫn đến áp lực cạnh gay gứt về giá, nhất là khi giá thành nguyên vật liệu xây dựng có thể tiếp tục tăng cao trong thời gian tới.
Trên thị trường, năm 2021 chứng kiến nhóm xây dựng dân dụng như mã CTD của Công ty cổ phần Xây Dựng Coteccons tăng 43%, mã HBC của Công ty cổ phần Tập đoàn Xây dựng Hoà Bình tăng 80%. Kết thúc tuần giao dịch đầu tiên của năm 2022, cổ phiếu nhóm này cũng ghi nhận sắc xanh, thậm chí hai cổ phiếu CTD và HBC đã có phiên tăng trần.