Bộ GTVT khuyến khích xe Uber hoạt động, nhưng phải tuân thủ đúng luật định”, Bộ trưởng Đinh La Thăng cho biết tại cuộc họp với Thanh tra Bộ GTVT ngày 22/12 về vấn đề này.
Những lo ngại khi đi xe Uber
Chỉ cần bằng một thao tác tải ứng dụng chưa đầy một phút và chụp ảnh thông tin chứng minh nhân dân, hộ chiếu, hành khách đã có thể đăng ký ngay tài khoản cá nhân trên ứng dụng Uber. Khi đăng ký hành trình di chuyển bằng taxi Uber, chưa đầy 30 giây sau trên màn hình điện thoại đã có thông tin đầy đủ về loại xe và lái xe đến đón khách… Chưa kể, xe Uber chở khách rất nhiều xe thuộc loại “sang”, rất thoải mái và tiện nghi. Chính sự tiện lợi này đã thu hút hành khách.
Xe Uber thường sử dụng loại xe đời mới, tiện nghi để phục vụ hành khách. |
Tuy nhiên, trao đổi với các chuyên gia giao thông, loại hình xe vận tải khách Uber có tiện, nhưng cũng đáng lo ngại nếu không có sự quản lý. Qua tìm hiểu của phóng viên, với cách thức hoạt động hiện tại, xe Uber đang bộc lộ nhiều bất cập về tính pháp lý. Theo Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia Khuất Việt Hùng: Thứ nhất, xe Uber hoàn toàn không có đăng ký kinh doanh không có bảng hiệu, lô gô, đồng hồ tính cước, không trụ sở, không có tổng đài… như các doanh nghiệp taxi truyền thống. Nếu xảy ra sự cố trong quá trình vận tải như: trừ tiền trong tài khoản bất hợp lý, hành khách bị mất đồ đạc tài sản, bị lái xe lừa đảo… thì hành khách sẽ không biết khiếu nại ở đâu. Thứ hai, Nhà nước sẽ thất thu thuế với loại hình này, vì khoản 20% Uber đang hưởng lợi dựa vào nền tảng phát triển phần mềm Uber trên điện thoại di động của nước ngoài; còn lại 80% tiền lái xe Uber hưởng cũng không phải đóng phí, thuế.
Luật Giao thông đường bộ cũng quy định kinh doanh vận tải bằng xe ô tô là loại hình kinh doanh có điều kiện. Các tổ chức, cá nhân nào muốn kinh doanh phải đăng ký kinh doanh tại Sở Kế hoạch & Đầu tư và sau đó được Giấy phép kinh doanh vận tải tại Sở GTVT.
Xét trên góc độ pháp lý, nhiều chuyên gia giao thông nhận định: Xe Uber hiện chưa tuân thủ quy định của pháp luật về kinh doanh vận tải. Do đó, các cơ quan chức năng cần sớm có giải pháp siết chặt hoạt động vận tải của xe Uber, để đảm bảo việc tuân thủ pháp luật trong kinh doanh vận tải và bảo vệ quyền lợi cho hành khách. Các cơ quan chức năng cần có hướng dẫn để Uber hoạt động theo đúng pháp luật Việt Nam.
Sẽ thanh tra đột xuất, định kỳ
Tại cuộc họp với Thanh tra Bộ GTVT về quản lý xe Uber ngày 22/12, Bộ trưởng Đinh La Thăng khẳng định: “Hiến pháp Việt Nam và các văn bản quy phạm pháp luật luôn hoan nghênh và khuyến khích doanh nghiệp kinh doanh những gì pháp luật không cấm. Bộ GTVT quản lý kinh doanh vận tải chứ không quản lý Uber. Nếu Uber cung cấp dịch vụ cho vận tải thì các doanh nghiệp đó phải đáp ứng đủ điều kiện pháp luật quy định…".
Bộ GTVT khuyến khích các doanh nghiệp sử dụng công nghệ hiện đại vào quản lý kinh doanh vận tải. Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng phải bảo đảm an toàn cho người dân khi sử dụng các loại dịch vụ.
Bộ trưởng Đinh La Thăng đã giao Vụ Vận tải gửi công văn thông báo và yêu cầu mạng Uber ký hợp đồng với doanh nghiệp có giấy phép kinh doanh vận tải, đáp ứng các yêu cầu về phương tiện, con người và các quy định trong Nghị định số 86/2014/NĐ-CP (ngày 10/9/2014) của Chính phủ về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng ô tô. Thanh tra Bộ GTVT có trách nhiệm thanh tra đột xuất, định kỳ đối với các doanh nghiệp kinh doanh vận tải sử dụng Uber. Các công ty ký hợp đồng với Uber kinh doanh vận tải khách không đúng luật định sẽ bị xử lý nghiêm theo luật định. Vụ Vận tải có trách nhiệm sớm hoàn thiện văn bản báo cáo Chính phủ và trả lời các hiệp hội taxi về vấn đề quản lý xe Uber.
Theo ông Khuất Việt Hùng, hiện nay ở Việt Nam có 5 loại hình kinh doanh vận tải là taxi, vận tải khách tuyến cố định, xe hợp đồng, xe buýt, xe vận tải hàng hóa là có đăng ký kinh doanh. Vì vậy, mạng Uber chỉ có thể bán công nghệ cho doanh nghiệp thuộc 5 loại hình kinh doanh vận tải này. Uber tuân thủ quy định này thì có thể hoạt động hợp pháp. Bên cạnh đó, việc Bộ GTVT kiểm tra, rà soát lại các quy định, thực tế hoạt động của xe Uber không phải để cấm xe Uber hoạt động, mà hướng tới mục tiêu định hướng cho xe Uber hoạt động đúng theo quy định pháp luật.
Về vấn đề này, Tổng Giám đốc Uber tại Việt Nam Đặng Việt Dũng cho biết: Uber chỉ là công ty cung cấp nền tảng mạng công nghệ. Uber Việt Nam sẽ kiểm tra lại toàn bộ xe đang hoạt động vận tải theo mạng Uber và mong muốn Bộ GTVT tạo cơ sở pháp lý để hoạt động.
Tiến Hiếu