Dự án đường sắt đô thị Nhổn - Ga Hà Nội. Ảnh minh họa: Trung Nguyên/Báo Tin tức
Trước đó, Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội đã có tờ trình về đề án tổng thể xây dựng đường sắt đô thị Thủ đô, trong đó xác định mục tiêu hoàn chỉnh mạng lưới đường sắt đô thị tại Hà Nội vào năm 2035.
Đề án tổng thể xây dựng đường sắt đô thị Thủ đô nhằm tổng kết tình hình triển khai đầu tư hệ thống đường sắt đô thị thời gian qua, làm cơ sở đề xuất định hướng phát triển, các cơ chế chính sách thí điểm, đặc thù để đầu tư phát triển mạng lưới đường sắt đô thị thành phố Hà Nội.
Đề án thống nhất nhận thức về vai trò của đường sắt đô thị là trục “xương sống” của hệ thống hạ tầng giao thông vận tải của thành phố. Phát triển hệ thống đường sắt đô thị là tất yếu khách quan, động lực quan trọng cho chiến lược phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững của thành phố trong thời gian tới. Phát triển đường sắt đô thị gắn kết với phát triển đô thị, bảo vệ môi trường, thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa tạo động lực phát triển liên kết vùng Thủ đô.
Cùng với đó, thống nhất nhận thức và hành động của cả hệ thống chính trị trong việc huy động tối đa các nguồn lực phù hợp để tập trung đầu tư, sớm hoàn thành mạng lưới đường sắt đô thị hiện đại, đồng bộ, bền vững; trong đó, ngân sách Nhà nước sẽ giữ vai trò chủ đạo và quyết định để đầu tư toàn bộ hệ thống đường sắt đô thị giai đoạn đến năm 2035; xây dựng và thực hiện đồng bộ các cơ chế, chính sách nhằm đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng hệ thống đường sắt đô thị của Thủ đô Hà Nội.
Đề án cũng đặt các mục tiêu cụ thể, đến năm 2025, triển khai tổ chức thi công xây dựng Tuyến số 2 đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo. Triển khai công tác lập đề xuất chủ trương đầu tư các tuyến đường sắt đô thị có lộ trình đầu tư trước năm 2030. Hoàn thành xây dựng, trình ban hành Nghị quyết về cơ chế, chính sách, đặc thù cho đường sắt đô thị nhằm đẩy nhanh tiến độ chuẩn bị và thực hiện đầu tư xây dựng đồng loạt.
Đến năm 2030, phấn đấu xây dựng, đưa vào khai thác khoảng 96,8/397,8 km (chiếm 24%) các tuyến còn lại đến thời điểm hiện tại của mạng lưới đường sắt đô thị của Thủ đô. Đồng thời, triển khai công tác lập đề xuất chủ trương đầu tư và triển khai thi công xây dựng các tuyến đường sắt đô thị có lộ trình đầu tư trước năm 2035. Đến năm 2045, hoàn thành các tuyến đường sắt đô thị dự kiến bổ sung thêm theo Quy hoạch chung Thủ đô điều chỉnh.
Ngoài ra, đề xuất cơ chế, chính sách “vượt trội”, “đột phá” để đẩy nhanh thủ tục chuẩn bị đầu tư, thực hiện đầu tư nhằm hoàn chỉnh hệ thống đường sắt đô thị tại thành phố Hà Nội vào năm 2035 theo Kết luận số 49 - KL/TW ngày 28/02/2023 của Bộ Chính trị. Trình Bộ Chính trị chấp thuận và Quốc hội thông qua làm cơ sở thực hiện toàn bộ các tuyến thuộc mạng lưới đường sắt đô thị của thành phố (theo quy hoạch hiện tại, được cập nhật phù hợp với Quy hoạch chung Thủ đô đang được rà soát, điều chỉnh).
Theo quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được thông qua, Hà Nội xác định sẽ có cơ chế đặc thù để đẩy nhanh tiến độ xây dựng 14 tuyến đường sắt đô thị với tổng chiều dài 550 km. Hệ thống đường sắt đô thị này được xác định là “xương sống” của giao thông đô thị.
Với quy hoạch 14 tuyến đường sắt đô thị đến năm 2050, Hà Nội kỳ vọng mạng lưới này giúp người dân di chuyển đến mọi vị trí trong thành phố, đủ năng lực thay thế phương tiện giao thông cá nhân.