Tiếp chúng tôi trong căn nhà nhỏ tại thôn Phước Đồng 2 (xã Phước Hậu, huyện Ninh Phước), Cả sư Đổng Bạ, Phó Chủ tịch Hội đồng chức sắc Chăm Bà-la-môn đang miệt mài với công việc biên soạn tập tài liệu thực hành các nghi lễ, phong tục để hướng dẫn các vị chức sắc, chức việc trong Ban phong tục.
Cả sư Đổng Bạ là vị chức sắc Chăm cao tuổi đang phụ trách tháp Pô Klong Garai, đảm nhận hoạt động văn hóa tín ngưỡng của khoảng 4.000 hộ đồng bào Chăm sinh sống tại 24 thôn, khu phố thuộc địa bàn các huyện Ninh Phước, Thuận Nam, Thuận Bắc và thành phố Phan Rang-Tháp Chàm.
Song song với hoạt động tôn giáo, bằng uy tín và trách nhiệm, những năm qua, Cả sư Đổng Bạ còn tích cực tham gia cùng chính quyền và mặt trận địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, phổ biến cho người dân chấp hành các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, các quy định ở địa phương; đồng thời, Cả sư Đổng Bạ luôn đi đầu trong mọi phong trào của thôn, xã và là “cầu nối” giữa chính quyền với người dân.
Cả sư Đổng Bạ cho hay, là một Cả sư, người đứng đầu của tín đồ theo đạo Bà-la-môn và là đại biểu Hội đồng nhân dân huyện Ninh Phước, Ủy viên Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Ninh Thuận, ông luôn mong muốn làm sao để đồng bào có một cuộc sống ổn định và phát triển. Xác định trách nhiệm đó, ông luôn trăn trở, suy nghĩ làm sao để cụ thể hóa các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước thành những chương trình, kế hoạch phù hợp với tình hình thực tiễn tại địa phương, từ đó tuyên truyền, vận động bà con hiểu được mục đích, ý nghĩa của các chương trình, việc làm, tạo được sự đồng thuận, hưởng ứng cao trong thực hiện.
Cả sư Đổng Bạ cho biết, ông cùng với các thành viên trong hội đồng chức sắc Chăm Bà-la-môn phối hợp với các cấp chính quyền thường xuyên tuyên truyền, vận động bà con đoàn kết, thực hiện phong trào thi đua yêu nước, đóng góp xây dựng nông thôn mới, mạnh dạn áp dụng các tiến bộ khoa học vào sản xuất. Ông tích cực tham gia tuyên truyền vận động bà con giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, xây dựng đời sống văn hóa mới ở khu dân cư; đồng thời đẩy mạnh bài trừ các hủ tục lạc hậu, tệ nạn xã hội thông qua các hình thức tổ chức tự quản như: Tộc họ người Chăm không có người vi phạm pháp luật, Làng Chăm bình yên, Ban phong tục gương mẫu, Câu lạc bộ phòng, chống tội phạm, Tổ hòa giải cơ sở...
Từ năm 2016 đến nay, thực hiện chương trình bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu do Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường phát động, nổi bật trong vai trò người có uy tín, Cả sư Đổng Bạ có nhiều đóng góp quan trọng trong tuyên truyền, vận động đồng bào Chăm ở các địa phương tích cực tham gia thực hiện chương trình với nhiều hoạt động cụ thể, phù hợp với đặc điểm của từng địa bàn dân cư.
Cả sư Đổng Bạ đã cùng 30 thành viên trong hội đồng chức sắc Chăm Bà la môn thành lập Ban vận động bảo vệ môi trường cùng chính quyền địa phương xây dựng mô hình điểm “Khu dân cư tự quản bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu” tại 4 thôn của xã Phước Hậu, vận động bà con thu gom rác thải, khơi thông cống rãnh, không nuôi lợn thả rông, tích cực trồng và chăm sóc cây xanh để tạo không gian sống xanh-sạch-đẹp, góp phần giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường, làm sạch đường làng, thôn xóm.
Từ 4 thôn điểm nói trên, đến nay mô hình trên đã được nhân rộng lên 24/24 thôn, khu phố vùng đồng bào Chăm. Các hoạt động tuyên truyền, vận động đã tác động bà con thay đổi dần tập quán nuôi lợn thả rông trong khu dân cư; nhiều khu dân cư, khu phố đã chấm dứt hẳn tình trạng nuôi lợn thả rông.
Bên cạnh đó, Ban vận động còn tuyên truyền, vận động 100% các hộ gia đình đồng bào Chăm thực hiện cam kết không chặt phá rừng để làm rẫy, khai thác gỗ trái phép. Nhiều thôn, khu phố trong vùng đồng bào Chăm, bà con còn tích cực trồng và chăm sóc hàng trăm cây xanh, hoa cây cảnh các loại ở nơi công cộng và trước nhà. Sự vận động của Cả sư Đổng Bạ và sự đồng tình, hưởng ứng của đồng bào đã góp phần làm cho bộ mặt các thôn, khu phố vùng đồng bào Chăm thay đổi rõ nét, môi trường được cải thiện ngày một tốt hơn.
Chia sẻ về mô hình bảo vệ môi trường, Cả sư Đổng Bạ cho hay, bên cạnh việc áp dụng pháp luật của Nhà nước, hương ước, quy ước của làng trong xử lý các vấn đề ở địa phương, công tác tuyên truyền, vận động luôn được Ban vận động xác định là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt để thay đổi hành vi, thói quen của người dân. Trong công việc, mỗi cán bộ, người có uy tín phải tiên phong, gương mẫu thực hiện trước, bắt đầu thực hiện từ ngay trong gia đình, tộc họ và mở rộng ra cộng đồng để tạo thành phong trào sâu rộng.
“Để các chương trình đi vào cuộc sống, người đứng đầu chính quyền, người có uy tín luôn phải chủ động đi cơ sở để nắm bắt tâm tư, tình cảm, nguyện vọng chính đáng của bà con cùng những khó khăn vướng mắc tại cộng đồng dân cư, từ đó phản ánh với cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc cùng nghiên cứu, xem xét để giải quyết”, Cả sư Đổng Bạ chia sẻ thêm.
Ông Võ Thành Đảo, Chủ tịch UBND xã Phước Hậu nhận xét, Cả sư Đổng Bạ là người có uy tín tiêu biểu của đồng bào Chăm. Mỗi lời nói, việc làm của Cả sư đều có sự tác động đến toàn thể cộng đồng dân cư. Dù tuổi đã cao, nhưng Cả sư vẫn luôn nỗ lực làm việc, phối hợp với các tổ chức Đảng, chính quyền, mặt trận, đoàn thể vận động bà con tham gia các phong trào xây dựng nông thôn mới, tích cực áp dụng khoa học, kỹ thuật vào sản xuất, đem lại giá trị kinh tế cao; xây dựng khối đoàn kết toàn dân tộc, góp phần ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội vùng đồng bào Chăm trên địa bàn.
Ghi nhận những đóng góp trên, UBND tỉnh Ninh Thuận, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh đã tặng nhiều Bằng khen cho Cả sư vì đã có thành tích xuất sắc trong công tác tuyên truyền, vận động đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh và có thành tích xuất sắc trong thực hiện cuộc vận động toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh...
Chia sẻ về niềm vui trước thềm Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021, Cả sư Đổng Bạ cho biết, những năm qua đồng bào Chăm luôn nhận được sự quan tâm chăm lo của Đảng, Nhà nước nên đời sống vật chất, tinh thần bà con ngày càng phát triển. Tiêu biểu như tại xã nông thôn mới Phước Hậu, nhiều tuyến đường đã được bê tông hóa, những ngôi nhà cao tầng mọc lên ngày càng nhiều, trường học, trạm y tế, nhà văn hóa được xây dựng khang trang, các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của đồng bào được gìn giữ và phát huy.
Năm 2021, trên cương vị là Phó Chủ tịch Hội đồng chức sắc Chăm Bà-la-môn, Cả sư Đổng Bạ tiếp tục phát huy vai trò của người có uy tín tiêu biểu trong xây dựng và phát huy khối đại đoàn kết toàn dân tộc; tích cực tuyên truyền, vận động đồng bào Chăm thi đua lao động sản xuất, nuôi dạy con cháu học hành thành đạt, xây dựng cuộc sống gia đình no ấm, chung tay cùng chính quyền địa phương xây dựng nông thôn mới.