Cuộc chiến tại miền Đông Ukraine không chỉ làm hàng nghìn người thiệt mạng mà còn khiến cho vô số gia đình li tán, đẩy nhiều người vào hoàn cảnh khó khăn, trong số đó có những người Việt đã làm ăn sinh sống ổn định hàng chục năm ở Donbass. Phản ánh của phóng viên TTXVN về một gia đình người Việt như vậy.
Ảnh chị Ga và các cháu ở Feodosia. |
Tình cờ trong chuyến công tác tại Crimea, được biết có một gia đình người Việt từ Donetsk đang lánh nạn tại thành phố Feodosia ở Crimea, chúng tôi đã vượt quãng đường hơn 100 km để có thể gặp và trò chuyện với những người Việt có thể xem là duy nhất đang cư trú tại bán đảo này.
Đó là gia đình anh chị Vũ Văn Cương - Vũ Thị Ga. Anh chị Cương - Ga sang làm ăn tại thành phố Donetsk từ năm 2000. Chị Ga cho biết, anh chị có 3 cháu, cháu lớn nhất sinh năm 2003, học lớp 6. Cháu nhỏ nhất chưa đi học. Anh Cương hiện vẫn ở Donetsk, còn chị Ga và các cháu tản cư đến Feodosia từ tháng 9/2014. Do có hộ chiếu Ukraine và đăng ký là người tị nạn, chị Ga và các cháu được nhận trợ cấp của chính phủ Nga. Các cháu nhỏ, khi trước học bằng tiếng Nga, nay tiếp tục được đi học. Theo chị Ga, cứ khoảng 2 tháng, anh Cương lại đi thăm vợ con 10 ngày đến nửa tháng rồi sau đó quay về Donetsk. Tuy nhiên đi lại hiện rất khó khăn, phải đi qua tỉnh Rostov, Krasnodar của Nga, kiểm tra rất nghiêm ngặt, mất 20 tiếng, trong khi trước kia đi qua cửa khẩu của Ukraine chỉ mất 10-12 tiếng.
Trò chuyện với anh Cương từ Donetsk qua Viber. |
Khi trò chuyện với chị Ga, cũng là lúc anh Cương gọi Viber cho vợ con. Qua anh Cương, chúng tôi được biết tại thành phố Donetsk, giao tranh vẫn tiếp tục diễn ra. Do cạn tiền bạc, bà con người Việt có nhiều người trở về Donetsk, song tại đó cũng không thể kinh doanh buôn bán. Ở Donetsk đang khan hiếm thực phẩm do bị chính khủ Ukraine bao vây, cô lập. Lính Ukraine ăn đút lót từ 700-1.000 hryvna cho một túi xách tay vận chuyển vào Donetsk. Hàng cứu trợ của Nga chỉ để giúp cho người già và trẻ em, còn với người Việt gần 1 năm nay chưa ai nhận được một thứ gì gọi là hàng viện trợ. Điện nước tại Donetsk vẫn đầy đủ song thực phẩm không có để mua. Anh Cương cho biết hiện có khoảng 35 gia đình người Việt tại Donetsk với khoảng 120 người. Người Việt ở Donetsk rất khó khăn, những người có tích lũy còn có tiền mua đồ ăn, còn những người tiền nằm hết vào hàng hóa thì không có tiền mua thực phẩm vì hàng không bán được. Hiện đi ra khỏi Donetsk phải có giấy thông hành do Ukraine cấp, song mất từ 500-1000 hryvna trong khi có những người Việt không đủ tiền để mua giấy thông hành.
Anh Cương phản ánh hơn 1 năm nay, những người Việt ở Donetsk chạy nạn tới Kharkov hay Odessa còn được các doanh nghiệp, hiệp hội người Việt giúp đỡ, song chính người Việt bị kẹp ở Donetsk lại hầu như không nhận được các khoản giúp đỡ này. Anh bày tỏ thật đáng thương cho khoảng 100 người Việt bị kẹt lại Donetsk, không đủ điều kiện kinh tế để đi ra khỏi khu vực này.
Chị Ga cũng phản ảnh, nhiều gia đình người Việt ở Donetsk đang rất khó khăn vì họ cũng không dư giả. Giọng nghẹn ngào, chị bày tỏ chỉ mong làm sao cho hòa bình sớm quay trở lại với Donetsk để vợ chồng con cái được đoàn tụ, "tị nạn gần 1 năm rồi, thấy mệt và muốn lắm về rồi".
Bài, ảnh: Duy Trinh-Cao Cường (P/v TTXVN tại Nga)