Các khẩu hiệu hấp dẫn được tung ra để thu hút cử tri. Ảnh: Công Thuận/TTXVN |
Một trong những chủ đề nóng bỏng nhất của chiến dịch tranh cử hiện nay ở Séc là hạn ngạch phân bổ người tị nạn của Liên minh châu Âu (EU). Phần lớn các đảng đều thống nhất ý kiến rằng cần giúp đỡ các nước là điểm xuất phát của người tị nạn, cần áp dụng các biện pháp phòng ngừa trên cơ sở viện trợ nhân đạo. Họ cũng đề xuất việc xem xét lại các quy tắc hoạt động của hệ thống cấp quyền tị nạn của EU.
Đảng Dân chủ Công dân (ODS), Đảng Cộng sản Séc và Morava (KSCM), Đảng Dân chủ Xã hội (CSSD) và đảng Tự do và Dân chủ trực tiếp (SPD) bác bỏ mọi hình thức phân bổ hạn ngạch của EU. Liên minh Dân chủ Thiên chúa giáo-đảng Nhân dân Tiệp Khắc (KDU-CSL), đảng TOP 09 và phong trào ANO coi dòng người nhập cư là mối đe dọa nghiêm trọng liên quan trực tiếp đến chủ nghĩa khủng bố. Các đảng này đòi đóng cửa biên giới bên ngoài của EU. Các đảng Xanh và Cướp biển kêu gọi Chính phủ phải có lập trường thận trọng hơn đối với người tị nạn nhưng cũng nêu ra trách nhiệm của CH Séc đối với cộng đồng châu Âu.
Hầu hết các đảng đều tỏ ra trung thành với định hướng đối ngoại nghiêng về châu Âu và Mỹ, coi đây là sự bảo đảm an ninh cho CH Séc khỏi các mối đe dọa từ bên ngoài và tạo cơ hội cho đất nước phát triển trong không gian ổn định với các quy tắc rõ ràng. Chỉ tiêng KSCM và SPD đề xuất tiến hành trưng cầu ý dân về việc Séc rút khỏi các cơ cấu quân sự của NATO. Họ cho rằng để thay thế NATO thì cần thành lập một cơ cầu an ninh tập thể châu Âu phù hợp với thưc tiễn thế giới đa cực.
Quân đội Các đảng tham gia tranh cử hầu như đồng thanh nói về tầm quan trọng phải tăng ngân sách quốc phòng, hiện đại hóa các lực lượng vũ trang. Tuy nhiên, ý kiến về chi phí cho quốc phòng lại không đồng nhất. Trong khi các đảng TOP 09 và STAN (Các trưởng lão và những người độc lập) kêu gọi tăng ngân sách quốc phòng lên 23% GDP vào năm 2021 thì ODS và ANO lại đưa ra thời hạn xa hơn – 2024, còn CSSD thì chỉ muốn tăng ở mức nhẹ nhàng là 1,4% GDP.
TOP 09 và STAN giải thích lập trường của mình là do "bối cảnh chung đáng ngại trên thế giới và sự hiếu chiến của Nga đối với Ukraine". Họ cho rằng việc phòng vệ không thể khả thi nếu không có một đội quân chuyên nghiệp có thể chống lại các thế lực rắp tâm "đẩy CH Séc tới sự biến động chính trị và lãnh thổ".
Kinh tếLĩnh vực kinh tế chiếm một vị trí trung tâm trong cương lĩnh tranh cử của các đảng. Một trong những biện pháp đáng kể do ANO đề xuất là giảm thuế thu nhập ở mức 19% đối với những người có thu nhập mỗi năm từ 113.000 koruna trở xuống và ở mức 22,05% đối với những ai có thu nhập cao hơn 113.000 koruna. ANO cũng tuyên bố rằng cần giảm thuế VAT từ 15% xuống 10% đối với các loại lương thực – thực phẩm chủ chốt, giảm giá nước sạch và phí xả nước thải, giảm thuế VAT từ 21% xuống 10% đối với bia và dịch vụ cắt tóc, sửa giày.
CSSE ưu tiên cho việc tăng lương, chỉnh sửa Luật Lao động cũng như tạo ra những điều kiện hấp dẫn về thuế và thủ tục hành chính để phát triển việc kinh doanh bằng cách chuyển gánh nặng thuế từ người lao động và tầng lớp kinh doanh nhỏ và vừa sang các công ty lớn cũng như lớp người giàu có.
KSCM đề xuất mức lương tối thiểu bằng 50% mức lương trung bình trên cả nước, đòi tăng cường sự điều chỉnh của nhà nước đối với nền kinh tế và chuyển sang hình thức sở hữu nhà nước đối với các lĩnh vực kinh tế quốc dân then chốt nhằm bảo đảm sự độc lập kinh tế của đất nước.
Hướng ưu tiên trong cương lĩnh của ODS là xây dựng một hệ thống thuế công bằng, ủng hộ các doanh nhân và áp dụng rộng rãi công nghệ tin học. Cương lĩnh của đảng TOP 09 hướng vào việc tạo ra "một quốc gia mà ở đó tầng lớp trung lưu tự do có mọi cơ hội để triển khai các hoạt động kinh tế, xã hội và văn hóa".
Đồng euroVấn đề từ bỏ đồng tiền quốc gia để sử dụng đồng euro không chỉ chia rẽ các chính đảng mà là toàn bộ xã hội Séc. CSSD chủ trương CH Séc trong triển vọng dài hơi sẽ chuyển sang dùng đồng euro. TOP 09 thì muốn sử dụng euro càng sớm càng tốt.
ODS muốn Séc được dành vị thế ngoại lệ để đồng koruna vẫn tồn tại trong tương lai xa. Đảng Xanh có lập trường trái ngược, còn ANO mặc dù coi việc Séc gia nhập EU mang tính chiến lược nhưng lại cho rằng bối cảnh hiện nay trong khu vực đồng euro khiến cho việc sử dụng đồng euro là bất khả thi.
Giáo dục
Tất cả các đảng ở Séc dù có định hướng chính trị ra sao đều hứa hẹn tăng ngân sách quôc phòng và tăng lương cho giáo viên. CSSD và KDU-CSL muốn đến năm 2021 các thầy cô giáo sẽ nhận được khoản lương không dưới 130% so với mức lương trung bình trong cả nước. ODS đề ra mức lương không dưới 35.000 koruna (tương đương 35 triệu VNĐ), còn STAN chủ trương ngay trong năm tới lương tối thiểu của giáo viên vào khoảng 45.000 koruna (45 triệu VNĐ). Theo ý kiến của TOP 09, giáo viên phải thuộc diện được trả lương cao nhất trong số viên chức nhà nước. ANO lên kế hoạch vào cuối năm 2021 tăng lương cho giáo viên lên mức 150% so với hiện nay.
Y tế
Y tế là một trong những lĩnh vực mà cương lĩnh các đảng khác xa nhau, trong đó có vấn đề chi trả của bệnh nhân cho hệ thống bảo vệ sức khỏe ở Séc. ODS muốn áp dụng chế độ bảo hiểm y tế cá nhân, TOP 09 đề xuất chương trình bảo hiểm bổ sung tự nguyện, còn CSSD bác bỏ mọi khoản đóng góp mới, ANO nhấn mạnh tới chất lượng phục vụ y tế trong khuôn khổ bảo hiểm y tế quốc gia. Đảng Xanh và KSCM muốn thống nhất tất cả các hãng bảo hiểm y tế vào làm một.
An sinh xã hội
Các đảng dành nhiều sự chú ý vào vấn đề nhà ở xã hội. Cương lĩnh của KSCM, đảng Xanh, CSSD, STAN, KDU-CSL, ANO... đều có mục ủng hộ việc xây dựng nhà ở xã hội nhưng cách thức cụ thể lại khác nhau.