Căn cứ Ochakov nằm dọc bờ Biển Đen, gần cửa sông Dnieper. |
Mỹ đã cử đơn vị xây dựng quân sự cơ động số 1 của Hải quân nước này đến bắt đầu xây dựng một trung tâm tác chiến dành cho Hải quân Ukraine tại Ochakov (tỉnh Nikolayev). Giới quan sát quân sự nhận định rằng về mặt hình thức, căn cứ này là của Ukraine, song thực chất là căn cứ của Mỹ. Xung quanh vấn đề này, trang Tầm nhìn (vz.ru) mới đây đã có bài phân tích với nội dung như sau:
Các chuyên gia Ukraine không loại trừ khả năng Mỹ có thể sử dụng căn cứ tại Ochakov cho mục đích riêng của mình, chẳng hạn để hoạt động tình báo.
Ngoài ra, căn cứ Ochakov có thể được dùng làm trung tâm huấn luyện lực lượng đặc nhiệm Hải quân SEAL tinh nhuệ nhất của Mỹ. Ngay bên cạnh căn cứ này có trung tâm đặc nhiệm số 73 của Hải quân Ukraine. Đây là lực lượng người nhái chiến đấu chuyên về chống phá hoại và trinh sát. Theo thông tin của giới quan sát quân sự Nga, hệ thống trang thiết bị của lực lượng hải quân Ukraine tại Ochakov khá lỗi thời, các phương tiện tàu đều sản xuất từ thời Liên Xô trước đây. Tham mưu trưởng Hạm đội Biển Đen những năm 1992-1997, Phó Đô đốc Petr Svyatashov, đánh giá rằng sức mạnh hải quân của Ukraine chỉ còn là lời đồn.
Theo nhận định của nguồn tin trong Ban chỉ huy Hạm đội Biển Đen, ban đầu nhân sự Ukraine sẽ cùng với phía Mỹ rèn luyện việc sử dụng các phương tiện kỹ thuật mới, song có cơ sở để cho rằng thực tế cùng sử dụng sẽ chuyển đổi thành sự hiện diện thường trực của phía Mỹ tại Ochakov, mà điều này thực chất chính là triển khai hệ thống chỉ huy đầy đủ có khả năng được tăng cường. Về động thái của Nga, nguồn tin này cho biết Hạm đội Biển Đen đang theo dõi sát những diễn biến tại Ochakov.
Mỹ cử đơn vị xây dựng quân sự cơ động số 1 của Hải quân đến xây dựng trung tâm tác chiến dành cho Hải quân Ukraine tại Ochakov. |
Moskva rất quan ngại về động thái của Mỹ tại Ochakov. Theo Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc phòng Duma Quốc gia (Hạ viện Nga) Yuri Shvutkin, điều này một lần nữa cho thấy Washington đang sử dụng Kiev làm bàn đạp cho cơ hội thực hiện hành động hiếu chiến với Moskva. Chủ tịch Ủy ban Quốc phòng và An ninh Hội đồng Liên bang Nga Frants Klintsevich cũng gọi hành động của Mỹ là bước đi khiêu khích và đi ngược lại luật pháp Ukraine.
Trong khi đó tại Ukraine, cũng có những ý kiến trái chiều về động thái của Mỹ. Phó chủ tịch đảng Khối Petro Poroshenko tại Quốc hội Ukriane Aleksey Goncharenko cho rằng Hiến pháp không cấm sự hiện diện của quân đội nước ngoài tại Ukraine, ngoài ra sự hiện diện của Mỹ tại Ukraine không vi phạm thỏa thuận Minsk vì không động chạm đến vùng xung đột Donbass. Ông này cũng phủ nhận dự báo Mỹ sẽ sử dụng căn cứ để hoạt động tình báo.
Về phần mình, Giám đốc Trung tâm chuyển đổi xã hội Ukraine Oleg Soskin cho rằng trên thực tế Mỹ sử dụng căn cứ tại Ochakov như căn cứ quân sự của mình: “Đây thực chất là việc Mỹ triển khai một căn cứ hùng hậu của mình trên lãnh thổ Ukraine, tại một vị trí chiến lược như Ochakov. Đây là lời thách thức trực tiếp và cụ thể đối với Nga”.
Theo ông này, trong con mắt của Mỹ, Ukraine đang trở thành một nhân tố tác động đến Nga, giống như cách họ dùng Hàn Quốc để tác động đến Triều Tiên. “Mỹ coi Nga là mối đe dọa chính. Do đó giờ đây Mỹ phải ủng hộ những nước có thể là sự đối đầu thích hợp chống lại mối đe dọa ấy. Với Mỹ, Ukraine thích hợp hơn cả cho mục đích này”, ông nói.
Ông Soskin tin rằng tại Ochakov đang xây dựng một nguyên mẫu của căn cứ NATO và “khi Ukraine được trao kế hoạch về các chỉ tiêu để trở thành ứng cử viên vào NATO, thì lúc đó các cơ sở đã được hoàn tất”.
Ông Soskin cũng không loại trừ trong tương lai Mỹ sẽ bố trí cả hệ thống phòng thủ tên lửa tại Ukraine như tại Ba Lan và Romania. Ông nhận định: “Đây sẽ là bước chuyển mới về chất. Quân đội Ukraine càng hùng mạnh, họ càng đối đầu hiệu quả tại phía Đông nước Nga, cho nên Mỹ sẽ càng đổ nhiều tiền và tài nguyên vào đó”.