Một điểm tiêm chủng vaccine ngừa COVID-19 tại Frisco, Texas, Mỹ. Ảnh: THX/TTXVN
Theo các chuyên gia, sự chuẩn bị này bao gồm cung cấp tiền để đảm bảo khả năng xét nghiệm và tiêm vaccine miễn phí trên diện rộng, áp dụng quy định đeo khẩu trang bắt buộc ở từng khu vực, thậm chí phong toả ngắn hạn nhằm ứng phó với các đợt bùng phát mới. Lý tưởng là cung cấp thuốc điều trị COVID-19 miễn phí, hoặc ít nhất là với giá rẻ.
Ông Michael T. Osterholm, chuyên gia y tế cộng đồng, giáo sư Đại học Minnesota tại bang Minneapolis, người từng là cựu cố vấn cho chính quyền cựu Tổng thống Mỹ Joe Biden, cho biết: “Các biến thể mới xuất hiện chúng tỏ virus sẽ chưa thể sớm biến mất”. Tuy nhiên, vấn đề là liệu Mỹ có sẵn sàng tiếp tục chi tiền cho các sáng kiến ứng phó với dịch hay không.
Đầu tháng này, các nhà đàm phán lưỡng đảng ở Quốc hội Mỹ đã đạt một thoả thuận cung cấp quỹ bổ sung trị giá 10 tỷ USD để ứng phó đại dịch quốc gia, tương đương một nửa số tiền mà chính quyền Tổng thống Biden đề nghị. Quyết định trên có thể làm giảm các nỗ lực tiêm mũi vaccine đầu tiên và thứ hai, mà các nghiên cứu cho thấy đã giúp giảm 2 triệu ca tử vong vì COVID-19.
Bình luận về quyết định ngân sách trên của Quốc hội, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm, Tiến sĩ Eric Topol nhận định: “Đây là sai lầm rất lớn”. Theo ông, nước Mỹ cần phải chuẩn bị sẵn sàng, bao gồm một loại vaccine cho toàn bộ các biến thể của virus corona, các loại vaccine bằng đường uống hoặc dạng hít, sẵn sàng thuốc Paxlovid miễn phí và các loại thuốc uống điều trị khác đang được nghiên cứu, thử nghiệm.
Theo Trung tâm Phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh (CDC) Mỹ, biến thể Omicron dòng phụ BA.2 đã thay thể biến thể mẹ, trở thành biến thể lây nhiễm chủ đạo tại Mỹ. Biến thể mới dường như đang làm gia tăng số ca nhiễm sau tiêm, và khó điều trị hơn. Tuần trước, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng cảnh báo 2 biến thể phụ mới của Omicron, là BA.4 và BA.5, tại châu Âu và châu Phi, trong khi biến thể tái tổ hợp XE của Omicron đã xuất hiện tại Anh.
Chuyên gia Osterholm cho biết: “Một thách thức là chúng ta sẽ tiếp tục bị các biến thể mới tấn công vì virus này thay đổi nhanh hơn virus cúm. Vì vậy, chúng ta phải dự báo cả những điều không lường trước được”.
Ngay cả trong những kịch bản lạc quan nhất được đưa ra trong báo cáo lộ trình COVID-19, nước Mỹ có thể chứng kiến 30.000 - 100.000 ca tử vong mới từ nay đến cuối năm. Theo chuyên gia Osterholm, con số này phụ thuộc phần lớn vào những gì sẽ xảy ra với các biến thể trong tương lai.
Đáng chú ý là theo chuyên gia trên, nếu nỗ lực tiêm mũi vaccine tăng cường thành công có thể làm giảm tác động đến các biến thể. Theo CDC Mỹ, tính đến ngày 13/4, trên 218,5 triệu người nước này đã được tiêm phòng đầy đủ, và 98,9 triệu liều tăng cường đã được tiêm.