Sau nhiều ngày căng thẳng leo thang, bầu không khí tại Bangkok đã hạ nhiệt đáng kể sau khi chính phủ Thái Lan ra lệnh cho cảnh sát ngừng đối phó với người biểu tình để tháo ngòi nổ giận giữ trong một bộ phận dân chúng. Các bên đã thỏa thuận nghỉ một vài ngày trong dịp lễ quốc gia – ngày sinh nhật Quốc vương Bhumibol Adulyadej, đến ngày 5/12 sẽ tròn 86 tuổi.Người biểu tình Thái Lan vào tòa nhà Chính phủ ở Băng Cốc ngày 3/12. Ảnh: AFP/TTXVN |
Trước đó, chính phủ tránh huy động cảnh sát vũ trang để giải tán biểu tình và cho phép người biểu tình vào khuôn viên tòa nhà chính phủ và trụ sở Cảnh sát quốc gia ở thủ đô Bangkok mà họ bao vây trong hai ngày. Theo các nguồn tin tại chỗ, sau khi tràn vào khuôn viên hai tòa nhà trên, những người biểu tình đã có các cuộc gặp "ôn hòa" với lực lượng cảnh sát. Mặc dù thủ lĩnh biểu tình Suthep Thaugsuban khẳng định các cuộc biểu tình chưa chấm dứt hoàn toàn nhưng theo Hội đồng an ninh quốc gia Thái Lan, hiện hai bên đã nhất trí tránh đối đầu trong vài ngày tới nhân dịp kỷ niệm ngày sinh nhật của Nhà vua.
Theo thống kê sơ bộ, hiện đã có 4 người bị chết và 256 người bị thương kể từ khi bùng phát làn sóng biểu tình chống chính phủ tại Thái Lan. Trong đó, riêng trong ngày 2/12 có 119 người bị thương. Mục đích của chiến dịch biểu tình là lật đổ chính phủ của nữ Thủ tướng Yingluck Shinawatra và "chuyển giao chính quyền vào tay nhân dân" như những người biểu tình yêu cầu. Đòn bẩy dẫn đến biểu tình là nỗ lực của chính phủ thúc đẩy quốc hội thông qua đạo luật về ân xá tội phạm kinh tế. Luật này sẽ cho phép cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra, người bị lật đổ năm 2006, quay về nước. Và đó là điều lo sợ của tầng lớp chính trị truyền thống Thái Lan, đứng đằng sau lực lượng “áo vàng” chống chính phủ.
Dmitry Mosyakov, người đứng đầu Trung tâm Nghiên cứu Đông Nam Á và Châu Đại Dương thuộc Viện phương Đông nhận định đây là vấn đề thuộc về truyền thống tại Thái Lan: sự không tương thích của giới tinh hoa chính trị cũ và mới.
Trong những năm 2000, ông Thaksin Shinawatra lập đảng "Người Thái yêu người Thái”. Xung quanh ông hình thành các tầng lớp chính trị mới. Quân đội bất ngờ lật đổ ông Thaksin vào năm 2006 với cáo buộc ông tham nhũng.
Năm 2011, khi em gái ông Thaksin là bà Yingluck Shinawatra giành chiến thắng trong cuộc bầu cử và trở thành thủ tướng, tầng lớp truyền thống đã "thất vọng" khi chính phủ của bà đã tỏ ra hiệu quả trong cuộc chiến khắc phục lũ lụt tàn phá và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Giới thượng lưu truyền thống hiểu rằng trong trường hợp cựu Thủ tướng Thaksin về nước, cơ hội họ lên nắm quyền sẽ trở nên mong manh. Vì vậy, họ huy động những người ủng hộ tập trung ở Bangkok và bắt đầu cuộc biểu tình đòi chính phủ từ chức. Khó có thể nói về kết quả của tình hình bất ổn chính trị hiện nay. Điều đó phụ thuộc rất nhiều vào quan điểm của hai lực lượng chính là nhà vua và quân đội, theo ông Dmitry Mosyakov.
Hiện chính phủ của bà Yingluck cũng như phe thân Thaksin đã rút ra bài học từ cuộc khủng hoảng năm 2010, không muốn lặp lại sai lầm của chính phủ của Thủ tướng Abhisit Vejjajiva. Vào thời điểm đó,quân đội đã thẳng tay trấn áp và giải tán các cuộc biểu tình kéo dài của phe "áo đỏ" tại Bangkok, làm 90 người thiệt mạng và hơn 1.900 người bị thương. Chuyên gia về Thái Lan, ông Chris Baker, giải thích, với số lượng người biểu tình đông đảo như vậy, chỉ cần một hành động bạo lực là tình hình có thể bùng nổ, khó kiểm soát. Chính vì thế, cho đến nay, ngoài việc cảnh sát tỏ thái độ kiềm chế thì phe "áo đỏ" ủng hộ chính phủ cũng tránh xung đột, chỉ biểu tình tập trung ở ngoại ô Bangkok.
Andrew Walker, chuyên gia về Đông Nam Á, thuộc đại học Quốc gia Australia thì cho rằng: “Chính phủ Thái Lan muốn tránh phản ứng mạnh, bởi vì đó chính là điều mà những người biểu tình muốn. Chiến lược của bà Yingluck là cố gắng tránh xung đột bằng mọi giá” trong khi chiến thuật của ông Suthep Thaugsuban, thủ lĩnh phong trào biểu tình, là “khiêu khích chính phủ để chính phủ sử dụng bạo lực chống lại họ và như vậy, quân đội sẽ can thiệp”.
Cuộc khủng hoảng hiện nay tại Thái Lan cần được giải quyết càng sớm càng tốt. Bời vì, nếu tình hình ngày càng trầm trọng, khiến nền kinh tế Thái Lan có thể đánh mất nguồn khách du lịch nước ngoài và đầu tư quốc tế. Đó là điều ai cũng hiểu - cả chính phủ và phe đối lập.
CT (tổng hợp)