Chuyến thăm của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi tới Bangladesh (vào các ngày 6 - 7/6) sẽ mở ra một “kỷ nguyên mới” trong quan hệ Ấn Độ - Bangladesh, bởi mối quan hệ lịch sử này đã phải chờ đợi từ lâu để “cất cánh”.
Ấn Độ và Bangladesh có sự gắn kết bởi các yếu tố địa lý, chính trị - lịch sử, kinh tế và địa chính trị. |
Trong chuyến thăm sắp tới, Thủ tướng Modi có thể sẽ ký hiệp định phân định biên giới trên bộ với Bangladesh, vừa được Quốc hội Ấn Độ nhất trí thông qua. Ấn Độ và Bangladesh là những nước láng giềng có sự gắn kết bởi các yếu tố địa lý, chính trị - lịch sử, kinh tế và địa chính trị. Những yếu tố thực tế này cần được kết hợp và biến thành mối quan hệ toàn diện và vững chắc cho tương lai. Bangladesh và Ấn Độ hiện nay có hai nhà lãnh đạo có tính cách táo bạo và quyết đoán: Thủ tướng Sheikh Hasina và Thủ tướng Narendra Modi, người có thể thúc đẩy mối quan hệ Đối tác chiến lược mạnh mẽ Ấn Độ - Bangladesh.
Trước đây, Bangladesh và Ấn Độ đều sống trong một môi trường an ninh bất ổn do các lực lượng bên trong và bên ngoài, tạo nên sự chia rẽ giữa hai nước. Tuy nhiên, dưới sự lãnh đạo kiên quyết của Thủ tướng Sheikh Hasina, Bangladesh đã vượt qua những mưu đồ đen tối trong nước để thúc đẩy quan hệ với Ấn Độ. Mặc dù vẫn còn những khác biệt, Thủ tướng Modi bắt đầu mở ra một chương mới trong quan hệ Bangladesh - Ấn Độ. Thủ tướng Modi có thể hy vọng sẽ được hoan nghênh rộng rãi tại Dhaka, với một bản hiệp định phân định biên giới trên bộ đã sẵn sàng trong cặp và có thể cả hiệp định phân chia nước trên sông Teesta nữa. Hai vấn đề này vốn gây cản trở triển vọng quan hệ Bangladesh - Ấn Độ.
Các nguồn thông tin cho biết, Bangladesh và Ấn Độ dự kiến sẽ ký ít nhất năm thỏa thuận trong chuyến thăm của Thủ tướng Modi, với trọng tâm tăng cường giao thông, cải thiện tình trạng kết nối giữa hai nước. Ấn Độ phải thăm dò cách thức và biện pháp hợp tác kinh tế với Bangladesh, đặc biệt trong lĩnh vực năng lượng, vận tải ở khu vực bờ biển và bảo tồn sinh thái của khu vực Sundarbans (khu rừng ngập mặn lớn nhất thế giới, phần lớn nằm ở Bangladesh và một phần nằm ở Ấn Độ).
Bangladesh và Ấn Độ dự kiến sẽ ký ít nhất năm thỏa thuận trong chuyến thăm của Thủ tướng Modi, với trọng tâm tăng cường giao thông, cải thiện tình trạng kết nối giữa hai nước. |
Khi Bangladesh và Ấn Độ vạch lộ trình cho tiến trình quan hệ trong tương lai, bên cạnh những vấn đề cơ bản trên, hai nước cần chú ý hơn về hợp tác chiến lược và an ninh. Các cuộc đối thoại an ninh và các cơ chế an ninh cần được triển khai ở quy mô rộng hơn nữa. Bangladesh và Ấn Độ cần triển khai các cơ chế hiệu quả hơn để quản lý biên giới. Hy vọng với việc hoàn tất hiệp định phân định biên giới trên bộ, các “sự cố” biên giới có thể giảm.
Bangladesh có chung biên giới với năm bang quan trọng của Ấn Độ, trong đó bang Mizoram có đường biên giới chung dài 320 km; Meghalaya 436 km; Assam 264 km; Tripura 864 km; West Bengal 226 km. Tại những bang này có các phần tử nổi dậy và lực lượng chống Ấn Độ hoạt động. Ấn Độ cần sự phối hợp chặt chẽ từ Bangladesh về giám sát và nguồn tin tình báo. Vị trí địa chính trị quan trọng đối với sườn phía Đông nhạy cảm về chiến lược của Ấn Độ đã biến Bangladesh thành yếu tố quan trọng và có giá trị trong các tính toán an ninh của Ấn Độ, cũng như tất cả các sáng kiến chính trị và kinh tế khác mà Thủ tướng Modi đang triển khai. Trong khi đó, Ấn Độ cũng nổi lên như một nguồn cung cấp thiết bị quân sự, đào tạo các lực lượng đặc biệt và lực lượng chống nổi dậy cho Bangladesh. Hai bên hiện đã hợp tác trong lĩnh vực hải quân và không quân.
Có thể nói Ấn Độ và Bangladesh dưới thời của Thủ tướng Modi và Hasina sẽ thiết lập được một mối quan hệ mới với những sáng kiến mới hơn, theo đó kỳ vọng sẽ tạo nên sự “tin cậy chiến lược” hướng tới mối quan hệ Đối tác chiến lược song phương mạnh mẽ.