Một điểm bỏ phiếu tại Manila. Ảnh: AP
Hãng thông tấn AP (Mỹ) đưa tin vào ngày 13/5, gần 62 triệu cử tri Philippines đã bỏ phiếu để chọn ra 43.500 ứng viên cho 18.000 vị trí trong quốc hội và chính quyền địa phương, trong đó có 81 ghế tỉnh trưởng, 1.634 chức thị trưởng.
Nhiều chuyên gia coi cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ này là cuộc “trưng cầu ý dân” quan trọng về quyền lực của Tổng thống Duterte.
Nhà phân tích Richard Heydarian tại Manila nhận xét: “Mặc dù tên của Tổng thống Duterte không hề có trong danh sách bỏ phiếu nhưng điều này được coi như một cuộc trưng cầu ý dân về 3 năm lãnh đạo của ông”.
Cuộc đua được cho quan trọng nhất là 12 chiếc ghế của Thượng viện 24 thành viên – nơi Tổng thống Duterte hy vọng các đồng minh sẽ chiếm đa số để tạo thuận lợi cho việc quyết định các chính sách của ông trong tương lai bao gồm khôi phục án tử hình, hạ mức tuổi chịu trách nhiệm hình sự… Ngoài ra, một số chuyên gia dự đoán rằng lợi thế ở Thượng viện còn giúp ông Duterte có thể nhận được ủng hộ trong thời gian tới về sửa đổi hiến pháp để kéo dài nhiệm kỳ của tổng thống.
Các nhà phân tích cho rằng đảng PDP-Laban của Tổng thống Duterte vốn chiếm đa số tại Hạ viện từ năm 2016 dự kiến sẽ duy trì vị thế này sau cuộc bầu cử ngày 13/5. Do vậy mọi chú ý đang đổ dồn về kết quả tại Thượng viện.
Băng rôn vận động tranh cử tại thành phố Quezon, Philippines. Ảnh: Getty Images
Lực lượng cảnh sát và quân đội đều ở trong trạng thái trực chiến cao để hành động nếu bạo lực bùng phát, đặc biệt là ở điểm nóng an ninh như vùng phía Nam đảo Mindanao. Đã có thông tin về 2 vụ nổ lựu đạn tại miền Nam tỉnh Maguindanao song không có thương tích nào từ hai vụ việc này.
Người phát ngôn của Ủy ban Bầu cử James Jimenez cho biết mùa bầu cử năm nay diễn ra khá yên bình so với năm 2018. Cảnh sát cho biết trong năm 2018 có 20 người thiệt mạng trong bạo lực liên quan đến bầu cử.
Các điểm bầu cử mở của từ 6 giờ sáng địa phương và đóng cửa vào 6 giờ tối cùng ngày. Cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ gần nhất, diễn ra năm 2013 đã có 77% cử tri tham gia bỏ phiếu.
Theo một cuộc khảo sát ý kiến do tổ chức nghiên cứu Social Weather Stations công bố ngày 3/5, 81% người Philippines được hỏi cho biết họ hài lòng với chính quyền Tổng thống Duterte. Những người ủng hộ đều đánh giá cao nỗ lực của chính quyền đương nhiệm đối với giảm nghèo và tăng cường an ninh.
Chính trị tại Philippines cũng có xu hướng ủng hộ cá nhân, do vậy những cái tên nổi tiếng thường thành công. Ông Duterte đảm nhận vai trò thị trưởng thành phố Davao trong gần 3 thập niên trước khi chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2016.