Các quan chức tình báo của Hoa Kỳ cho biết những tin tức tình báo cho rằng Tổng thống Syria Bashar al-Assad hoặc những nhân vật chủ chốt trong chính phủ của ông có liên quan tới vụ tấn công được cho là có sử dụng vũ khí hóa học hồi tuần trước chưa được khẳng định chắc chắn. Hiện vẫn còn những nghi ngờ rằng liệu có phải ông Assad đã ra lệnh thực hiện vụ tấn công này hay không.Tổng thống Barack Obama ngày 28/8 tuyên bố rằng chính phủ Syria phải chịu trách nhiệm, đồng thời đề cập tới một cuộc tấn công quân sự có thể xảy ra. Ông Obama phát biểu trong một cuộc phỏng vấn với kênh PBS: "Chúng tôi đã kết luận rằng chính phủ Syria đã thực hiện vụ tấn công này. Và nếu như vậy thì họ cần phải gánh chịu các hậu quả (từ sự trừng phạt của quốc tế)".
Các chuyên gia vũ khí LHQ điều tra tại địa điểm được cho là đã xảy ra vụ tấn công bằng khí độc tại Ghouta, ngoại ô Damascus. Ảnh: AFP/TTXVN |
Tuy nhiên, nhiều quan chức Hoa Kỳ đã ám chỉ tới vụ việc năm 2002 khi Giám đốc CIA lúc đó là ông George Tenet khăng khăng cho rằng các tin tức tình báo thu thập được cho thấy chắc chắn Iraq sở hữu vũ khí hủy diệt hàng loạt. Nhưng hóa ra, những tin tức tình báo đó đã sai. Một báo cáo của Văn phòng Giám đốc Tình báo Quốc gia cũng chỉ ra còn nhiều khác biệt trong các thông tin tình báo liên quan tới cuộc tấn công bằng vũ khí hóa học trên.
Trong khi đó, một báo cáo dài 3 trang do chính phủ Anh công bố ngày 29/8 cho biết "những thông tin tình báo còn hạn chế song đang ngày càng được củng cố", và cáo buộc chính phủ Syria đứng đằng sau vụ tấn công. Và mặc dù Anh không biết chắc lý do tại sao ông Assad lại thực hiện vụ tấn công, song báo cáo này khẳng định "không có tin tức tình báo đáng tin cậy nào" cho thấy phe nổi dậy đã sở hữu hoặc sử dụng vũ khí hóa học.
Các quan chức tình báo cho biết họ không thể xác định chính xác những nơi cất giấu vũ khí hóa học của ông Assad, và lãnh đạo Syria có thể đã di chuyển số vũ khí này trong những ngày gần đây. Điều đó có nghĩa rằng các tên lửa hành trình của Hoa Kỳ nhằm phá hủy các cở sở hạ tầng quân sự của ông Assad có thể bắn trúng những nơi cất giấu vũ khí hóa học mới của chính phủ Syria và vô tình làm phát tán các chất độc hóa học. Theo một quan chức tình báo cấp cao của Hoa Kỳ, các mật vụ của nước này và các nước đồng minh đã mất dấu vết và không thể xác định được ai là người kiểm soát một số kho vũ khí hóa học ở Syria.
Các vệ tinh của Hoa Kỳ đã chụp được hình ảnh quân đội Syria đưa các xe tải vào những khu vực có kho vũ khí và chuyển đi nhiều thiết bị, tuy nhiên các nhà phân tích Hoa Kỳ chưa thể xác định được những thứ được chuyển đi là gì, và trong một số trường hợp, chúng được đưa tới đâu.
Do đó, theo các quan chức này, mặc dù Ngoại trưởng John Kerry ngày 26/8 khẳng định rằng "không thể phủ nhận" đã xảy ra một vụ tấn công bằng vũ khí hóa học, song các quan chức tình báo Hoa Kỳ không chắc rằng vụ tấn công đó có phải được thực hiện theo lệnh của ông Assad hay không, và thậm chí họ còn không thể chắc chắn hoàn toàn rằng vụ tấn công đó là do các lực lượng của chính phủ thực hiện. Vì vậy, cách tốt nhất là giới tình báo chỉ kết luận rằng vụ tấn công vừa qua có liên quan trực tiếp tới ông Assad hoặc ai đó trong lực lượng nòng cốt của ông.
Hoa Kỳ chỉ cử vài trăm đặc vụ tới thực hiện nhiệm vụ tại Syria, do các lực lượng của CIA và Lầu Năm Góc đang phải tập trung vào các sứ mệnh chống khủng bố ở châu Phi và bán đảo Arập cũng như các nhiệm vụ ở Afghanistan và Pakistan. Yêu cầu cần có thêm các thông tin tình báo để củng cố lập luận của Nhà Trắng rằng cần phải thực hiện một cuộc tấn công nhằm vào các cơ sở hạ tầng quân sự của ông Assad đã trì hoãn việc công bố báo cáo của giới tình báo Hoa Kỳ, mà lẽ ra đã được đưa ra ngày 27/8.
TTK