Theo tờ New York Times, ngày càng có nhiều dấu hiệu cho thấy lực lượng Nga đang chuẩn bị cho một trận chiến lớn ở Kherson trước cuộc phản công tiềm tàng của Ukraine, mặc dù chính quyền dân sự đã rút khỏi địa bàn.
Hiện tại, các video trên mạng xã hội, cũng như thông tin từ những người nhà hoạt động có mặt ở Kherson đang cho thấy tình hình hỗn loạn trong thành phố: Người buôn bán từ chối thanh toán bằng tiền rúp, các văn phòng chính quyền thiếu các thiết bị thiết yếu và dân thường được yêu cầu mang theo “tài liệu, tiền bạc, đồ dùng giá trị và quần áo” rời khỏi thành phố.
Tuy vậy, các thông tin khó được xác minh một cách độc lập vì internet và các dịch vụ liên lạc khác ở Kherson gần như đã bị cắt đứt hoàn toàn.
Nhưng ngay cả khi tình hình ở Kherson có vẻ ngày càng bất ổn, các quan chức Ukraine cho biết quân đội Nga đang ở lại, thậm chí được điều động thêm để chuẩn bị chiến đấu tại thành phố thủ phủ của khu vực mà Nga đã tuyên bố sáp nhập cách đây chưa đầy 3 tháng.
Ông Kyrylo Budanovo, Giám đốc Cục tình báo Quốc phòng của Ukraine, cho biết Nga đang đưa các đơn vị quân đội mới vào Kherson để chuẩn bị bảo vệ thành phố trước cuộc phản công tiềm tàng của Ukraine. Tờ Guardian dẫn phát biểu của ông Budanov với tờ Ukrainska Pravda rằng mệnh lệnh từ chính quyền Kherson do Nga thành lập là một phần của “chiến dịch thông tin và thao túng thông tin”.
Quan chức này cho biết: “Họ đang mang đi tiền mặt, máy chủ [internet], rút nhân sự chính quyền… Tất cả những người không đi lại được, bị thương nặng đang được đưa ra ngoài [thành phố], họ đang cố gắng đưa những người có thể đi bộ ra khỏi bệnh viện càng sớm càng tốt. Họ tiến hành chiến dịch thông tin, tạo ra ảo tưởng rằng tất cả đã rời đi".
Tuy nhiên, ông Budanov cho biết, ở chiều ngược lại, Nga đưa các đơn vị quân đội mới đến Kherson và chuẩn bị sẵn các cơ sở phòng thủ trong thành phố. Theo ông, Moskva đang khẩn trương hành động vì lo sợ quân đội Ukraine có thể chiếm đập Kakhovka ở thượng nguồn Kherson, và bao vây quân đội của họ trong thành phố.
“Họ hiểu rằng nếu ít nhất chúng ta kiểm soát được đập Kakhovka - con đường vận chuyển duy nhất đang hoạt động đầy đủ chức năng, họ sẽ phải đưa ra quyết định rất nhanh chóng: Hoặc rất nhanh rời khỏi thành phố, hoặc họ có nguy cơ kết thúc trong tình huống giống như các đơn vị của chúng tôi ở Mariupol trước đây”.
Ông Budanov nhận xét thêm: “Hiểu được tất cả điều này, họ đang chuẩn bị cơ sở để nếu cần thiết, họ có thể ra khỏi đó rất nhanh. Tuy nhiên, hiện tại họ không chuẩn bị rút lui, mà đang chuẩn bị phòng ngự”.
Trong khi đó, ông Serhii Khlan, Phó thống đốc lưu vong của Vùng Kherson do Kiev bổ nhiệm, cũng cho biết: “Họ đang tạo ra ảo tưởng rằng tất cả đã rời đi. Nhưng ngược lại, họ đang đưa các đơn vị quân đội mới đến đó và chuẩn bị sẵn ở các đường phố để phòng thủ."
Nằm trên bờ tây của sông Dnipro, Kherson là cửa ngõ dẫn đến cả bán đảo Crimea do Nga kiểm soát ở phía nam và các cảng bên Biển Đen của Ukraine ở phía tây, bao gồm thành phố chiến lược Odesa.
Nếu để mất Kherson, đây sẽ là một đòn nặng về quân sự cũng như mang tính biểu tượng đối với Moskva.
Các nhà lãnh đạo địa phương trung thành với Điện Kremlin cuối tuần trước cho biết "tất cả các cơ quan và bộ hành chính dân sự" phải được di chuyển qua sông Dnipro đến vùng lãnh thổ được coi là an toàn hơn. Họ cũng thông báo sẽ di dời khoảng 60.000 dân thường.
Kiev đã áp đặt lệnh cấm thông tin chi tiết về cuộc tấn công xuống phía nam của họ, nhằm duy trì yếu tố bất ngờ khi các lực lượng của họ chiến đấu để giành lại các thị trấn và làng mạc xung quanh Kherson.
Bộ chỉ huy miền Nam của quân đội Ukraine ngày 24/10 cho biết kể từ khi phát động cuộc phản công vào cuối tháng 8, các lực lượng của họ đã chiếm lại 90 thị trấn và làng mạc nơi hơn 12.000 người vẫn đang sinh sống.
Quyền kiểm soát của Nga tại Kherson đang rơi vào tình trạng ngày càng trở nên mất ổn định. Tuần trước, Tư lệnh lực lượng Nga tại Ukraine, Tướng Sergei Surovikin, cho biết tình hình ở Kherson “rất căng thẳng” và ông “không loại trừ phải đưa ra những quyết định khó khăn”.