Có một số điểm tương đồng thú vị giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và ứng cử viên Tổng thống Mỹ của đảng Cộng hòa Donald Trump, không chỉ trong phong cách lãnh đạo của họ, mà còn trong các điều kiện dẫn tới sự nổi lên bất ngờ trong lĩnh vực chính trị. Nhưng sự khác biệt giữa họ có lẽ là thú vị hơn.
Trong bối cảnh cuộc bầu cử tổng thống sắp diễn ra ở Mỹ và tất cả các mối nghi ngờ xung quanh cáo buộc có sự liên quan giữa ứng cử viên Tổng thống Mỹ của đảng Cộng hòa Donald Trump và điện Kremlin, việc tìm ra những điểm tương đồng và khác biệt giữa hai nhân vật trên đang ngày càng trở nên thú vị.
Ứng cử viên Tổng thống Mỹ của đảng Cộng hòa Donald Trump phát biểu tại một cuộc mít tinh ở Fredericksburg, bang Virginia, ngày 20/8. Ảnh: AP |
Thông thường, các phương tiện truyền thông mô tả ông Putin và Trump là khá giống nhau về mặt hình ảnh, tính cách và chiến lược chính trị. Tuy nhiên, thực tế có thể khác xa với những gì mà các nhà báo đưa ra.
Nét tương đồngTheo Tiến sĩ Tatiana Indina, một nhà nghiên cứu và là nhà khoa học xã hội tại Trung tâm Xã hội và Truyền thông mới ở Moskva, cả ông Putin và tỷ phú Trump chắc chắn có tính cách lôi cuốn. Hơn nữa, họ đều là người thực dụng, thực tế. Cả hai đều không ngần ngại đưa ra những tuyên bố mạnh mẽ (bất chấp thực tế rằng công chúng có thể coi những tuyên bố này là sự xúc phạm và thái quá). Trong thực tế, ông Putin và Trump chỉ nói lên những điều mà hầu hết các nhà lãnh đạo sẽ không bao giờ dám nói.
Ông Putin trở thành Tổng thống Nga nhiệm kỳ đầu tiên trong bối cảnh cuộc khủng hoảng kinh tế chưa đầy 10 năm sau sự sụp đổ của Liên bang Xô viết. Ông lên nắm quyền giữa những dấu hiệu của khủng hoảng thực sự ở Nga.
Tương tự, tỷ phú Trump là một hiện tượng chính trị. Ông là một người sẽ không bao giờ có thể trở thành một nhà lãnh đạo chính trị nếu không có cảm giác rằng một cuộc khủng hoảng sâu sắc đang sắp diễn ra tại Mỹ. Tục ngữ có câu "những thời điểm quyết liệt đòi hỏi các biện pháp triệt để". Vì vậy, các cử tri Mỹ muốn thay đổi, và sẵn sàng bỏ phiếu cho một ứng cử viên "không phải là đảng cử dân bầu” (anti-establishment candidate).
Đối với công chúng Mỹ, ông Trump là một thay đổi đáng kể và cũng là một nguy cơ rất lớn. Mặc dù nhiều đảng viên thuộc đảng Dân chủ cho rằng tất cả những gì mà tỷ phú Trump muốn là bức tường với Mexico và đàm phán lại các thỏa thuận thương mại, dự báo tồi tệ nhất của họ chính là việc ông này sẽ gây nguy hiểm cho nền kinh tế toàn cầu.
Một sự tương đồng nữa giữa hai ông Putin và Trump là trong chiến lược truyền thông, nhằm gây sự lôi cuốn liên quan đến quá khứ yêu nước vĩ đại của đất nước họ. Ông Trump cam kết sẽ "làm cho nước Mỹ vĩ đại một lần nữa", trong khi ông Putin đang tìm cách khôi phục lại sức mạnh của Liên Xô.
Như vậy, cả hai đều là người theo chủ nghĩa dân tộc mạnh mẽ, thường sử dụng sự sợ hãi về "an ninh" làm động lực để thu hút sự ủng hộ, cam kết sẽ xây dựng một đất nước hùng mạnh. Bằng cách thể hiện những suy nghĩ không dám nói ra của các tầng lớp trung bình và nói bằng từ ngữ đơn giản dễ hiểu, sử dụng hình ảnh mạnh mẽ, họ thu hút những “độc giả” chính tại đất nước mình.
Bên cạnh đó, cả hai đều nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ của các nhóm kinh tế-xã hội vốn hạn chế về giáo dục và không có việc làm. Cử tri ủng hộ ông Putin là ở các vùng nông thôn của Nga và những người ủng hộ tỷ phú Trump đang tập trung ở vùng Trung Tây của Mỹ.
Ngoài ra, cả hai ông Putin và Trump đều thiếu kinh nghiệm chính trị vào giai đoạn đầu sự nghiệp chính trị của họ: Ông Putin là một cựu điệp viên KGB, trong khi ông Trump là một doanh nhân.
Điểm khác biệt
Bà Indina cho rằng, so với tỷ phú Trump, ông Putin là một chiến lược gia tốt hơn. Tổng thống Nga đã không mắc sai lầm khi quan hệ với công chúng, vì ông là một kỳ thủ xuất sắc trong "ván cờ chính trị". Ông Putin tránh đưa ra những phát ngôn táo bạo vốn có thể sẽ khiến ông gặp rắc rối.
Tổng thống Putin. Ảnh: Sputnik |
Trong khi ông Trump bị coi là người "dễ gây mất lòng", và được mô tả là có tính cách bốc đồng, ông này dường như bị phụ thuộc vào quan điểm của người khác. Tỷ phú Trump là người có nhân cách yêu mình thái quá (một trạng thái không bình thường của nhân cách, có biểu hiện quá ảo tưởng và hành vi tự cao tự đại, khát vọng được người khác ngưỡng mộ, tham vọng thành công chói sáng trong mọi lĩnh vực và thiếu sự đồng cảm với người khác). Ông Trump dường như luôn sẵn sàng xuất hiện để đưa ra một tuyên bố gây sốc nhằm tạo sự chú ý.
Chính vì điểm yếu này, ông Trump có thể dễ dàng bị thao túng và và khiêu khích. Nhiều người quan ngại rằng với tính khí nóng nảy của mình, ông Trump có thể mắc sai lầm bốc đồng và tai hại.
Ngược lại, ông Putin là người có suy nghĩ độc lập, và là một người giao tiếp lịch thiệp. Tổng thống Nga không quan tâm đến những gì mọi người nghĩ về ông.
Một sự khác biệt tiếp theo giữa ông Putin và tỷ phú Trump là: Tổng thống Nga từng hoàn toàn là một “nhân tố bí ẩn” trước khi lên nắm quyền, trong khi ông Trump là một doanh nhân nổi tiếng với một hình ảnh đã được thiết lập, vốn được 10 triệu người theo dõi trên Twitter. Ngược lại, ông Putin không sử dụng Twitter. Ông là một chính trị gia hoạt động độc lập và không tin tưởng vào việc sử dụng Internet.
Có lẽ nhiều người hiện nay đang quan tâm đến việc liệu ông Putin và vị tỷ phú trên sẽ hợp tác với nhau như thế nào nếu ông Trump được bầu làm Tổng thống Mỹ. Một số chuyên gia tại Mỹ và Nga cho rằng ông Putin sẽ hợp tác với ông Trump tốt hơn rất nhiều so với việc hợp tác với bà Clinton. Liệu những lợi ích kinh doanh kết hợp với sự thiếu kinh nghiệm chính trị của tỷ phú Trump sẽ khiến ông cài đặt lại mối quan hệ Hoa Kỳ-Nga bằng cách mở lại các cuộc đàm phán hay không, cả hai nước sẽ biết vào tháng 11 tới, nếu nếu ông Trump được bầu làm Tổng thống Mỹ.