Theo báo “Bưu điện Quốc gia” ngày 21/3, Canada sẽ cắt viện trợ trực tiếp nước ngoài cho Trung Quốc - một phần trong kế hoạch sắp xếp lại các khoản viện trợ quốc tế.
Một tuyến đường ở phía đông thành phố Thượng Hải (Trung Quốc) ngày 28/2/2013. Một báo cáo gần đây dự đoán Trung Quốc sẽ vượt Mỹ về tiêu thụ xe siêu sang vào năm 2016. |
Trung Quốc nằm trong số 14 nước bị Canada giảm hoặc cắt hẳn viện trợ vào cuối năm 2014, do Cơ quan Phát triển quốc tế Canada (CIDA) có kế hoạch cắt giảm 377 triệu đôla Canada (CAD) ngân sách trợ giúp quốc tế vào năm 2014-2015. Đây là một phần trong việc cải tổ các chương trình trợ giúp song phương, trong đó CIDA hướng tới mục tiêu giải ngân đúng đối tượng hơn và ưu tiên hơn cho khu vực tư nhân.
Nhiều người liên tục đặt câu hỏi tại sao Trung Quốc được nhận viện trợ của Canada, trong khi Bắc Kinh là một siêu cường kinh tế, có sức mạnh quân sự và ảnh hưởng ngày càng tăng trên trường quốc tế, và có ngân sách phát triển riêng ngày càng tăng. Tuy nhiên, nhà nghiên cứu Bruce Muirhead thuộc Đại học Waterloo giải thích mặc dù các thành phố như Bắc Kinh hoặc Thượng Hải sẽ làm lu mờ bất kỳ thành phố nào của Canada, nhưng CIDA cấp viện trợ không phải cho các khu vực thành thị mà là cho những khu vực nông thôn, nơi người dân thực sự cần giúp đỡ.
Năm 2010-2011, những người đóng thuế Canada đã đóng góp gần 30 triệu CAD cho Trung Quốc thông qua các kênh song phương và đa phương. Hầu hết số tiền được rót vào các chương trình cải tổ chính sách pháp luật và môi trường. Đó là chưa kể các khoản hỗ trợ thông qua các nhóm quốc tế và các kênh nhân đạo.
Bộ trưởng Bộ Hợp tác quốc tế Canada Julian Fantino cho biết việc chấm dứt chương trình trợ giúp Trung Quốc là sự công nhận nước này là nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Ông Fantino nói CIDA đã và sẽ tiếp tục đánh giá, điều chỉnh đầu tư phát triển quốc tế để tập trung vào những nước thực sự cần viện trợ nhất, đồng thời đóng góp cho giá trị và lợi ích Canada. Canada mong muốn tiếp tục xây dựng mối quan hệ đối tác với Trung Quốc, mang lại thuận lợi cho lợi ích chung, giá trị Canada và tình hữu nghị giữa nhân dân hai nước.
Ngoài Trung Quốc, các nước sẽ bị cắt trợ viện trợ của Canađa gồm Campuchia, Malauy, Nêpan, Nigiê, Ruanđa, Dămbia và Dimbabuê, với tổng số tiền 39 triệu CAD. Ngân sách trợ giúp cho Bôlivia, Pakixtan, Môdămbích, Êtiôpia, Tandania và Nam Phi sẽ bị cắt giảm với tổng giá trị 76 triệu CAD.
Năm trong số 6 nước Canađa cắt giảm viện trợ nằm trong nhóm “các nước trọng tâm” - một nhóm gồm 20 quốc gia nhận tới 80% viện trợ quốc tế của Canađa. Đảng Bảo thủ cầm quyền bắt đầu thực hiện chương trình này năm 2009, sau khi bị chỉ trích ngân sách viện trợ quốc tế quá dàn trải và không “gặt hái” đủ giá trị cho cả người đóng thuế Canađa cũng như các quốc gia nhận viện trợ. Tuy nhiên, hiện nay quan niệm “các nước trọng tâm” dần không được ủng hộ. Các vấn đề về an ninh và trách nhiệm giải trình đã khiến nhiều nước bị giảm viện trợ trực tiếp so với trước đây. Trong khi đảng Dân chủ mới đối lập chỉ trích CIDA sử dụng ngân sách viện trợ “tùy hứng”, một số ý kiến khác cũng cho rằng chi tiêu trợ giúp quốc tế của chính phủ Canađa thiếu sự rõ ràng và không biết chính phủ muốn chi tiêu những đồng đôla viện trợ ít ỏi còn lại ở đâu và như thế nào.
Viên Thị Luyến