Lợi dụng địa hình phức tạp, xa trung tâm hành chính, các đối tượng ngang nhiên băm nát các con suối lớn, nhỏ để tìm cát. Hoạt động công khai, sử dụng các phương tiện cơ giới để khai thác cát trái phép tại đây đang làm biến đổi dòng chảy. Nhiều khu vực đã xuất hiện tình trạng sạt lở, ăn sâu vào đất rừng, đất sản xuất.
Suối Tải, con suối khá lớn chảy cắt qua địa bàn xã Ia Mơr đang bị xâm hại nghiêm trọng. Từ tỉnh lộ 675, dưới sự dẫn đường của người dân, chúng tôi men theo đường mòn dưới các tán rừng cao su khoảng hơn 4 km mới tiếp cận được điểm khai thác cát trái phép.
Ghi nhận thực tế, tại vị trí con suối Tải (đoạn giáp ranh 2 xã khu vực biên giới Ia Ga và Ia Mơ, huyện Chư Prông), một bãi cát lớn nằm sát mép suối kéo dài khoảng hơn 300 m. Nhiều bộ phận như máy nổ, ống nhựa, can đựng dầu… nằm vương vãi khắp bờ suối. Nhiều khu vực ven suối phía xã Ia Ga bị sạt lở nghiêm trọng.
Ngoài điểm khai thác cát lớn trên, dọc con suối này còn tồn tại một vài điểm khai thác cát trái phép khác. Tuy nhiên, do địa hình phức tạp, các đối tượng mới chỉ khai thác “thăm dò”.
Ông Nguyễn Tuấn Anh, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Ia Mơr thừa nhận, vừa rồi trên địa bàn xảy ra tình trạng khai thác cát trái phép, địa phương đã lập biên bản. Do địa bàn rộng, các điểm khai thác cát nằm ở ven sông, ven suối, đường đi rất khó khăn, các đối tượng lợi dụng vào ngày nghỉ, đêm để khai thác nên rất khó kiểm soát.
Tình trạng khai thác cát trái phép trên địa bàn xã biên giới Ia Mơr đã tồn tại nhiều năm nay nhưng vẫn chưa được xử lý triệt để. Theo đại diện chính quyền xã Ia Mơr, các điểm khai thác cát nằm ở ven sông, suối, sâu trong rừng, đường đi rất khó khăn. Khi lực lượng chức năng tiếp cận được điểm khai thác cát trái phép, các đối tượng đã tẩu tán phương tiện khai thác, tháo chạy nên không bắt được quả tang người và phương tiện. Chính vì thế, công tác xử lý tình trạng này rất khó khăn.
Ông Bùi Đức Hiếu, công chức Địa chính, xây dựng, nông nghiệp và môi trường xã Ia Mơr cho biết, từ khu vực xã ra đến điểm khai thác hơn 40 km, đường đi rất khó. Nhận được tin báo của người dân, khi lực lượng chức năng đã đến hiện trường, các đối tượng đã tẩu tán hết. Mặt khác, các điểm khai thác có đường đi, lỗi rẽ nhiều nên rất khó kiểm soát, ngăn chặn.
Chính quyền xã Ia Mơr đã phối hợp với các Đồn Biên phòng, Công an huyện điều tra, xác minh các đối tượng khai thác cát trái phép. Tuy nhiên, việc kiểm soát vấn nạn này đang rất khó khăn.
“Chúng tôi đã phối hợp với các lực lượng chức năng như Đồn Biên phòng Ia Mơr, Công an huyện để điều tra, xử lý tìm ra đối tượng. Tuy nhiên địa bàn rộng, các điểm khai thác cát nằm sâu trong rừng, đường đi khó khăn, các đối tượng lợi dụng ngày nghỉ, ban đêm để khai thác khoáng sản nên gây khó khăn cho địa phương trong công tác quản lý"- ông Nguyễn Tuấn Anh, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Ia Mơr lý giải.
Theo ông Phạm Vũ Tú, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Chư Prông, công tác quản lý khoáng sản trên địa bàn huyện đang gặp rất nhiều trở ngại. “Địa bàn huyện tương đối rộng, các vị trí có cát thường ở lòng suối sâu trong rừng, trữ lượng ít, nhỏ lẻ nên không đưa vào quy hoạch mỏ được. Đặc biệt, mặt hàng cát đang rất khan hiếm... là nguyên nhân khiến tình trạng khai thác cát trái phép đang diễn ra hết sức phức tạp”- ông Phạm Vũ Tú cho biết.
Trước tình hình đó, chính quyền huyện Chư Prông đang nỗ lực thực hiện nhiều giải pháp để ngăn chặn tình trạng khai thác cát trái phép. Trong đó, huyện tập trung công tác điều tra, xử lý nghiêm các cá nhân, tổ chức khai thác cát trái phép.
“Chúng tôi chỉ đạo quyết liệt, giao Ủy ban nhân dân xã điều tra, xác minh đối tượng liên quan các vụ khai thác cát trái phép, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật; đồng thời kiểm điểm trách nhiệm của các lãnh đạo địa phương để xảy ra tình trạng này”- ông Phạm Vũ Tú khẳng định.