Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Stephen Biegun cho biết khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương đang thiếu những tổ chức đa phương hùng mạnh. Ảnh: AFP
Đây là lời phát biểu của Thứ trưởng Ngoại giao Stephen Biegun đưa ra trong cuộc họp trực tuyến với cựu Đại sứ Mỹ tại Ấn Độ Richard Verma nằm trong khuôn khổ Diễn đàn Đối tác Chiến lược Mỹ-Ấn diễn ra vào ngày 31/8.
Theo báo Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP), Thứ trưởng Biegun cho biết: “Mục tiêu của Chính phủ Mỹ là tập hợp bốn quốc gia và những quốc gia khác trong khu vực cùng nhau tạo thành bức tường phòng vệ chống lại những ‘nguy cơ thách thức từ Trung Quốc’ và hình thành một khối quan trọng dựa trên các giá trị và lợi ích chung của các bên”.
Ông Biegun giải thích: “Khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương thực sự đang thiếu các tổ chức đa phương hùng mạnh. Họ không có bất kỳ tổ chức nào tương tự như NATO hoặc Liên minh Châu Âu (EU). Ngay cả NATO cũng từng khởi đầu với những kỳ vọng khá khiêm tốn và nhiều quốc gia ban đầu cũng từng chọn lập trường trung lập khi được mời tham gia tổ chức này”. Thứ trưởng Biegun nhấn mạnh Washington sẽ duy trì tham vọng vì một NATO tại Thái Bình Dương và kêu gọi một liên minh chính thức như vậy “sẽ được hình thành nếu như các quốc gia khác cam kết như Mỹ”.
Một máy bay E-2D Hawkeye hạ cánh xuống tàu sân bay Mỹ John C. Stennis trong cuộc tập trận chung Malabar năm 2016. Ảnh: Reuters
Quan chức cấp cao Bộ Ngoại giao Mỹ tiết lộ nhóm 4 quốc gia trên dự kiến gặp nhau tại Delhi vào mùa thu tới và đưa ra dẫn chứng việc Australia có thể tham gia cuộc tập trận hải quân Malabar của Ấn Độ là ví dụ cho thấy các nước có quan tâm đến một khối quốc phòng chính thức.
“Ấn Độ rõ ràng thể hiện mong muốn mời Australia tham dự cuộc tập trận hải quân Malabar. Đây sẽ là một bước tiến to lớn trong việc đảm bảo quyền tự do đi lại và an ninh của các vùng biển ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương”, Thứ trưởng Biegun nói.
Kể từ năm 1992, Mỹ và Ấn Độ đã tiến hành các cuộc tập trận chung thường niên Malabar tại Vịnh Bengal. Đến năm 2015, Nhật Bản tham gia nhóm tập trận.
Australia từng tham dự cuộc tập trận Malabar một lần vào năm 2007. Song từ đó, vì Trung Quốc phản đối nên Ấn Độ cũng không còn mời Australia mặc dù Canberra rõ ràng thể hiện mong muốn được góp phần”, Viện nghiên cứu Lowy trụ sở tại Sydney viết trong một báo cáo hồi tháng 7.
Báo cáo Lowy giải thích vụ đụng độ bạo lực giữa binh sĩ Trung Quốc và Ấn Độ hồi tháng 6 tại Thung lũng Galwan khiến ít nhất 20 binh sĩ Ấn Độ thiệt mạng đã thôi thúc chính quyền Delhi đưa Australia trở lại cuộc tập trận Malabar.
Nhật Bản và Mỹ đã được mời tham gia cuộc tập trận năm nay trước đó bị gián đoạn vì dịch COVID-19.
Phát ngôn của Thứ trưởng Biegun được đưa ra sau khi Cố vấn An ninh Quốc gia Robert O'Brien của Tổng thống Donald Trump ngày 28/8 tuyên bố “Washington bác bỏ cáo buộc của Bắc Kinh về việc chuyến bay trên Biển Đông cấu thành một động thái vi phạm quy tắc”. Cố vấn O'Brien cũng đề cập đến cuộc họp 4 nước sắp tới và các chuyến thăm theo kế hoạch của Ngoại trưởng Mike Pompeo tới Ấn Độ, Nhật Bản và Australia trong tháng 9-10.