Theo BS. Nguyễn Mạnh Hoàn, Bệnh viện Tâm thần ban ngày Mai Hương: Trầm cảm sau sinh là một bệnh lý cảm xúc xảy ra sau khi sinh và thường kéo dài khoảng 6 tuần. Bệnh khởi phát từ từ hoặc có thể dai dẳng hoặc có khi lẫn vào các triệu chứng khác trong giai đoạn sinh đẻ. Thể nhẹ và trung bình của trầm cảm sau sinh đôi khi không được phát hiện hoặc không được chính các bà mẹ thừa nhận. Đặc biệt, ngay cả lần sinh con thứ hai rất có thể cũng bị trầm cảm giống như lần sinh thứ nhất.
Nguyên nhân của trầm cảm sau sinh:
- Các nguyên nhân chính gây ra trầm cảm sau sinh là: Stress, tiền sử trong gia đình có người bị trầm cảm, các bệnh về tâm thần và thần kinh từ trước của bà mẹ; các nguyên nhân như: Thiếu ngủ, ăn uống kém, sự khó khăn trong nuôi con, thiếu sự hỗ trợ của người thân, biến chứng do chửa đẻ… là những nguyên nhân dễ gây bệnh.
- Về yếu tố sinh học: Khi người phụ nữ có thai và sinh đẻ bao giờ cũng đi kèm với sự thay đổi đột ngột các hooc môn trong cơ thể và sự thay đổi này đã tác động lên các cơ quan điều hoà cảm xúc.
- Về yếu tố tâm lý: Sự ra đời của đứa trẻ được coi như là một sự kiện tâm lý đặc biệt đối với hầu hết các bà mẹ trẻ. Việc thể hiện trách nhiệm, nghĩa vụ, lo toan chăm sóc suốt 24/24 giờ, dường như quá sức, kiệt sức của bà mẹ trẻ. Kể cả ở những lần sinh sau cũng vẫn thường gặp phải.Đặc biệt, do những yếu tố stress cơ thể bao giờ cũng đi kèm với thiếu ngủ, không được nghỉ ngơi trong giai đoạn sau sinh.
Các triệu chứng trầm cảm sau sinh:
- Về cảm xúc: Thường có các cảm giácthất bại, bất lực, tuyệt vọng; sợ ở một mình, sợ đi ra ngoài; thậm chí lẫn lộn, lo âu, hoảng sợ, sợ đứa trẻ, sợ mất đứa trẻ…
- Về hành vi: Thường có các biểu hiện mất quan tâm thích thú trong các hoạt động thường ngày, mất ngủ nhiều, ngại giao tiếp, không có khả năng xử lý công việc hàng ngày.
-Về suy nghĩ: Biểu hiện kém minh mẫn, kém tập trung chú ý, giảm trí nhớ; trốn tránh mọi thứ; thậm chí lo lắng về sự tổn hại hoặc cái chết của chồng, con; đặc biệt là có ý nghĩ về tự sát.
Cách phòng bệnh và điều trị:
- Các bà mẹ sau sinh cần thực hiện chế độ sinh hoạt khoa học như: Tập thể dục, đảm bảo giấc ngủ, học cách thư giãn; tìm hiểu, nhận biết các dấu hiệu và sẵn sàng các phương pháp đối phó.
- Nếu có dấu hiệu trầm cảm nặng, kéo dài, ảnh hưởng tới chăm sóc trẻ, sinh hoạt và các mối quan hệ, người mẹ cần phải nhập viện điều trị.
- Tuỳ thuộc mức độ bệnh, bác sĩ sẽ có chỉ định điều trị phù hợp. Thường bệnh nhân sẽ được điều trị bằng thuốc chống trầm cảm kết hợp với các liệu pháp tâm lý như: Tư vấn tâm lý để người phụ nữ được hiểu biết, được cảm thông và nâng đỡ, không cảm thấy cô đơn; bổ sung Vitamin và khoáng chất, ăn uống bồi dưỡng, xoa bóp, bấm huyệt…