Kê biên, cưỡng chế nhà đất thuộc sở hữu của người khác
Theo hồ sơ vụ việc, vào tháng 12/2018, Chi cục thi hành án dân sự Đà Lạt ban hành Quyết định kê biên, xử lý nhà đất và cùng Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản tỉnh Lâm Đồng tổ chức cưỡng chế, bán đấu giá tài sản là căn nhà số 63B, đường Nguyễn Chí Thanh, thành phố Đà Lạt.
Trước đó vào tháng 7/2018, căn nhà trên đã được bà Lê Thị Hà (là người bị kê biên, trú tại đường Nguyễn Chí Thanh - Đà Lạt) chuyển nhượng hợp pháp cho bà Phan Thị Dạ Thảo (trú tại đường Phan Đình Phùng - Đà Lạt). Bà Thảo cũng đã đưa 5 tỷ đồng để bà Hà trả nợ ngân hàng, lấy sổ đỏ đang thế chấp ra và bàn giao cho bà Thảo.
Nguyên nhân vụ việc là vào năm 2018, 2019, Tòa án nhân dân thành phố Đà Lạt ra các bản án, phán quyết bà Lê Thị Hà phải trả cho các bà Mai Xuân Thuận, Nguyễn Thị Vương và Phan Thị Dạ Thảo (đều trú tại thành phố Đà Lạt) tổng cộng trên 20 tỷ đồng, do bà Hà vay nợ những người kia.
Tháng 11/2018, Chấp hành viên Nguyễn Thị Hoa lập biên bản giải quyết việc thi hành án, đồng thời thông báo tới các cơ quan chức năng về việc ngăn chặn chuyển nhượng căn nhà số 63B, đường Nguyễn Chí Thanh của bà Lê Thị Hà để đảm bảo việc cưỡng chế thi hành án.
Quá trình tổ chức thi hành án, bà Lê Thị Hà đã nộp đơn đề nghị Chấp hành viên kê biên căn nhà và 9.321m2 đất tại xã N’thol Hạ huyện Đức Trọng (Lâm Đồng), kèm theo chứng thư thẩm định giá trị tài sản là hơn 5 tỷ đồng để thi hành án, thay việc cưỡng chế căn nhà số 63B đã bán cho người khác.
Tuy nhiên, Chấp hành viên cho rằng nhà và đất của bà Hà tại xã N’thol Hạ, huyện Đức Trọng, không đủ điều kiện để kê biên thi hành án. Do đó, ngày 15/3/2019, Chấp hành viên ra thông báo cưỡng chế thi hành án bằng biện pháp kê biên tài sản là nhà số 63B, đường Nguyễn Chí Thanh.
Đáng chú ý trong thời gian này, Viện Kiểm sát nhân dân thành phố Đà Lạt và Công an thành phố Đà Lạt đã đề nghị dừng việc cưỡng chế căn nhà 63B, đồng thời xác minh điều kiện thi hành án là tài sản của bà Hà tại xã N’thol Hạ để đảm bảo thực hiện đúng các quy định của pháp luật.
Tuy nhiên, Chi cục Thi hành án dân sự thành phố Đà Lạt cho rằng đề nghị kê biên tài sản của bà Hà tại xã N’thol Hạ là không khả thi. Đến ngày 19/4/2019, Chấp hành viên vẫn thực hiện việc kê biên tài sản nhà và đất tại số 63B, nhưng chỉ đứng bên ngoài thực hiện việc kê biên vì căn nhà đã bị khóa. Sau đó, Chấp hành viên thông báo kết quả thẩm định giá tài sản kê biên là hơn 12,1 tỷ đồng; đồng thời ký hợp đồng với Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản tỉnh Lâm Đồng và đã bán đấu giá nhà và diện tích đất trên với số tiền 10,88 tỷ đồng.
Ngày 25/11/2019, bà Hà gửi đơn đề nghị Chi Cục Thi hành án dân sự Đà Lạt đình chỉ thi hành án đối với khoản thanh toán cho bà Mai Xuân Thuận số tiền 3,1 tỷ đồng, vì bà Hà đã trả đủ số tiền này và có giấy xác nhận bà Thuận ký tên. Tuy nhiên, Chi Cục thi hành án dân sự Đà Lạt không chấp nhận đề nghị này, đồng thời tiếp tục dùng tiền đã bán đấu giá căn nhà 63B để chi trả cho bà Thuận 3,4 tỷ đồng gồm cả gốc và lãi; số tiền còn lại chi trả và đề xuất chi trả cho bà Nguyễn Thị Vương và bà Phan Thị Dạ Thảo.
Cho rằng trong quá trình kê biên, thẩm định và đấu giá tài sản, những người có trách nhiệm đã cố tình vi phạm các quy định của pháp luật, xâm phạm nghiêm trọng tới quyền và lợi ích chính đáng của các bên đương sự, ngày 30/9/2020, bà Lê Thị Hà và bà Phan Thị Dạ Thảo có đơn gửi Bộ Tư pháp, nội dung tố cáo hành vi vi phạm pháp luật của Chấp hành viên Nguyễn Thị Hoa và Chi cục trưởng Chi cục thi hành án dân sự Đà Lạt; tố cáo Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự tỉnh Lâm Đồng không giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo; tố cáo Đấu giá viên và Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản tỉnh Lâm Đồng vi phạm pháp luật trong đấu giá tài sản.
Thanh tra Bộ Tư pháp kết luận có sai phạm, yêu cầu xử lý nghiêm
Sau khi nhận được đơn của đương sự, Thanh tra Bộ Tư pháp đã tổ chức thanh tra toàn bộ vụ việc, phát hiện nhiều vi phạm đặc biệt nghiêm trọng trong quá trình cưỡng chế kê biên, bán đấu giá tài sản của người bị thi hành án. Ngày 22/4/2021, Thanh tra Bộ Tư pháp có kết luận số 11/KL-TTR, trong đó kết luận: Chấp hành viên ban hành quyết định kê biên, xử lý nhà và đất tại số 63B khi tài sản đang thuộc diện tranh chấp giữa bà Lê Thị Hà và bà Phan Thị Dạ Thảo (đã được tòa án thụ lý) là không khách quan. Diện tích 9.321 m2 đất và nhà tại huyện Đức Trọng của bà Lê Thị Hà đủ điều kiện kê biên đảm bảo thi hành án nhưng Chấp hành viên không đề xuất Chi cục trưởng Chi Cục thi hành án dân sự Đà Lạt thực hiện việc ủy thác thi hành án cho Chi Cục thi hành án dân sự huyện Đức Trọng tổ chức thi hành án. Bà Lê Thị Hà đã trả bà Mai Xuân Thuận số tiền 3,1 tỷ đồng và đã thông báo cho Chấp hành viên nhưng Chấp hành viên không xác minh việc trả nợ trên, dẫn đến sau khi bán đấu giá tài sản lại tiếp tục chi trả cho bà Thuận khoản nợ trên. Thanh tra Bộ Tư pháp cũng đã chỉ ra các sai phạm trong việc Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản tỉnh Lâm Đồng tổ chức bán đấu giá nhà số 63B đường Nguyễn Chí Thanh.
Trong kết luận số 11/KL-TTR, Thanh tra Bộ Tư pháp kiến nghị Bộ trưởng Bộ Tư pháp cách chức Chấp hành viên đối với bà Nguyễn Thị Hoa (nay là Phó Chi cục trưởng Chi Cục thi hành án dân sự thành phố Đà Lạt) vì có những vi phạm nghiêm trọng; kiến nghị Tổng cục Thi hành án dân sự chỉ đạo Cục Thi hành án dân sự tỉnh Lâm Đồng, Chi cục Thi hành án dân sự thành phố Đà Lạt nghiêm túc thực hiện Kết luận thanh tra; kiến nghị Sở Tư pháp Lâm Đồng chỉ đạo Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản Lâm Đồng khẩn trương nghiêm túc thực hiện Kết luận thanh tra, phối hợp cùng các Chấp hành viên và các tổ chức, cá nhân có liên quan thực hiện việc thỏa thuận hủy kết quả bán đấu giá tài sản là căn nhà và đất tại số 63B đường Nguyễn Chí Thanh…
Sẽ xử lý dứt điểm vụ việc
Làm việc với phóng viên TTXVN, ông Trần Hữu Thọ, Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự tỉnh Lâm Đồng cho biết: Sau kết luận thanh tra số 11/KL-TTR của Thanh tra Bộ Tư pháp, Cục đã có nhiều văn bản chỉ đạo các cơ quan chuyên môn và Chi cục Thi hành án dân sự thành phố Đà Lạt thực hiện nghiêm Kết luận thanh tra.
Mới đây nhất, tại văn bản số 1074/CTHADS- KNTC ngày 30/11/2022, lãnh đạo Cục đã đôn đốc Chi cục trưởng Chi cục Thi hành án dân sự thành phố Đà Lạt và bà Nguyễn Thị Hoa, Chấp hành viên, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thi hành án dân sự thành phố Đà Lạt với nội dung: Thực hiện Kết luận thanh tra số 11/KL-TTR, Cục đã có nhiều văn bản chỉ đạo, tuy nhiên đến nay, Chấp hành viên chưa thực hiện việc khởi kiện ra Tòa án để xem xét hủy kết quả đấu giá theo kiến nghị tại Kết luận thanh tra. Cục yêu cầu Chi cục trưởng Chi cục thi hành án dân sự thành phố Đà Lạt và bà Nguyễn Thị Hoa thực hiện nghiêm các nội dung chỉ đạo của Cục, cũng như chỉ đạo của Tổng cục thi hành án dân sự tại buổi làm việc ngày 14/9/2022 về việc thực hiện Kết luận thanh tra…; yêu cầu Chi cục trưởng Chi cục thi hành án dân sự thành phố Đà Lạt và bà Nguyễn Thị Hoa nghiêm túc thực hiện, báo cáo kết quả về Cục trước ngày 30/12/2022.
Trong buổi làm việc với nhóm phóng viên ngày 6/12, ông Nguyễn Sĩ Cần, Chi cục trưởng Chi cục Thi hành án dân sự thành phố Đà Lạt cho biết, đơn vị đã nhận được văn bản chỉ đạo của Cục Thi hành án dân sự tỉnh. Chi cục dự kiến đến ngày 14/12 sẽ mời bà Phan Thị Dạ Thảo tới làm việc để giải quyết các nội dung bà Thảo tố cáo.