Lưới điện tách biệt của Texas đã bị "hạ gục" trong đợt bão tuyết, giá rét bất thường vừa qua. Ảnh: AP
Khi đợt giá lạnh ập đến vào cuối tuần trước, lượng điện sử dụng đã tăng vọt để sưởi ấm cho các tòa nhà và lưới điện Texas không đáp ứng kịp nhu cầu. Các nhà máy khí đốt tự nhiên, vốn cung cấp phẩn lớn sản lượng điện cho tiểu bang, không được trang bị để hoạt động trong điều kiện nhiệt độ thấp như vậy.
Cuộc khủng hoảng điện đã cho thấy một lưới điện không ổn định có thể nguy hiểm như thế nào, đặc biệt là trong điều kiện khí hậu khắc nghiệt. Giới chức Texas đã báo cáo ít nhất 17 ca tử vong và trên 300 người nhập viện do phơi nhiễm khí CO2 từ việc sử dụng lò nướng và các thiết bị khác để sưởi ấm. Khoảng 300.000 hộ gia đình và doanh nghiệp vẫn bị mất điện cho đến ngày 18/2, trước đó con số này là 4,5 triệu.
Theo trang Vox, các chuyên gia cho rằng cuộc khủng hoảng như vậy hoàn toàn có thể ngăn chặn được và dưới đây là những giải pháp then chốt với Texas để phòng ngừa sự cố trong tương lai.
1. Chuẩn bị cho những tình huống khắc nghiệt mới
Một trong những lý do mà lưới điện ở Texas được trang bị yếu để xử lý mức độ tăng vọt nhu cầu điện, đó là cơ quan quản lý điện của bang, ERCOT, đã tham khảo nhu cầu trong các mùa đông trong lịch sử khi lên kế hoạch chuẩn bị cho nhu cầu điện của mùa đông năm nay.
Hàng triệu hộ gia đình và doanh nghiệp đã bị mất điện trong cuộc khủng hoảng tại Texas. Ảnh: AP
Thật không may, trận bão mùa đông này là một ngoại lệ trong lịch sử. Nhiệt độ đã hạ xuống -2 độ F (-19 độ C) ở Dallas vào sáng 16/2, mức lạnh nhất trong 72 năm qua. Đây cũng là lần đầu tiên cảnh báo bão mùa đông được phát đi trên toàn bang.
Alison Silverstein, một nhà tư vấn năng lượng độc lập, cựu cố vấn chiến lược cho Ủy ban Điều hành Năng lượng Liên bang (FERC) cho rằng, các nhà điều hành hệ thống và cơ sở cần lên kế hoạch cho một tương lai với những rủi ro cao do biến đổi khí hậu, thay vì “nhìn vào gương chiếu hậu”.
Liệu kiểu thời tiết mùa đông khắc nghiệt như vậy có trở nên thường xuyên hơn ở một bang ấm áp như Texas? Giới khoa học vẫn chưa hoàn toàn chắc chắn về điều đó. Họ vẫn tranh luận về việc mức độ khắc nghiệt của mùa đông hiện tại có liên quan đến xu hướng ấm lên ở Bắc cực và trên toàn thế giới hay không.
Bão tuyết ở Texas. Ảnh: AP
Tuy nhiên, Giám đốc Chính sách Điện tại Energy Innovation, cho biết các nhà quy hoạch lưới điện cần phải tích hợp khoa học khí hậu tiên tiến vào công tác dự báo để phòng trước các hiện tượng cực đoan.
Nếu ERCOT thận trọng với khả năng nhiệt độ xuống thấp như vừa qua ở Texas, thì các nhà máy điện có thể đã được xây dựng để chống chọi tốt hơn với giá lạnh. Các tuốc bin gió, một số bị đóng băng ở Texas, có thể được trang bị những công nghệ như phủ sợi carbon được làm nóng tự động, vốn được sử dụng ở Thụy Điển và các xứ lạnh khác. Các nhà máy khí đốt tự nhiên cũng có thể dự trữ nhiều hơn.
Bài học phòng xa không chỉ dành cho Texas. Bang California cũng từng đối mặt với mất điện nghiêm trọng, gần đây nhất là đợt nắng nóng hoành hành khắp miền Tây Mỹ vào tháng 8/2020.
2. Một lưới điện thống nhất là lưới điện mạnh
Một trong những đặc điểm riêng biệt của mạng lưới điện Texas là nó hầu như tách biệt với phần còn lại của đất nước. Tiểu bang này cố tình tách lưới điện khỏi lưới quốc gia để tránh các quy định liên bang. Và hậu quả là, một lưới điện riêng biệt đã giới hạn các lựa chọn của tiểu bang khi đối mặt với tình trạng thiếu điện.
Trong cuộc khủng hoảng điện lần này, lẽ ra Texas có thể được cấp cứu nguồn điện từ các vùng khác của đất nước nếu lưới điện được kết nối.
Xe của dịch vụ điện sẵn sàng sau trận bão tuyết ở Fort Worth, Texas. Ảnh: Getty Images
3. Các nhà máy điện không thể chịu trách nhiệm cho tất cả
Trọng tâm cuộc khủng hoảng ở Texas phần lớn bị đổ lỗi cho thất bại của các nhà máy điện, nhưng các nhà phân tích lại nhận thấy cơ hội cho người tiêu dùng là một phần lớn hơn trong giải pháp.
Hơn một triệu khách hàng ở Texas đã áp dụng cách tính giá điện theo thời gian sử dụng để giảm hóa đơn tiền điện. Chẳng hạn họ thường chạy máy rửa bát vào ban đêm khi điện thường dồi dào hơn và do đó rẻ hơn.
Tuy vậy những nỗ lực nhằm sử dụng nhu cầu của khách hàng như một nguồn lực giảm gánh nặng cho lưới điện vẫn còn ở “giai đoạn sơ khai”.
Chuyên gia tư vấn năng lượng Alison Silverstein cho rằng, cần có thêm các quy định điều chỉnh, bao gồm cả đặt ra các tiêu chuẩn hiệu quả năng lượng cho tất cả các công trình xây dựng mới trên khắp bang Texas.