Ngân hàng Trung ương Angiêri mới đây đã phát hành tờ bạc mới mệnh giá 2.000 dinar. Hiện các tờ bạc mệnh giá 100, 200, 500 và 1.000 dinar đang được lưu hành và sẽ không bị rút khỏi thị trường. Lý do nào khiến Angiêri phải in thêm tiền mệnh giá cao như vậy?
Theo nhận định của giới chuyên gia, không nước nào sử dụng tiền mặt nhiều như Angiêri. Người dân cầm hàng tập tiền mệnh giá cao đi thanh toán. Ngân hàng hàng ngày cũng đối mặt với những chồng tiền giấy cao ngất trên mặt quầy. Từ khoảng một tháng trở lại đây, người dân ngày nào cũng xếp hàng dài chờ rút tiền lương ở bưu điện. Nhu cầu tiền mặt quá lớn khiến Ngân hàng Trung ương Angiêri không thể đáp ứng nổi. Nhà chức trách giải thích thiếu tiền mặt là do cung ứng của Ngân hàng Trung ương Angiêri không đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao trong 6 tháng trở lại đây liên quan đến chuyện tăng lương cho công nhân viên chức và lạm phát gia tăng.
Từ tháng 10/2010, Ngân hàng Trung ương Angiêri đã phải in tiền với khối lượng kỷ lục chưa từng thấy để thỏa mãn nhu cầu của người dân. Lương tăng, theo nhà chức trách, là một phần, song hiện tượng găm giữ tiền mặt là khá phổ biến khiến đồng tiền được đưa ra thị trường nhưng không được lưu thông mà bị giữ lại ở đâu đó. Người dân ra bưu điện rút hết tiền để mang về cất đi mà không để lại đồng nào trong tài khoản.
Vấn đề đối với Angiêri là thẻ tín dụng khó có được chỗ đứng trên thị trường thanh toán. Văn hóa tiền mặt ăn quá sâu vào tư duy và thói quen của người dân khiến họ không muốn hay ngại thay đổi. Hơn nữa, buôn bán nhỏ quá phổ biến nên thẻ tín dụng hay ngân phiếu lại càng khó được sử dụng để thanh toán. Người tiêu dùng cũng có người muốn dùng thẻ để thanh toán, song cũng có người bán hàng không chấp nhận phương thức thanh toán này vì chưa quen. Kể cả trên các trục đường buôn bán chính, rất ít cửa hàng, nhà hàng trưng biển thông báo thanh toán bằng thẻ. Nơi đặt máy thanh toán tự động thì không có hoặc rất hiếm người trả tiền qua máy. Có nơi đặt rồi nhưng không khuyến khích khách hàng trả bằng thẻ.
Trên thực tế, người bán hàng nào cũng có tài khoản ngân hàng và ngân hàng biết họ có bao nhiêu khách hàng có thể dùng thẻ để thanh toán. Song Ngân hàng Trung ương Angiêri thừa nhận người dân vẫn thích tiền mặt trong khi hệ thống thanh toán đã được hiện đại hóa từ năm 2006.
Chính phủ Angiêri hy vọng tờ bạc mới 2.000 dinar sẽ giúp khắc phục tình trạng thiếu tiền mặt nghiêm trọng hiện nay. Trong khi đó, Bộ trưởng Tài chính Angiêri Karim Djoudi không hy vọng việc phát hành tờ 2.000 dinar giúp giải tỏa thị trường thanh toán về lâu dài, song trước mắt sẽ có tác dụng hướng việc găm giữ tiền trong dân vào tờ bạc có mệnh giá lớn và từ đó “giải phóng” các tờ có mệnh giá nhỏ hơn để đưa vào lưu thông.
Song song với việc phát hành tờ bạc mệnh giá 2.000 dinar, chính phủ Angiêri quyết tâm thúc đẩy việc thiết lập hệ thống thanh toán điện tử với quy định phải dùng séc đối với những khoản thanh toán từ 500.000 dinar trở lên. Bộ trưởng Bưu chính và Công nghệ thông tin Angiêri, Moussa Benhamadi, cho biết thẻ thanh toán sẽ bắt đầu được sử dụng vào cuối năm 2011- đầu năm 2012 với giai đoạn thử nghiệm ở một số doanh nghiệp nước, xăng dầu, viễn thông và khí đốt của Nhà nước và một số trung tâm thương mại. Bộ trưởng Benhamadi nhấn mạnh đến sự cần thiết phải làm cho người tiêu dùng tin tưởng ở hệ thống thanh toán hiện đại mới. Phát triển phương thức thanh toán điện tử được hy vọng sẽ góp phần giải quyết cuộc khủng hoảng tiền mặt đang hoành hành ở các bưu điện từ nhiều tháng nay.
Trần Mạch (P/v TTXVN tại Angiêri)