Quân đội Hàn Quốc đã thất bại trong bắn hạ 5 máy bay không người lái nghi của Triều Tiên ngày 26/12, làm dấy lên mối lo ngại trong bối cảnh căng thẳng gia tăng.
Theo kênh Al Jazeera, ngày 26/12, máy bay không người lái nghi của Triều Tiên đã bay vào không phận Hàn Quốc lần đầu tiên kể từ năm 2017. Quân đội Hàn Quốc cho biết họ đã đuổi một trong 5 máy bay không người lái trên khu vực Seoul nhưng không có động thái quyết liệt vì lo ngại cho an toàn của dân thường.
Một quan chức Bộ Quốc phòng xác nhận một máy bay chiến đấu KA-1 của Hàn Quốc đã gặp tai nạn khi đang bay để đối phó với những chiếc UAV vượt qua đường ranh giới hôm 26/12. Hai phi công đã thoát trước khi máy bay rơi và được điều trị trong bệnh viện.
Quân đội Hàn Quốc đã bắn cảnh cáo và nã khoảng 100 viên đạn từ một trực thăng được trang bị súng máy nhưng không hạ được máy bay không người lái nào.
Vụ việc đã khiến quân đội Hàn Quốc bị Tổng thống Yoon Suk-yeol chỉ trích. Ngày 27/12, Tổng thống Yoon bày tỏ lo ngại về việc quân đội không có khả năng hạ gục máy bay không người lái vào thời điểm nước này đang tìm cách chống các mối đe dọa tên lửa và hạt nhân đang gia tăng của Triều Tiên.
Ông Yoon nói trong một cuộc họp nội các: “Vụ việc cho thấy quân đội chúng ta thiếu chuẩn bị và huấn luyện nghiêm trọng trong vài năm qua và cho thấy rõ ràng là cần phải sẵn sàng, huấn luyện mạnh mẽ hơn”.
Quân đội Hàn Quốc sau đó xin lỗi vì không bắn hạ được máy bay không người lái xâm phạm không phận.
Ông Cha Du-hyeogn, một thành viên cấp cao tại Viện Nghiên cứu Chính sách Asan ở Seoul, cho biết: “Vụ việc khiến quân đội Hàn Quốc mất cảnh giác, phơi bày sự non nớt trong các phản ứng. Họ sẽ cần kiểm tra khả năng gây nhiễu GPS và hệ thống phản ứng chung của mình”.
Tổng thống Yoon cho biết nước này sẽ thành lập một đơn vị quân đội chuyên về máy bay không người lái để phản ứng với sự cố ngày 26/12. Ông nói: “Chúng tôi đã lên kế hoạch thành lập một đơn vị máy bay không người lái để theo dõi và do thám các cơ sở quân sự lớn của Triều Tiên và giờ đây sẽ đẩy nhanh kế hoạch này hết mức có thể”. Ông cũng cam kết sẽ tăng cường khả năng giám sát và do thám bằng các máy bay không người lái tàng hình tiên tiến.
Theo ông Yoon, lỗi là do thời tổng thống trước đã thiếu chuẩn bị trong khi lập chính sách về Triều Tiên. Tuy nhiên, đảng Dân chủ đối lập đã chỉ trích chính phủ của ông Yoon vì không bắn hạ được máy bay không người lái.
Vụ việc ngày 26/12 là vụ xâm phạm không phận mới nhất của các máy bay không người lái nghi ngờ đến từ Triều Tiên.
Vào năm 2014, một máy bay không người lái cũng nghi là của Triều Tiên đã được phát hiện trên một hòn đảo biên giới của Hàn Quốc. Khi đó, Hàn Quốc đánh giá thiết kế và khả năng của máy bay không người lái này là không phức tạp.
Vào năm 2017, một máy bay không người lái đang thực hiện nhiệm vụ gián điệp đã bị rơi và được tìm thấy trên một ngọn núi gần biên giới. Thiết bị này có khả năng vượt trội so với máy bay không người lái năm 2014, có công suất động cơ và năng lượng pin gấp đôi.
Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Hàn Quốc cho biết các máy bay không người lái mới nhất có kích thước tương tự máy bay không người lái do thám năm 2017, dài khoảng 2 mét, nhưng không rõ liệu có tiên tiến hơn về mặt kỹ thuật hay không.
Các nhà phân tích cho rằng các máy bay không người lái có thể quá nhỏ và thô sơ nên không thể thực hiện các nhiệm vụ trinh sát toàn diện, nhưng chúng có thể mang theo vũ khí hoặc làm gián đoạn hoạt động hàng không. Một số chuyến bay thương mại tại các sân bay Incheon và Gimpo đã bị ngừng hoạt động trong khoảng 50 phút theo yêu cầu của quân đội Hàn Quốc ngày 26/12.
Một báo cáo năm 2016 của các nhà giám sát lệnh trừng phạt của Liên hợp quốc cho biết Triều Tiên có 300 máy bay không người lái các loại, gồm loại trinh sát, bắn mục tiêu và chiến đấu.
Theo báo cáo, các máy bay không người lái rơi ở Hàn Quốc đã sử dụng các bộ phận nhập khẩu từ Trung Quốc, Cộng hòa Séc, Nhật Bản, Thụy Sĩ và Mỹ.
Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un đã công khai thể hiện quan tâm đến máy bay không người lái và cam kết tại một cuộc họp của Đảng Lao động Triều Tiên vào năm ngoái là sẽ phát triển máy bay không người lái trinh sát mới có khả năng bay tới 500km.