Cuộc đua gay cấn tại Hạ viện Mỹ trong bầu cử giữa kỳ
Theo NBC News, đảng Dân chủ đang nắm quyền kiểm soát Hạ viện gồm 435 ghế. Toàn bộ 435 ghế này sẽ được bầu lại vào ngày 8/11 tới. Ghế của 5 trong số 6 thành viên không có quyền bỏ phiếu của Hạ viện cũng sẽ được bầu. Các cuộc bầu cử đặc biệt sẽ được tổ chức để lấp đầy những ghế trống trong Quốc hội Mỹ khóa 117.
Một cử tri bỏ lá phiếu tại cuộc bầu cử sơ bộ giữa kỳ ở thành phố Grove, Ohio ngày 3/5. Ảnh: Reuters
Theo kết quả của cuộc bầu cử năm 2020, đảng Dân chủ đang duy trì thế đa số tại Hạ viện, giành được 220 ghế, so với 212 ghế của đảng Cộng hòa. Tính đến ngày 10/10/2022, đảng Dân chủ chiếm đa số với tỷ lệ so với đảng Cộng hòa là 220-212 tại Hạ viện với ba vị trí trống. Đảng Cộng hòa cần giành được tối thiểu 218 ghế để lấy lại quyền kiểm soát Hạ viện.
Lợi thế mới của đảng Cộng hòa
Sau khi chia lại khu vực bầu cử sau cuộc tổng điều tra dân số năm 2020, lợi thế về mặt cấu trúc đang nghiêng về đảng Cộng hòa. Đảng này đang mạnh ở nhiều bang hơn nhiều so với đảng Dân chủ. Sau khi chia lại, nhiều bang thường ủng hộ đảng Dân chủ giờ đây lại trở thành bang trung lập hoặc chỉ hơi nghiêng về đảng Dân chủ. Ví dụ như: California, Colorado, New Jersey, Virginia và Washington. Trong khi đó, đảng Cộng hòa có thể có lợi ở các bang Florida, Georgia, Kansas, Ohio, Tennessee và Texas.
Trên bình diện quốc gia, đảng Cộng hòa có khả năng giành được ba đến bốn ghế Hạ viện chỉ nhờ các bản đồ khu vực bầu cử mới được vẽ lại, đây là một lợi thế bất ngờ của đảng này trong nỗ lực giành lại thế đa số tại Hạ viện.
Các ghế mở tại Hạ viện cũng là lợi thế của đảng Cộng hòa. Có 36 thành viên đảng Dân chủ tại Hạ viện không tái tranh cử, chủ yếu là do nhiều người đã chọn nghỉ hưu thay vì mạo hiểm phục vụ trong một đảng mà có thể chỉ là thiểu số tại viện này. Trong số đó, có 14 ghế dễ bị đảng Cộng hòa tiếp quản.
Ngược lại, có 28 thành viên đảng Cộng hòa tại Hạ viện không muốn tái tranh cử, nhưng chỉ có sáu ghế trong số đó có khả năng bị đảng Dân chủ giành được.
Ngoài ra, đảng Cộng hòa tại Hạ viện hầu hết đã thành công khi chọn được các ứng cử viên mạnh mẽ để chạy đua giành ghế ở những khu vực còn dao động. Đây là những ứng viên có câu chuyện cá nhân hấp dẫn và có vẻ không giống cựu Tổng thống Donald Trump. Đảng này sẽ tiếp tục sử dụng chiến lược chọn ứng viên tương tự trong bầu cử giữa kỳ tới.
Nhận định cục diện cuộc đua vào Hạ viện
Tại các khu vực bầu cử “ruột” của cả hai đảng, các cử tri độc lập, mạnh mẽ đang bị giằng xé giữa những lời cảnh báo về vấn đề phá thai của đảng Dân chủ và những luận điểm của đảng Cộng hòa về vấn đề lạm phát, tội phạm, di cư, thì cục diện trong cuộc đua vào Hạ viện có thể rất khó đoán định.
Hạ nghị sĩ Cộng hòa Kevin McCarthy. Ảnh: NYT
Để giành lại thế đa số, đảng Cộng hòa sẽ cần chiến thắng tại ít nhất 9 khu vực bầu cử mà ông Joe Biden đã làm được vào năm 2020.
Lịch sử chính trường nước Mỹ có một xu hướng phổ biến, đó là đảng đang nắm giữ Nhà Trắng thường thất bại nặng nề hoặc mất nhiều ghế trong các cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ. Laura Smith, chuyên gia nghiên cứu lịch sử các đời tổng thống Mỹ tại Đại học Oxford, nói: “Cử tri Mỹ có xu thế bỏ phiếu bất lợi cho một tổng thống đương nhiệm trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ". Tuy vậy, vẫn có khả năng đảng Dân chủ có thể phá vỡ xu hướng lịch sử bấy lâu nay này.
Trong Báo cáo Chính trị Cook, ông Amy Walter đánh giá có ít nhất 212 cuộc đua đang nghiêng về đảng Cộng hòa, 192 cuộc đua nghiêng về đảng Dân chủ và 31 cuộc đua đang ở thế khó đoán định.
Nói cách khác, cuộc đua tại Hạ viện sẽ được định đoạt tại một số ít khu vực bỏ phiếu.
Các khu vực này gồm: vùng ngoại ô có nhiều nhân viên cổ cồn trắng (ngoại ô của Minneapolis, thành phố Kansas, Seattle, Des Moines – nơi các thành viên Dân chủ dễ bị tổn thương); các “pháo đài” nhiều nhân viên cổ cồn xanh (Indiana, Michigan, Ohio, Pennsylvania, Maine - những thành trì đã dần rời xa đảng Dân chủ); các khu vực chiến địa có đa số cử tri gốc Tây Ban Nha…
Mặc dù đảng Dân chủ đang ở thế phòng thủ, tức là nỗ lực bảo vệ thế đa số hiện nay, khi chuẩn bị cho bầu cử giữa kỳ này, nhưng đảng Cộng hòa cũng phải bảo vệ một số ít nghị sĩ đương nhiệm đang gặp rủi ro. Đây là những người dễ thất cử vì sau khi chia lại khu vực bầu cử, cử tri đa số có xu hướng ủng hộ đảng Dân chủ hơn.
Ngoài ra, cuộc đua giành các ghế mở cũng sẽ rất nóng. Do phân chia lại khu vực bầu cử và nghỉ hưu nên có 21 cuộc đua giành ghế ở khu vực mà chưa có ai đương nhiệm. Đảng Cộng hòa hy vọng sẽ giành được ghế Hạ viện ở phía tây Rhode Island và ngoại ô Portland (Oregon).
Các thành viên Dân chủ sẽ cạnh tranh để có được một ghế ở Syracuse (New York) cũng như ở Khu vực bầu cử quốc hội thứ 8 (khu vực hoàn toàn mới của Colorado).
Các cuộc đua đáng chú ý
Khu vực bầu cử tự do tại Alaska
Theo hãng tin Reuters, tại đây, sẽ diễn ra cuộc đua gay gắt giữa thành viên đảng Dân chủ Mary Peltola, cựu ứng cử viên phó tổng thống của đảng Cộng hòa Sarah Palin và doanh nhân Nick Begich.
Khu vực bầu cử 2 tại Arizona
Đại diện đảng Dân chủ Tom O'Halleran phải đối mặt với một cuộc đua khó khăn sau khi chia lại khu vực bầu cử. Phần lớn nửa phía đông của bang Arizona đã được vẽ lại và giờ có nhiều cử tri Đảng Cộng hòa hơn.
Đối thủ đảng Cộng hòa của ông là Eli Crane, là một cựu thành viên lực lượng SEAL của Hải quân.
Khu vực bầu cử 22 của California
Đại diện đảng Cộng hòa David Valadao đang phải đối mặt với thách thức từ đại diện Dân chủ Rudy Salas tại Khu vực bầu cử 22.
Khu vực bầu cử 13 của Florida
Khu vực bầu cử ở ngoại ô Tampa này là một trong số những ghế do đảng Dân chủ nắm giữ ở Florida mà đảng Cộng hòa có thể sẽ giành được nhờ vẽ lại bản đồ khu vực bầu cử mới.
Bà Anna Paulina Luna của đảng Cộng hòa, một cựu binh Không quân Hoa Kỳ, có lợi thế hơn đối thủ đảng Dân chủ Eric Lynn, một cựu quan chức chính quyền Barack Obama.
Khu vực bầu cử 3 của Kansas
Thành viên Dân chủ Sharice Davids phải đối mặt với một cuộc đua khó khăn sau khi đảng Cộng hòa vẽ lại khu vực bầu cử ngoại ô Thành phố Kansas để tiếp nhận thêm các khu vực nông thôn vốn nghiêng về đảng Cộng hòa hơn. Bà sẽ phải đối mặt với Amanda Adkins, một cựu chủ tịch của đảng Cộng hòa tại bang này.
Khu vực bầu cử 2 của Maine
Đại diện Dân chủ Jared Golden sẽ đối đầu với đối thủ đảng Cộng hòa Bruce Poliquin, người trước đây đã giữ ghế này. Ông Golden là một đảng viên đảng Dân chủ ôn hòa, thường tách mình khỏi quan điểm của giới lãnh đạo đảng, trong khi ông Poliquin đang nhấn mạnh các vấn đề nóng bỏng như nhập cư và quyền sử dụng súng, thay vì các chủ đề tài chính mà ông đã sử dụng trước đây.
Khu vực bầu cử 9 của Ohio
Bà Marcy Kaptur, đảng viên Dân chủ, có lẽ phải đối mặt với cuộc tái đắc cử khó khăn nhất kể từ năm 1983 sau khi đảng Cộng hòa quy hoạch lại khu vực Toledo. Đối thủ của bà là J.R. Majewski – người vừa bị hãng tin AP đưa tin là nói sai thông tin về sự nghiệp quân sự của mình.
Khu vực bầu cử 5 của Oregon
Bà Jamie McLeod-Skinner phải đối mặt với thành viên Cộng hòa Lori Chavez-DeRemer, cựu thị trưởng Happy Valley, ngoại ô Portland.
Khu vực bầu cử 2 của Virginia
Đại diện Dân chủ Elaine Luria, một chỉ huy hải quân đã nghỉ hưu, phải đối mặt với cuộc chiến tái tranh cử đầy cam go với đối thủ Cộng hòa Jen Kiggans, một thượng nghị sĩ bang Virginia.